Chuyên đề ESTE

BÀI TẬP XÁC ĐỊNH CTCT CỦA ESTE ĐƠN CHỨC
1. Một số chú ý
- Este đơn chức có CTTQ là : CxHyO2 .
- Este no đơn chức có CT là : CnH2nO2. Đốt cháy thì được: nCO2 = nH2O và neste = 1/2 nO có trong este
- Este đơn chức có 1 C=C có CTTQ là: CnH2n-2O2. Đốt cháy thì được: nCO2 > nH2O và nESTE = nCO2-nH2O
Cách giải : Dựa vào phản ứng thủy phân hoặc phản ứng xà phòng hóa
RCOOR’ + H2O → RCOOH + R’OH
RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH ( nNaOH=neste)
+ Tính M axit = R + 45 hoặc Mmuối = R + 67 → Gốc (R) hidrocacbon trong axit
+ Tính Mancol = R’ + 17 → Gốc (R’) hidrocacbon trong rượu
+ Tính Meste= R + R’ + 44
Chú ý:
- Thủy phân este đơn chức mà nNaOH= 2neste => este đó phải có dạng RCOOC6H4R’ (R, R’ có thể là H)
- Thủy phân este thu được sản phẩm có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc => este đó có thể là HCOOR’ hoặc RCOOCH=CH-R’
- Xà phòng hóa một este đơn chức chỉ cho một sản phẩm duy nhất thì este đó là:
R – C = O
O
R – C = O + NaOH → HO-R- COONa ( meste + mNaOH = mmuối)
O
2. Các dạng bài tập
a. Bài toán xác định CTCT của 1 este.
Bài 1. Este đơn chức X có tỉ khối hơi so với CH4 là 6,25. Cho 20 gam X tác dụng với 300 ml dung dịch KOH 1M (đun nóng). Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 28 gam chất rắn khan. Xác định công thức cấu tạo của X. C2H5COO-CH=CH2
Bài 2. Một este tạo bởi axit đơn chức và ancol đơn chức có tỉ khối hơi so với CO2 bằng 2. Khi đun nóng este này với dung dịch NaOH tạo ra lượng muối có khối lượng lớn hơn lượng este đã phản ứng . Xác định CTCT của este. C2H5COO-CH3
Bài 3. Một este đơn chức X có phân tử khối là 88 đvC. Cho 17,6 gam X tác dụng với 300 ml dung dịch NaOH 1M. Khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 23,2 gam chất rắn khan. Xác định công thức cấu tạo của X. C2H5COO-CH3
Bài 4. Khi đốt cháy hoàn toàn 4,4 gam chất hữu cơ X đơn chức thu được sản phẩm cháy chỉ gồm 4,48 lít CO2 (ở đktc) và 3,6 gam nước. Nếu cho 4,4 gam hợp chất X tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ đến khi phản ứng hoàn toàn, thu được 4,8 gam muối của axit hữu cơ Y và chất hữu cơ Z. Xác định CTCT của X C2H5COO-CH3
Bài 5. Đốt cháy 1,6 gam một este X đơn chức thu được 3,52 gam CO2 và 1,152 gam H2O. Cho 10 gam X tác dụng với dung dịch NaOH (vừa đủ), cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 14 gam muối khan Y. Cho Y tác dụng với axit vô cơ loãng thu được Z không phân nhánh. Xác định công thức cấu tạo của Z (CH2)4COO (este vòng nội phân tử)
Bài 6. Thủy phân 1 este đơn chức no E bằng dung dịch NaOH thu được muối khan có khối lượng phân tử bằng 24/29 khối lượng phân tử E.Tỉ khối hơi của E đối với không khí bằng 4. Xác định CTCT của E. C2H5COOC3H7
Bài 7. Cho 0,1 mol este X đơn chức vào 100 gam dung dịch NaOH 8%, đun nóng để phản ứng thủy phân hoàn toàn thu được 110 gam dung dịch. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 14,8 gam chất rắn khan. Hãy cho biết X có thể có bao nhiêu công thức cấu tạo ? C3H5COOCH3 (3 đồng phân)
Bài 8. Đun nóng 10 gam este X đơn chức với 200 ml dung dịch NaOH 1,5M (lấy dư). Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn G có khối lượng 17,4g và một ancol Y. Đề hiđrat hóa Y thu được 2,24 lít anken. (Hiệu suất tách nước đạt 100%). Xác định CTCT của X C2H3COO- C2H5
Bài 9. Khi cho 0,15 mol este đơn chức X tác dụng với dung dịch NaOH (dư), sau khi phản ứng kết thúc thì lượng NaOH phản ứng là 12 gam và tổng khối lượng sản phẩm hữu cơ thu được là 29,7 gam. Xác định CTCT của X HCOO-C6H4-CH3 (3 đồng phân); CH3COOC6H5
Bài 10. Đun nóng hợp chất X với H2O (xúc tác H+) được axit hữu cơ Y và ancol Z đơn chức. Cho hơi Z đi qua ống đựng CuO,