Chương III. §6. Giải bài toán bằng cách lập phương trình

2/25/2011
Tiết 50: Bài 6
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn
Ví dụ 1: SGK
Ví dụ 1: Gọi vận tốc của một ô tô là x (km/h).
- Quãng đường ô tô đi được trong 5 giờ là 5.x (km)
- Thời Gian ôtô đi được quãng đường 100km là (h)
2/25/2011
Tiết 50: Bài 6
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn
Ví dụ 1: SGK
?1. Giả sử hàng ngày bạn Tiến dành x phút để tập chạy. Hãy viết biểu thức với biến x biểu thị:
b) Vận tốc trung bình của Tiến (tính theo km/h), nếu trong x phút Tiến chạy được quãng đường là 4500m.
a) Quãng đường Tiến chạy trong x phut với vận tốc trung bình là 180m/phút
Tiết 50: Bài 6
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH
2/25/2011
?2 Gọi x là số tự nhiên có 2 chữ số (ví dụ x = 12). Hãy lập biểu thức biểu thị số tự nhiên có được bằng cách:
Viết thêm chữ số 5 vào bên trái số x
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn
Ví dụ 1: SGK
?1. SGK
?2. SGK
b) Viết thêm chữ số 5 vào bên phải số x ta được:
2/25/2011
Tóm tắt đề bài:
Số gà + số chó = 36 con
Số chân gà + số chân chó = 100 chân
Tính số gà? Số chó?
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Ví dụ 2:(Bài toán cổ):(SGK-tr24)
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn
Ví dụ 1: SGK
?1. SGK
?2. SGK
Vừa gà vừa chó
Bó lại cho tròn
Ba mươi sáu con
Một trăm chân chẵn.
Hỏi có bao nhiêu gà, bao nhiêu chó?
x
36 - x
2(36-x)
4x
2/25/2011
Tóm tắt đề bài.
Số gà + số chó = 36 con
Số chân gà + số chân chó = 100 chân
Tính số gà? Số chó?
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Ví dụ 2:(Bài toán cổ):(SGK-tr24)
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn
Ví dụ 1: SGK
?1. SGK
?2. SGK
Vừa gà vừa chó
Bó lại cho tròn
Ba mươi sáu con
Một trăm chân chẵn.
Hỏi có bao nhiêu gà, bao nhiêu chó?
Giải:
-Gọi số gà là x (con).
ĐK: x nguyên dương, x < 36
Số chân gà là 2 x (chân)
Tổng số gà và số chó là 36 con nên số chó là 36 - x (con)
-Số chân chó là 4(36 - x ) (chân)
-Tổng số chân là 100 nên ta có phương trình: 2 x + 4(36 - x ) = 100
Trả lời: x = 22 (Thỏa ĐK)
Vậy số gà là:
22 (con).
36 – 22 = 14 (con).
Số chó là:
-Giải PT ta có: x = 22
2/25/2011
Bước 3.Trả lời: Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình, nghiệm nào thỏa mãn điều kiện của ẩn, nghiệm nào không, rồi kết luận.
2. Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Ví dụ 1: SGK
?2. SGK
*Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình
Bước 1. Lập phương trình:
Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số;
Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết;
Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng.
Bước 2. Giải phương trình.
Tiết 50: Bài 6
GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH
1. Biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn
?1. SGK
2/25/2011
Lưu ý

Thông thường ta hay chọn ẩn trực tiếp, nhưng cũng có trường hợp chọn một đại lượng chưa biết khác là ẩn lại thuận lợi hơn.

Về điều kiện thích hợp của ẩn:
+ Nếu x biểu thị số cây, số con, số người, … thì x phải là số nguyên dương.
+ Nếu x biểu thị vận tốc hay thời gian của một vật chuyển động thì điều kiện là x > 0.

Khi biểu diễn các đại lượng chưa biết cần kèm theo đơn vị (nếu có).

- Trước khi trả lời cần kiểm tra lại nghiệm phương trình tìm được có thoả mãn điều kiện của ẩn không. Trả lời có kèm theo đơn vị nếu có.
2/25/2011
Bài tập 34 (SGK - Tr 25
4. Củng cố:
Nếu tăng cả tử và mẫu của nó thêm 2 đơn vị thì được phân số mới bằng . Tìm phân số ban đầu.
Mẫu số của một phân số lớn hơn tử số của nó là 3 đơn vị.
Tóm tắt:
Mẫu = Tử + 3
Tử +2
Mẫu+2
2/25/2011
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Nắm chắc cách biểu diễn một đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn.
Nắm được các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình đặc biệt là bước lập phương trình.
Làm bài tập 35, 36 (SGK-25,26).
Đọc phần “có thể em chưa biết”.