Chương III. §5. Phương trình chứa ẩn ở mẫu

1
Người thực hiện: Lê Quốc Huy
bài
soạn
Đại số 8
Phòng Giáo dục hưng hà
Trường THCS Bình Lăng
2
Thế nào là hai phương trình
tương đương ?
Phần thưởng
K
X
Đ
Đ
Khởi động:

2

3

4

1
Đi tìm ẩn số.
3
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
4. áp dụng
4
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu
1. Ví dụ mở đầu
Giải phương trình
1
- 1
1
- 1
x +
= 1 +
bằng phương pháp quen thuộc ?
Thu gọn vế trái ta có:
? Giá trị x = 1 có phải là nghiệm của pt đã cho hay không ? Vì sao ?
(Tiết 1)
x = 1
x
x
Chứa ẩn ở mẫu
- Giá trị x = 1 không phải là nghiệm của phương trình đã cho .
không xác định
Trả lời:
5
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu
1. Ví dụ mở đầu
Giải phương trình
bằng phương pháp quen thuộc?
(Tiết 1)
Tìm điều kiện để giá trị của phân thức được xác định là đặt điều kiện cho biến để giá trị tương ứng của mẫu thức khác 0.
Tìm điều kiện để giá trị của phân thức được xác định xác định
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
Tìm điều kiện xác định của một phương trình là đặt điều kiện cho ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0 (viết tắt là ĐKXĐ ).
6
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
Ví dụ. Tìm điều kiện xác định của mỗi phương trình sau:
Giải phương trình
Bằng phương pháp quen thuộc ?
Giải:
a)
Ta thấy x - 2 = 0 ?
Vậy ĐKXĐ của pt là
x ? 2
b)
Ta thấy
x - 1 ? 0
x + 2 ? 0
?
x ? 1
x ? -2
x ? 1 và x ? -2
Tìm điều kiện xác định của một phương trình là đặt điều kiện cho ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0 (viết tắt là ĐKXĐ ).
(Tiết 1)
x = 2
7
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
? Tìm điều kiện xác định của mỗi pt sau:
Giải:
Tìm điều kiện xác định của một phương trình là đặt điều kiện cho ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0 (viết tắt là ĐKXĐ ).
(Tiết 1)
8
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
- ĐKXĐ:
x ? 0 và x ? 2
?
?
2(x + 2)(x - 2) = x(2x + 3)
3x = -8
?
?
(Thoả mãn ĐKXĐ)
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu (TiÕt 1)
2x(x - 2)
=
x(2x + 3)
2(x + 2)(x - 2)
2x(x - 2)
Giải:
?
9
Bước 1. Tìm ĐKXĐ của pt.
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu:
Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của pt rồi khử mẫu.
Bước 3. Giải pt vừa nhận được.
Bước 4 (Kết luận). Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn ĐKXĐ chính là các nghiệm của pt đã cho.
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu (TiÕt 1)
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
-Ví dụ. Giải pt
- Ta có:
- ĐKXĐ:
x ? 0 và x ? 2
?
?
2(x + 2)(x - 2) = x(2x + 3)
= x(2x + 3)
2(x2 - 4)
3x = -8
?
x = -
8
3
?
?
(Thoả mãn ĐKXĐ)
Vậy tập nghiệm của pt đã cho
là S =
2x(x - 2)
=
x(2x + 3)
2(x + 2)(x - 2)
2x(x - 2)
Giải:
?
10
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu (TiÕt 1)
Bước 1. Tìm ĐKXĐ của pt.
Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của pt rồi khử mẫu.
Bước 4 (Kết luận). Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn ĐKXĐ chính là các nghiệm của pt đã cho.
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
-Ví dụ. Giải pt
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu:
Bước 3. Giải pt vừa nhận được.
- Nhận biết được thế nào là pt chứa ẩn ở mẫu.
- Cách tìm ĐKXĐ của pt chứa ẩn ở mẫu.
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu.
11
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu (TiÕt 1)
K
X
Đ
Đ
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
Bước 1. Tìm ĐKXĐ của pt.
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu:
Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của pt rồi khử mẫu.
Bước 3. Giải pt vừa nhận được.
Bước 4 (Kết luận). Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn ĐKXĐ chính là các nghiệm của pt đã cho.
Đ
X
K
Đ
12
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu (TiÕt 1)
Luyện tập.
Chúc mừng ! Bạn đã trả lời đúng.
Rất tiếc ! Bạn trả lời sai rồi.
Rất tiếc ! Bạn trả lời sai rồi.
Rất tiếc ! Bạn trả lời sai rồi.
Bước 1. Tìm ĐKXĐ của pt.
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu:
Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của pt rồi khử mẫu.
Bước 3. Giải pt vừa nhận được.
Bước 4 (Kết luận). Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn ĐKXĐ chính là các nghiệm của pt đã cho.
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
-Ví dụ. Giải pt
Kết quả
Làm lại
13
Cho biết ý kiến của em về lời giải của bạn Hà ?
?
?
Bạn Hà làm như sau:
ĐKXĐ:
(Thoả mãn ĐKXĐ)
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu
(Tiết 1)
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
Luyện tập.
Bài 1.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
0
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
Hết giờ
Hoạt động nhóm
Bước 1. Tìm ĐKXĐ của pt.
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu:
Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của pt rồi khử mẫu.
Bước 3. Giải pt vừa nhận được.
Bước 4 (Kết luận). Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn ĐKXĐ chính là các nghiệm của pt đã cho.
14
Hướng dẫn học ở nhà:
1. Lý thuyết:
- Nắm vững cách tìm ĐKXĐ của một phương trình.
- Cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu.
2. Bài tập:
Làm bài tập 27, 28 SGK và bài 35, 37, 38 SBT.
3. Đọc trước: Phần 4. áp dụng
4. BT bổ xung: Cho phương trình
a, Giải phương trình (*) khi m = 2
b, Tìm đk của m để pt (*) có nghiệm duy nhất ?
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu (TiÕt 1)
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
Bước 1. Tìm ĐKXĐ của pt.
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu:
Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của pt rồi khử mẫu.
Bước 3. Giải pt vừa nhận được.
Bước 4 (Kết luận). Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn ĐKXĐ chính là các nghiệm của pt đã cho.
15
Hướng dẫn học ở nhà:
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu (TiÕt 1)
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
Bước 1. Tìm ĐKXĐ của pt.
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu:
Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của pt rồi khử mẫu.
Bước 3. Giải pt vừa nhận được.
Bước 4 (Kết luận). Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn ĐKXĐ chính là các nghiệm của pt đã cho.
Gợi ý.
b,
- Từ (*) ? mx = 3(x + 1)
Phương trình (*) có nghiệm duy nhất khi
? (m - 3)x = 3
m ? 3
m ? 0
m - 3 ? 0
Vậy pt (*) có nghiệm khi m ? 3 và m ? 0
16
Xin cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh.
Kính chúc các thầy cô giáo mạnh khỏe.
Chúc các em học sinh chăm ngoan học giỏi.
17
§5. Ph­¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu (TiÕt 1)
Luyện tập.
Bước 1. Tìm ĐKXĐ của pt.
- Cách giải pt chứa ẩn ở mẫu:
Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của pt rồi khử mẫu.
Bước 3. Giải pt vừa nhận được.
Bước 4 (Kết luận). Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn ĐKXĐ chính là các nghiệm của pt đã cho.
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
-Ví dụ. Giải pt