Chương III. §5. Phương trình chứa ẩn ở mẫu

TRƯỜNG THCS PHÚ KHÁNH
Bài Giảng Đại Số 8
Không giải phương trình, hãy kiểm tra xem x=1 là nghiệm của phương trình nào?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Gi?i
a) 2x + 1 = 4x - 1
Thay x = 1 vào hai vế phương trình, ta được:
Thay x = 1 vào hai vế phương trình, ta được:
VT = 2.1 + 1 = 3
VP = 4.1 – 1 = 3
Vậy x = 1 là nghiệm của phương trình a)
VT = 1 + =
VP = 1 + =
(không xác định)
(không xác định)
Vậy x = 1 không phải là nghiệm của phương trình b)
Phương trình chứa ẩn ở mẫu
Gặp trường hợp này ta phải làm như thế nào ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
b)
Bài 5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình có chứa ẩn ở mẫu
4. Củng cố
Nội
Dung
Bài
Học
Bài 5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU
1. Ví dụ mở đầu
Giải phương trình sau:
Suy ra
?1
x = 1 không phải là nghiệm của phương trình (1)
Giá trị x = 1 có phải là nghiệm của phương trình (1) hay không? Vì sao?
Vậy khi giải phương trình chứa ẩn ở mẫu, ta phải chú ý đến một yếu tố đặc biệt, đó là điều kiện xác định của phương trình.
Giải
(1)
Bài 5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
Thế nào là điều kiện xác định của một phương trình?
Điều kiện cho ẩn để tất cả các mẫu thức trong phương trình đều khác 0 được gọi là điều kiện xác định (ĐKXĐ) của phương trình đó.
ĐKXĐ  Các mẫu trong phương trình khác 0
Ví dụ 1: Tìm điều kiện xác định của mỗi phương trình sau:
Giải
a) ĐKXĐ: x - 2 0
x 2
b) ĐKXĐ: x - 1 0 và x + 2 0
x 1 và x -2
Bài 5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
?2
Tìm điều kiện xác định của mỗi phương trình sau:
Giải
Giải
Nối các phương trình sau với ĐKXĐ tương ứng của chúng ?
Phương trình
ĐKXĐ
a - 3
b - 5
c - 1
d - 2
Học sinh
Đáp án
3)
Bài 5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
Ví dụ 2: Giải phương trình:
(1)
ĐKXĐ: x ≠ 0 và x ≠ 2
Quy đồng mẫu hai vế, ta được:
Suy ra:
2(x + 2)(x – 2) = x(2x + 3)
(1a)  2(x2 – 4) = 2x2+3x
 2x2 – 8 = 2x2 +3x
(1a)
 3x = – 8
 x =
Giải phương trình (1a):
Ta thấy x = thỏa mãn ĐKXĐ của phương trình
Vậy tập ngiệm của phương trình là S = { }
Tìm ĐKXĐ
Quy đồng mẫu và khử mẫu
Giải phương trình
Kết luận
Bài 5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA ẨN Ở MẪU
1. Ví dụ mở đầu
2. Tìm điều kiện xác định của một phương trình
3. Giải phương trình chứa ẩn ở mẫu
- Cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu:
+ Bước 1. Tìm điều kiện xác định của phương trình
+ Bước 2. Quy đồng mẫu hai vế của phương trình rồi khử mẫu.
+ Bước 3. Giải phương trình vừa nhận được.
+ Bước 4. Kết luận. Trong các giá trị của ẩn tìm được ở bước 3, các giá trị thoả mãn điều kiện xác định chính là các nghiệm của phương trình đã cho.
CỦNG CỐ
Hãy tìm và chỉ ra những chỗ sai trong bài giải phương trình sau đây:
Suy ra
x2 – 5x = 5(x – 5)
x2 – 5x = 5x – 25
x2 – 10x = 25
(x – 5)2 = 25
x = 5
Vậy tập nghiệm của phương trình là S = {5}
(không thỏa mãn ĐKXĐ)
Vậy tập nghiệm của phương trình (1) là S = Ø (vô nghiệm)
(1a)
(1)
(1a)
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Xem lại Ví dụ 1 và Ví dụ 2
Nắm vững ĐKXĐ của phương trình là gì và biết cách tìm ĐKXĐ của phương trình.
Nắm vững các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu, chú ý bước 1 (Tìm ĐKXĐ) và bước 4 (Đối chiếu).
Chuẩn bị tiết sau: học tiếp phần 4. Áp dụng và Giải Bài tập
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ GIÁO MẠNH KHỎE!