Chương III. §2. Phương trình bậc nhất một ẩn và cách giải

Giáo án hội giảng
các vị đại biểu
Các thầY, CÔ GIáO Về dự HộI giảng
Đại số 8 – Tiết 42 -§2
PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT MỘT ẨN VÀ CÁCH GIẢI
Người thực hiện
Nguyễn Thu Luong
đơn vị trường thcs V�N H�
?
Giải phương trình là gì? Th�? na`o la` hai phuong tri`nh tuong duong ?
Phuong tri`nh x = 0 va` pt x(x - 1) = 0 co? tuong duong khơng ? Vi` sao ?
a) 3x + 5 = 0 c) 3x2 – 2 = 0
Trong các phương trình sau phương trình nào là phương trình mét Èn?
a) 3x + 5 = 0
b) 2x – 5y = 0
c) 3x2 – 2 = 0
Em có nhận xét gỡ về bậc của ẩn x trong phương tri`nh 3x + 5 = 0 ?
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Phương trình dạng ax+b = 0 , với a và b là hai số đã cho a≠0, được gọi là phương trình bậc nhất một ẩn.
Xét pt: 3x + 5 = 0
ax + b = 0 (a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
a b (a≠0)
a = 2 ; b = -1
a = -5 ; b = 3
Hãy chØ ra các phương trình bËc nhÊt mét Èn trong các phương trình sau :
Phương trình bËc nhÊt mét Èn là các phương trình a) 1 + x = 0 ; c)1 – 2t = 0 ; d) 3y = 0
 - Phương trình không có d¹ng ax + b = 0 - Phương trình 0x – 3 = 0 tuy có d¹ng ax + b = 0 nhưng a = 0 không tháa mãn điÒu kiÖn
Bài tập7(Sgk/10):
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
Liên kết
1.Nhắc lại tính chất của đẳng thức số?
2.Nhắc lại quy tắc chuyển vế đối với đẳng thức số?
Dối với phuong tri`nh x + 2 = 0 Chuyển hạng tử +2 từ VT sang VP và đổi dấu thành -2, ta được x = -2
Trong một phương trình , ta có thể chuyển một hạng tử từ vế này sang vế kia và đổi dấu hạng tử đó.
a) Quy tắc chuyển vế
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
Trong một phương trình , ta có thể chuyển một hạng tử từ vế này sang vế kia và đổi dấu hạng tử đó
a) Quy tắc chuyển vế
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
Liên kết
a) Quy tắc chuyển vế (sgk/8)
Trong một phương trình ,ta có thể nhân c¶ hai vế với cùng một số khác 0.
Trong một phương trình ,ta có thể chia c¶ hai vế cho cùng một số khác 0.
b) Quy tắc nhân với một số
Hoạt động nhóm
Còn cách nào khác để biến đổi phuong tri`nh 2x = 6 thành phuong tri`nh x = 3 ?
Chia cả hai vế của phương tri`nh cho 2
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
a) Quy tắc chuyển vế (sgk/8)
b) Quy tắc nhân với một số(sgk/8)
Giải:
?2
Trong một phương trình ,ta có thể nhân c¶ hai vế với cùng một số khác 0.
Trong một phương trình ,ta có thể chia c¶ hai vế cho cùng một số khác 0.
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
a) Quy tắc chuyển vế (sgk/8)
b) Quy tắc nhân với một số(sgk/8)
3-Cách giải phương trình bậc nhất một ẩn
Ví dụ 1: Giải phương trình 3x – 9 = 0
Phương pháp giải:
3x – 9 = 0
 3x = 9 (Chuyển –9 sang vế phải và đổi dấu)
 x = 3 ( Chia cả hai vế cho 3)
Kết luận: Phương trình có một nghiệm duy nhất x = 3.
Ví dụ 2: Giải phương trình

Giải:
Vậy phương trình có tập nghiệm là
Từ một phương trình, dùng quy tắc chuyển vế hay quy tắc nhân, ta luôn nhận được một phương trình mới tương đương với phương trình đã cho.
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
a) Quy tắc chuyển vế (sgk/8)
b) Quy tắc nhân với một số(sgk/8)
3-Cách giải phương trình bậc nhất một ẩn
Trong VD1, VD2 đã dùng các
quy ta?c na`o dờ? gia?i phuong tri`nh
bõ?c nhõ?t mụ?t õ?n ?
-Quy tắc chuyển vế
-Quy tắc nhân với một số
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
a) Quy tắc chuyển vế (sgk/8)
b) Quy tắc nhân với một số(sgk/8)
3-Cách giải phương trình bậc nhất một ẩn
Ví dụ 1: Giải phương trình 3x – 9 = 0
Phương pháp giải:
3x – 9 = 0
 3x = 9 (Chuyển –9 sang vế phải và đổi dấu)
 x = 3 ( Chia cả hai vế cho 3)
Kết luận: Phương trình có một nghiệm duy nhất x = 3.
Ví dụ 2: Giải phương trình

Giải:
Vậy phương trình có tập nghiệm là
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
a) Quy tắc chuyển vế (sgk/8)
b) Quy tắc nhân với một số(sgk/8)
3-Cách giải phương trình bậc nhất một ẩn
Tổng quát:
Phương trình ax + b = 0 (với a ≠ 0)
được giải như sau:
Vậy phương trình bậc nhất ax + b = 0 luôn có một nghiệm duy nhất
?3
Giải phương trình - 0,5x + 2,4 = 0.
Tiết 42 Đ2.PHUONG TRI`NH B�?C NH�?T Mễ?T �?N VA` CA?CH GIA?I
1-Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn:
Định nghĩa:(sgk/7)
Dạng phương trình : ax+b = 0 , ( a≠0)
Ví dụ: 2x - 1 = 0 và 3 - 5y = 0
2-Hai quy tắc biến đổi phương trình
a) Quy tắc chuyển vế (sgk/8)
b) Quy tắc nhân với một số(sgk/8)
3-Cách giải phương trình bậc nhất một ẩn
Tổng quát:
Phương trình ax + b = 0 (với a ≠ 0)
được giải như sau:
Vậy phương trình bậc nhất ax + b = 0 luôn có một nghiệm duy nhất
Luyện tập
Bài tập 8 (Sgk/10):
Giải các phương trình :
Vậy phương trình có tập nghiệm :
Vậy phương trình có tập nghiệm :
Vậy phương trình có tập nghiệm :
Vậy phương trình có tập nghiệm :
Giải bµi 8/10 sgk
1.Ti`m từ hoặc cụm từ còn thiếu trong các phát biểu sau?
Phương trình dạng ax+b = 0 , với a và b là hai số đã cho , được gọi là phương trình bậc nhất một ẩn.
Phương trình dạng ax+b = 0 , với a và b là hai số đã cho , được gọi là phương trình bậc nhất một ẩn.
a?0
Trong một phương trình ,ta có thể nhân …………với cùng một số khác 0.
Trong một phương trình ,ta có thể chia c¶ hai vế cho cùng một số ……….
Trong một phương trình , ta có thể chuyển một hạng tử từ vế này sang vế kia và …. hạng tử đó.
Trong một phương trình , ta có thể chuyển một hạng tử từ vế này sang vế kia và đổi dấu hạng tử đó.
Định nghĩa phương trình
bậc nhất một ẩn.
Quy tắc chuyển vế
Trong một phương trình ,ta có thể nhân c¶ hai vế với cùng một số khác 0.
Trong một phương trình ,ta có thể chia c¶ hai vế cho cùng một số khác 0.
Quy tắc nhân với một số
2.Ta ®· dïng c¸c quy tắc nào để giải
phương trình bậc nhất một ẩn ?
Chỉ cần dùng hai quy tắc tương tự
như đối với đẳng thức số.
-Quy ta?c chuyờ?n vờ?
-Quy ta?c nhõn vo?i mụ?t sụ?
Hướng dẫn về nhà
Nắm vững ®Þnh nghÜa phương trình bËc nhÊt
1 Èn, hai quy tắc biến đổi phương trình
và c¸ch giải phương trình bậc nhất một ẩn
Làm các bài tập 6;9/tr9-10SGK
11;12;17/tr4-5 SBT
Cách 1:
Cách 2:
Thay S = 20 , ta ®­îc hai phương trình tương đương . Xét xem trong hai phương trình đó , có phương trình nào là phương trình bậc nhất không ?
Hướng dẫn bài 6 (SGK - 9)
Tính diện tích hình thang ABCD( H1) theo x bằng 2 cách:
Theo công thức S = BH.(BC+DA) : 2
2) S = SABH + SBCKH + SCKD
Sau đó sử dụng gi¶ thiÕt S = 20 để thu được 2 phương trình tương đương với nhau. Trong hai PT ấy có PT nào là PT bậc nhất không?
Hình 1
Chân thành cảm ơn
CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH
Bài 12 /4 Sbt:Ti`m giá trị của m sao cho phuong tri`nh sau đây nhận x = - 2 làm nghiệm:
2x + m = x -1
Thay x = - 2 vào phuong tri`nh trên ta có
2.(-2) + m = - 2 -1