Chương II. §7. Định lí Py-ta-go

Hải phòng, ngày 19 tháng 12 năm 2003
Một số quy định:
1/ Phần phải ghi vào vở:
Các đề mục.
Khi nào có biểu tượng xuất hiện .
2/ Khi hoạt động nhóm tất cả các thành viên phải thảo luận và giữ trật tự.


Lời giải:
-Kí hiệu diện tích hình vuông là S
Ta có: S = a.a = a2
Kiểm tra bài cũ:
2/ Vẽ một tam giác vuông có các cạnh góc vuông bằng 3(đvd) và 4(đvd). Đo độ dài cạnh huyền.
5
Kiểm tra bài cũ:
Hoạt động ghép hình:
Mỗi nhóm chuẩn bị 1 tấm bìa hình vuông có cạnh bằng a+b và 4 tam giác vuông bằng nhau. Trong mỗi tam giác vuông đó, ta gọi độ dài các cạnh góc vuông là a và b, gọi độ dài cạnh huyền là c. (Các tam giác và hình vuông của các nhóm đều bằng nhau ).
a) Nhóm 1 và 2 (Ghép theo hình h1): Đặt 4 tam giác vuông lên tấm bìa hình vuông . Phần bìa không bị che lấp là một hình vuông có cạnh bằng c, tính diện tích phần bìa đó theo c.
b) Nhóm 3 và 4 (Ghép theo hình h2): Đặt 4 tam giác vuông lên tấm bìa hình vuông thứ hai. Phần bìa không bị che lấp gồm hai hình vuông có cạnh bằng a và b, tính diện tích phần bìa đó theo a và b.
(h1)
a
b
a
b
a
a
(h2)
b
b
=
(h1)
(h2)
Qua đo đạc, ghép hình các em có kết luận gì về quan hệ giữa ba cạnh của tam giác vuông.
?
a
a
c2 = a2 + b2
52 = 32 + 42
4
5
3
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
1/ Định lí Py-ta-go:
Trong một tam giác vuông, bình phương của cạnh huyền bằng tổng các bình phương của hai cạnh góc vuông.
- Định lí (sgk):
BC2 = AB2 + AC2
Py-ta-go (Khoảng 580-500 trước công nguyên), ông là người Hi lạp .
Ông là nhà toán học, thiên văn, địa lí, âm nhạc, y học và triết học
Py-ta-go cũng để lại nhiều câu châm ngôn hay. Một trong các câu đó: "Hoa quả của đất chỉ nở một hai lần trong năm, còn hoa quả của tình bạn thì nở suốt bốn mùa".
Tìm độ dài x trên các hình (H1) và (H2).
?1
Tìm độ dài x trên các hình (H1) và (H2).
?1
- Trên hình (H2): Tam giác ABC vuông tại B, áp dụng định lí Pitago ta có: x2 + 82 = 102 => x2 = 102 - 82 = 36 . Vậy x = 6
2/ Định lí Py-ta-go đảo:.
Nếu một tam giác có bình phương của một cạnh bằng tổng các bình phương của hai cạnh kia thì tam giác đó là tam giác vuông.
- Định lí (sgk)
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
1/ Định lí Py-ta-go:
2/ Định lí Py-ta-go đảo:.
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
1/ Định lí Py-ta-go:
3/ Luyện tập:
Bài tập 1: Tìm độ dài x trên các hình H1 và H2 ( Hoạt động nhóm).
2
1
x
29
21
x
(H1)
(H2)
C
B
A
ABC vu«ng t¹i A => BC2 = AB2 + AC2
ABC cã BC2 = AB2 + AC2 => gãc BAC= 900
3/ Luyện tập:
Bài tập 1: Tìm độ dài x trên các hình H1 và H2( hoạt động nhóm).
x
29
21
(H2)
C
B
A
ABC vu«ng t¹i A => BC2 = AB2 + AC2
ABC cã BC2 = AB2 + AC2 => gãc BAC= 900
3/ Luyện tập:
x
2
(H1)
1
Trên hình (H2): áp dụng định lí Pytago ta có:
292 = 212 + x2 => x2 = 292 - 212 = 400 => x = 20
Bài tập 1: Tìm độ dài x trên các hình H1 và H2 (hoạt động nhóm).
C
B
A
ABC vu«ng t¹i A => BC2 = AB2 + AC2
ABC cã BC2 = AB2 + AC2 => gãc BAC= 900
2/ Định lí Py-ta-go đảo:.
b) Tam giác có độ dài ba cạnh là a, b, c thỏa mãn a2 = b2 - c2 thì tam giác đó không phải là tam giác vuông.
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
1/ Định lí Py-ta-go:
3/ Luyện tập:
Bài tập 2: Các khẳng định sau đúng hay sai ?
Đúng
a) Tam giác có độ dài ba cạnh là 6cm, 8cm, 10cm thì tam giác đó là tam giác vuông.
c) Tam giác có độ dài ba cạnh là 7m, 7m, 10m thì tam giác đó là tam giác vuông.
C
B
A
ABC vu«ng t¹i A => BC2 = AB2 + AC2
ABC cã BC2 = AB2 + AC2 => gãc BAC= 900
2/ Định lí Py-ta-go đảo:.
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
1/ Định lí Py-ta-go:
3/ Luyện tập:
a) Tam giác có độ dài ba cạnh là 6cm, 8cm, 10cm thì tam giác đó là tam giác vuông.

Đúng
C
B
A
ABC vu«ng t¹i A => BC2 = AB2 + AC2
ABC cã BC2 = AB2 + AC2 => gãc BAC= 900
2/ Định lí Py-ta-go đảo:.
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
1/ Định lí Py-ta-go:
3/ Luyện tập:
Đúng
Sai
b) Tam giác có độ dài ba cạnh là a, b, c thỏa mãn a2 = b2 - c2 thì tam giác đó không phải là tam giác vuông.
C
B
A
ABC vu«ng t¹i A => BC2 = AB2 + AC2

ABC cã BC2 = AB2 + AC2 => gãc BAC= 900
2/ Định lí Py-ta-go đảo:.
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
1/ Định lí Py-ta-go:
3/ Luyện tập:
c) Tam giác có độ dài ba cạnh là 7m, 7m, 10m thì tam giác đó là tam giác vuông.

Sai
C
B
A
ABC vu«ng t¹i A => BC2 = AB2 + AC2
ABC cã BC2 = AB2 + AC2 => gãc BAC= 900
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
Tóm lại bài học hôm nay các em cần ghi nhớ những đơn vị kiến thức nào ?
Vận dụng định lí Py-ta-go để tính độ dài một cạnh của tam
giác vuông khi biết độ dài của hai cạnh kia.
Vận dụng định lí Py-ta-go đảo để nhận biết một tam giác
là tam giác vuông.
Thế còn trong thực tế định lý Py-ta-go được vận dụng ra sao ?

Đố vui 1: Đố các em chỉ dùng thước thẳng, làm thế nào mà kiểm tra được góc nền phòng học có vuông hay không ?

Đố vui 2: Trong lúc anh Nam dựng tủ cho đứng thẳng, tủ có bị vướng vào trần xe không ?
21 dm
7 dm
20 dm
Gäi d lµ ®­êng chÐo cña tñ, h lµ chiÒu cao cña xe
Suy ra d > h.
Như vậy khi anh Nam dựng tủ cho đứng thẳng tủ bị vướng vào trần xe !
h = 21
Còn trường hợp này thì sao ?
Tiết 38: Định lí Py-ta-go
Hướng dẫn về nhà:
Học thuộc định lí Py-ta-go thuận, đảo và các vận dụng của nó.
áp dụng làm các bài tập 53, 54, 55 (sgk).
HD bài 55: Chiều cao bức tường chính là độ dài cạnh của tam giác vuông
Chân thành cảm ơn quý vị
đại biểu và các thầy cô giáo !