Chương I. §7. Định lí

lớp 7b
trường thcs Chất Lượng cao

Ngày 10/10/2008 . Gv: Bùi đức thụ.

Một số quy ước
Phần phải ghi vào vở:
- Khi nào có biểu tượng xuất hiện.
Khi hoạt động nhóm, các thành viên đều phải hoạt động và giữ trật tự .

Kiểm tra bài cũ:
1. Phát biểu tiên đề Ơ-clit. Vẽ hình minh họa.
2.Phát biểu dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song? Vẽ hình minh hoạ.
Tiên đề Ơ-clit: Qua một điểm ở ngoài một đường thẳng chỉ có một đường thẳng song song với đường thẳng đó.
- Dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song: Nếu đường thẳng c cắt hai đường thẳng a, b và trong các góc tạo thành có một cặp góc so le trong bằng nhau (hoặc một cặp góc đồng vị bằng nhau hoặc một cặp góc trong cùng phía bù nhau) thì a và b song song với nhau.
Đáp án:
Trong cuô�c sống thường ngày chúng ta thường gặp
những câu có dạng :
Ví dụ :
“ Neáu chieàu nay trôøi möa thì lôùp ta seõ nghæ lao ñoäng”


“ Nếu .... ..... thì ...... ...... ”
Hãy lấy thêm ví dụ về câu nói
dạng này ?
Các em có nhớ các tính chất hình học nào đã học có thể phát biểu dưới dạng :
“ Nếu .............. thì .............. ” ?

Tính chất trên được khẳng định là đúng không phải đo trực tiếp mà bằng suy luận. Một tính chất như thế là một định lí !
“Nếu hai góc đối đỉnh thì
hai góc đó bằng nhau ”
Tiết 12. Định lí.
1. Định lí . (SGK/ 99)
Định lí là một khẳng định suy ra từ những khẳng định được coi là đúng.

Ba tính chất trong bài "Từ vuông góc đến song song" là
ba định lí. Em hãy phát biểu lại ba định lí đó ?
. ĐL1: Hai đường thẳng phân biệt cùng vuông góc với một đường thẳng thứ ba thì chúng song song với nhau.
. ĐL2: Một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng song song thì nó cũng vuông góc với đường thẳng kia.
.ĐL3: Hai đường thẳng phân biệt cùng song song với một đường thẳng thứ ba thì chúng song song với nhau.



Trong các mệnh sau, mệnh đề nào là định lí:
Hai góc bằng nhau thì đối đỉnh.
Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng song song thì hai góc trong cùng phía bù nhau.
c. Hai đường thẳng song song là hai đường thẳng không có điểm chung.
Đáp án: b
Xét định lí "Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau"
Trong định lí này, điều đã cho là gì,
điều phải suy ra là gì?
Giả thiết, kết luận được viết tắt thứ tự là GT và KL
Vậy theo em định lí gồm mấy phần? Đó là những phần nào?















* Mỗi định lí có 2 phần:
.Phần giả thiết (GT) là điều đã cho.
.Phần kết luận (KL) là điều phải suy ra.
* Khi định lí du?c phát biểu dưới dạng: Nếu.........thì .......


GT
KL

* Em hãy phát biểu lại các định lí sau dưới dạng:
Nếu.... thì .....




















a. Hãy chỉ ra GT và KL của định lí :
"Hai đường thẳng phân biệt cùng song song với một đường thẳng thứ ba

thì chúng song song với nhau"

b. Vẽ hình minh hoạ định lí trên và viết GT, KL bằng kí hiệu.


2.Chứng minh định lí:
* Chứng minh định lí là gì ? (SGK/100)
. Chứng minh định lí là dùng lập luận để từ GT suy ra KL.
*Ví dụ: (SGK/100)

* Chúng ta vừa hoàn thành một bài tập về chứng minh một định lí. Em hãy nêu trình tự chứng minh một định lí ?

Để chứng minh một định lớ ta làm qua 3 bước:
B1: Vẽ hình minh họa định lí.
B2: Dựa theo hình vẽ viết GT và KL bằng kí hiệu.
B3: Dùng lập luận để từ GT suy ra KL (mỗi khẳng
định kèm theo căn cứ của nó.)


BT

* Chúng ta vừa hoàn thành một bài tập về chứng minh một định lí. Em hãy nêu trình tự chứng minh một định lí ?
Để chứng minh một định lớ ta làm qua 3 bước:
B1: Vẽ hình minh họa định lí.
B2: Dựa theo hình vẽ viết GT và KL bằng kí hiệu.
B3: Dùng lập luận để từ GT suy ra KL (mỗi khẳng
định kèm theo căn cứ của nó.)
* Những kiến thức cần nhớ qua tiết học :
. Định lý là gì ?
Định lí có mấy phần ?
. Định lí thường được phát
biểu dưới dạng nào ?
. Thế nào là chứng minh
định lí ?
. Các bước chứng minh
một định lí ?
Tiết 12. Định lí
I. Định lí: SGK/99.
1. Định lí là gì ?
* ?1 SGK/99.
2. Mỗi định lí gồm 2 phần:
GT và KL.
3.Khi định lí được phát biểu dưới
dạng: Nếu ...thì ...
GT KL
* ?2 SGK/100.
II. Chứng minh định lí:
1. Chứng minh định lí là gì ?
SGK/100.
2. Ví dụ: SGK/100.
* Các bước chứng minh một
định lí.


Trong các mệnh sau, mệnh đề nào là định lí:
(Làm vào phiếu học tập - Nhóm đôi)
* Hãy chỉ ra GT và KL của định lí bằng cách :
Gạch chân phần GT bằng mực đen, gạch chân phần KL bằng mực đỏ .
Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng song song thì hai góc đồng vị bằng nhau.
b. Hai đường thẳng vuông góc là hai đường thẳng cắt nhau và trong các góc tạo thành có một góc vuông.
c. Trong 3 điểm thẳng hàng có 1 và chỉ 1 điểm nằm giữa 2 điểm còn lại.
d. Hai góc có tổng số đo bằng 1800 thì kề bù.
e. Nếu đường thẳng c cắt hai đường thẳng a và b sao cho trong các góc tạo thành có một cặp góc so le trong bằng nhau thì a song song với b.
Đ/A : a. Là định lí.
b. Không là định lí mà là định nghĩa.
e. Là định lí.
c. Không là định lí mà là tính chất thừa nhận được coi là đúng.
d. Không là định lí vì không phải là khẳng định đúng.
Hướng dẫn học bài ở nhà:
1. Học thuộc bài theo SGK và vở ghi.
Cho 5 ví dụ về định lí.
2. Làm BT: 50, 51, 52, 53 (SGK/ 101, 102),
41, 42 (SBT/ 81).



B�i tập:
Điền vào chỗ. để chứng minh định lí: (Phi?u HT - HD nhúm dụi )
Neỏu Om vaứ On laứ hai tia phaõn giaực cuỷa hai goực ke� buứ xOz vaứ zOy thỡ goực mOn laứ goực vuoõng.

KL ..........
Om và On
900
1800
TL
- Định lí 1: hai đường thẳng phân biệt cùng vuông góc với một đường thẳng thứ ba thì chúng song song với nhau.
- Định lí 2: một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng song song thì nó cũng vuông góc với đường thẳng kia.
- Định lí 3: hai đường thẳng phân biệt cùng song song với một đường thẳng thứ ba thì chúng song song với nhau.
TL
Nếu
thì
Nếu
Nếu
thì
thì