Các cách trình bày nội dung trong đoạn văn

nhiệt liệt chào mừng
các thầy các cô
đến dự giờ thăm lớp
trình bày các nội dung
trong một đoạn văn
Bổ trợ
1. Thế nào là trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch và quy nạp?
2. Hãy vẽ sơ đồ thể hiện 2 cách trình bày trên ?
Kiểm tra bài cũ
I. Tìm hiểu ví dụ:
Ví dụ 1:
(1) Với hoàn cảnh riêng của mình, tôi không mặn mà lắm trong việc đón năm mới. (2) Sáng ba mươi, tôi dậy sớm đi chợ, nấu nướng. (3) Cả mấy ngày tết tôi chỉ làm cơm có ngày này, trước là để cúng tổ tiên, ông bà, bố mẹ, sau là để ăn lai rai cả tuần lễ, khỏi phải lịch kịch.
? Trong ví dụ trên có câu nào mang ý khái quát của toàn đoạn văn không ?
I. Tìm hiểu ví dụ:
Ví dụ 1:
(1) Với hoàn cảnh riêng của mình, tôi không mặn mà lắm trong việc đón năm mới. (2) Sáng ba mươi, tôi dậy sớm đi chợ, nấu nướng. (3) Cả mấy ngày tết tôi chỉ làm cơm có ngày này, trước là để cúng tổ tiên, ông bà, bố mẹ, sau là để ăn lai rai cả tuần lễ, khỏi phải lịch kịch.
Những từ ngữ nào có quan hệ trực tiếp với nhau?
I. Tìm hiểu ví dụ:
Ví dụ 1:
(1) Với hoàn cảnh riêng của mình, tôi không mặn mà lắm trong việc đón năm mới. (2) Sáng ba mươi, tôi dậy sớm đi chợ, nấu nướng. (3) Cả mấy ngày tết tôi chỉ làm cơm có ngày này, trước là để cúng tổ tiên, ông bà, bố mẹ, sau là để ăn lai rai cả tuần lễ, khỏi phải lịch kịch.
Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa các câu trong đoạn văn trên?
Ví dụ 2:
(1) Ca dao là bầu sữa tinh thần nuôi dưỡng trẻ thơ. (2) Ca dao là tiếng nói, lời than thân trách phận về cuộc sống, về con người lao động Việt Nam. (3) Ca dao còn là cách biểu hiện tình cảm rất chân thật mà sâu sắc về tình yêu quê hương đất nước, tình yêu xóm làng, tình bạn, tình vợ chồng, tình người .
Đoạn văn trên có mấy ý ? Đó là những ý nào?
Ví dụ 2:
(1) Ca dao là bầu sữa tinh thần nuôi dưỡng trẻ thơ. (2) Ca dao là tiếng nói, lời than thân trách phận về cuộc sống, về con người lao động Việt Nam. (3) Ca dao còn là cách biểu hiện tình cảm rất chân thật mà sâu sắc về tình yêu quê hương đất nước, tình yêu xóm làng, tình bạn, tình vợ chồng, tình người .
Các ý có quan hệ với nhau ra sao ?
Ví dụ 2:
(1) Ca dao là bầu sữa tinh thần nuôi dưỡng trẻ thơ. (2) Ca dao là tiếng nói, lời than thân trách phận về cuộc sống, về con người lao động Việt Nam. (3) Ca dao còn là cách biểu hiện tình cảm rất chân thật mà sâu sắc về tình yêu quê hương đất nước, tình yêu xóm làng, tình bạn, tình vợ chồng, tình người .
II. Bài học:
1.Trình bày nội dung theo cách móc xích:
Qua phân tích ví dụ 1, em hãy cho biết thế nào là trình bày đoạn văn theo cách móc xích ?
II. Bài học:
1.Trình bày nội dung theo cách móc xích:
Em hãy lược đồ hoá cách trình bày móc xích nội dung đoạn văn sau :
(1) Với hoàn cảnh riêng của mình, tôi không mặn mà lắm trong việc đón năm mới. (2) Sáng ba mươi, tôi dậy sớm đi chợ, nấu nướng. (3) Cả mấy ngày tết tôi chỉ làm cơm có ngày này, trước là để cúng tổ tiên, ông bà, bố mẹ, sau là để ăn lai rai cả tuần lễ, khỏi phải lịch kịch.
II. Bài học:
1.Trình bày nội dung theo cách móc xích:
(1) (Câu chốt)
(2)
(3)
Đoạn văn sau đây có được trình bày theo cách móc xích không? Tại sao lại như vậy?
Cám tức lắm, vội về nhà kể cho mẹ nghe. Mẹ nó xui bắt chim làm thịt ăn. Cám về cung sai lính giết chim ăn rồi vứt lông ra vườn. Lông chim lại hoá ra hai cây xoan đào tươi tốt...
(Trích: Tấm Cám)
Đoạn văn trình bày theo kiểu móc xích. Các ý móc nối vào nhau.
2. Trình bày nội dung theo cách song hành:
Dựa vào phần phân tích ví dụ 2 (Tìm hiểu bài), em hãy cho biết thế nào là trình bày đoạn văn theo cách song hành ?
2. Trình bày nội dung theo cách song hành:
(1) Mọi tiếng động trong nông trường đã im bặt từ lâu. (2) Những quả đồi trọc nằm gối đầu vào nhau ngủ im lìm. (3) Chỉ có gió và bong tối vẫn thì thào đi lại. (4) Hơi lạnh trên khắp mọi nẻo căm hờn.
Đây là đoạn văn trình bày theo cách song hành. Em hãy lược đồ hoá cách trình bày nội dung đoạn văn trên?
2. Trình bày nội dung theo cách song hành:
(1)
(2)
(3)
(4)
III. Luyện tập:
Bài tập 1:(SGK)
(1) Mưa đã ngớt. (2) Trời rạng dần. (3) Mấy con chim chào mào từ hốc cây nào đó bay ra hót râm ran. (4) Mưa tạnh. (5) Phía đông một mảng trời trong vắt. (6) Mặt trời ló ra, chói lọi trên những vòm lá bưởi lấp lánh.
Đoạn văn trên trình bày ý theo cách nào? Vẽ lược đồ minh hoạ cách trình bày đó ?
III. Luyện tập:
Bài tập 3:(SGK)
Đoạn văn sau đây trình bày ý theo cách nào? Phân tích mối liên hệ giữa các câu trong đoạn văn ?
(1) Người ta tìm cách tránh tác hại của sét bằng cột thu lôi. (2) Đó là một thanh sắt dài và nhọn đầu. (3) Thu lôi được đặt trên nhà cao, trên ống khói nhà máy và được nối với đất. (4) Khi có sét, cột thu lôi sẽ truyền điện xuống đất nên không gây tác hại gì cho các ngôi nhà, các ống khói.
III. Luyện tập:
Bài tập 3:
Đoạn văn trình bày theo cách móc xích:
- Câu 1 (Câu chốt): Tìm cách.....thu lôi.
- Câu 2: Đặc điểm của cột thu lôi.
- Câu 3: Cách đặt cột thu lôi.
- Câu 4: Công dụng của cột thu lôi.
III. Luyện tập:
Bài tập 5: (SGK)
Viết đoạn văn khoảng ba đến bốn câu trình bày ý theo cách song hành hoặc móc xích.
Hãy nối các sơ đồ ở cột B sao cho tương ứng với cách trình bày đoạn văn ở cột A.
Đoạn song hành
Đoạn diễn dịch
Đoạn quy nạp
Đoạn móc xích
2. Đoạn văn trình bày
ý theo cách diễn dịch
sơ đồ Các cách trình bày đoạn văn
Đoạn văn trình bày ý theo cách qui nạp
4. Đoạn văn trình bày ý theo cách song hành:
3. Đoạn văn trình bày ý theo cách móc xích:
Bài học kết thúc
Chúc các em học tốt