Bộ đề 5 thi vào lớp 10 THPT

ĐỀ 2
Phần I : ( 7 điểm )
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn...
1. Viết tiếp 5 câu thơ để hoàn chỉnh đoạn, cho đoạn thơ đó thuộc tác phẩm nào và tác giả là ai ?
2. Nhận xét về nghệ thuật đặc sắc của đoạn thơ.
3. Viết đoạn văn 10 câu để phân tích đoạn thơ trên ( kiểu diễn dịch, sử dụng phép thế, câu ghép và gạch chân chúng ).
Phần II : ( 3 điểm )
Bằng kiến thức đã học về Làng ( Kim Lân ), anh ( chị ) hãy :
1. Tóm tắt tác phẩm bằng một đoạn văn ngắn.
2. Nhận xét về nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật ông Hai của Kim Lân ?
3. Kể tên 2 tác phẩm viết về cuộc kháng chiến chống Pháp trong chương trình Ngữ văn 9.

ĐÁP ÁN
Phần I : ( 7 điểm )
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn...
1. Viết tiếp 5 câu thơ để hoàn chỉnh đoạn, cho đoạn thơ đó thuộc tác phẩm nào và tác giả là ai và ra đời ở thời kỳ nào ?
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
- Đoạn thơ trên thuộc tác phẩm Nói với con của nhà thơ Y Phương
- Nói với con được sáng tác ở thời kỳ sau năm 1975.
2. Nhận xét về nghệ thuật đặc sắc của đoạn thơ.
- Đây là đoạn thơ đặc sắc của tác phẩm tập trung thể hiện rõ đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm và đặc điểm thơ của Y Phương: thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và trong sáng cùng với cách tư duy giàu hình ảnh của con người miền núi.
- Những nét nghệ thuật đặc sắc của đoạn thơ :
+ Sử dụng câu phủ định để khẳng định : không chê
+ Sử dụng điệp ngữ, điệp cấu trúc câu : Sống trên đá không chê đá; Sống trong thung không chê thung
+ Sử dụng nghệ thuật so sánh : như sông, như suối
+ Thành ngữ : lên thác xuống ghềnh
+ Lời văn giàu hình ảnh...
3. Viết đoạn văn 10 câu để phân tích đoạn thơ trên ( kiểu diễn dịch, sử dụng phép thế, câu ghép và gạch chân chúng ).
* Đây là những câu hỏi trọng điểm để kiểm tra khả năng nhiều mặt :
- Kiến thức cơ bản, cụ thể về tác phẩm và khổ thơ
- Kỹ năng diễn đạt, dựng đoạn văn ( diễn dịch ), phân tích thơ
- Hiểu biết về ngữ pháp : phép thế và câu ghép
* Các bước tiến hành
- Xác định kiến thức cơ bản của câu hỏi yêu cầu cho nội dung phân tích một khổ thơ gồm 10 câu
+ Nội dung khái quát của đoạn thơ : Những phẩm chất cao đẹp của người đồng mình và mong ước của người cha qua lời tâm tình với con
+ Các ý cần có khi phân tích khổ thơ :
• Người cha bộc lộ trực tiếp nỗi niềm mong mỏi, khát khao của lòng mình ở người con
• Nhà thơ sử dụng điệp cấu trúc câu và điệp ngữ không che để thể hiện phẩm chất đặc trưng đẹp đẽ của người đồng mình là kiên trì, thuỷ chung bền bỉ gắn bó với quê hương dẫu quê hương còn cực nhọc, đói nghèo.
• Với lời văn giàu hình ảnh, cùng nghệ thuật so sánh, tác giả đã thể hiện rõ vẻ đẹp của người đồng mình : chân chất, hiền lành, mà có tâm hồn khoáng đạt
• Nói về phẩm chất của “người đồng mình ”, người cha mong muốn con có nghĩa tình, chung thuỷ với quê hương, biết chấp nhận và vượt qua thử thách gian nan bằng ý chí và niềm tin của chính mình.
- Mỗi ý trên có thể triển khai thành hai câu
- Viết câu mở đầu ( sử dụng ý khái quát đoạn ở trên )
- Tạo câu theo yêu cầu ngữ pháp : phép thế và câu ghép
+ Dùng “như thế ” để thay thế cho một cụm từ không cần phải nhắc lại.
+ Dùng câu ghép có cặp từ hô ứng “không những ...mà còn ” để khái quát đặc điểm của con người miền núi trong đoạn thơ
- Kết nối các câu thành đoạn văn diễn dịch và tiến hành sửa chữa dể hoàn chỉnh đoạn văn.
Phần II : ( 3 điểm )
1. Tóm tắt tác phẩm Làng của Kim Lân bằng một đoạn văn ngắn.
Làng của Kim Lân kể về ông Hai , người làng Chợ Dầu. Khi cuộc kháng chiến chống Pháp bùng nổ, ông cùng vợ con lên tản cư ở Bắc Ninh dù rất muốn ở lại làng chiến đấu. ở nơi tản cư ông rất hay khoe về làng mình với vẻ say mê háo hức lạ thường. Nhưng một hôm ông nghe được tin ở hành nước rằng làng Chợ Dầu