Bài 9. Trả bài tập làm văn số 2

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ TẠI LỚP 9A!
Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý .

2. Nhận xét .
1. Ví dụ : SGK

Tiết 123: Nghĩa tường minh và hàm ý
? Qua câu " Trời ơi chỉ còn có năm phút ! " , em hiểu anh thanh niên muốn nói điều gì ? Vì sao anh không nói thẳng điều đó với hoạ sĩ và cô gái ?
Đoạn trích :
Trời ơi, chỉ còn có năm phút !
Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già .
Ô ! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
(Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
- Anh rất tiếc vì sắp hết thời gian gặp gỡ.
Anh không muốn nói thẳng điều đó có thể vì ngại ngùng, vì muốn che giấu tình cảm của mình.
Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý .

2. Nhận xét .
1. Ví dụ : SGK

Tiết 123: Nghĩa tường minh và hàm ý
Câu nói thứ hai của anh thanh niên có ẩn ý gì không?
Đoạn trích :
Trời ơi, chỉ còn có năm phút !
Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già .
Ô ! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
(Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
Câu nói này không chứa ẩn ý (nói trực tiếp sự việc cô kĩ sư quên chiếc mùi soa).
Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý .

2. Nhận xét .
1. Ví dụ : SGK

Tiết 123: Nghĩa tường minh và hàm ý
Đoạn trích :
Trời ơi, chỉ còn có năm phút !
Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già .
Ô ! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
(Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
Câu nói này không chứa ẩn ý (nói trực tiếp sự việc cô kĩ sư quên chiếc mùi soa) => Nghĩa tường minh
Anh rất tiếc vì sắp hết thời gian gặp gỡ.
Anh không muốn nói thẳng điều đó có thể vì ngại ngùng, vì muốn che giấu tình cảm của mình.
=> Hàm ý
Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý .

2. Nhận xét .
1. Ví dụ : SGK

Tiết 123: Nghĩa tường minh và hàm ý
3. Kết luận
- Nghĩa tường minh là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu.
- Hàm ý là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.
XIN CẢM ƠN CÁC THẦY Cô
VÀ CÁC EM
Chào mừng quý thầy cô và các bạn
mong nhớ