Bài 9. Tổng kết về từ vựng (Từ đơn, từ phức,... từ nhiều nghĩa; Từ đồng âm,... trường từ vựng)

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
đến dự giờ với lớp
Người thực hiện: Phạm Thị Hưng
Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếp theo) .
Từ đơn và từ phức
Thành ngữ
Nghĩa của từ
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
Ví dụ 1:Đường ra trận mùa này đẹp lắm .
(phạm tiến Duật ,Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây )
Ngọt như đường .
Ví dụ 2: Khi người ta đã ngoài 70 xuân thì tuổi tác càng cao ,sức khỏe càng thấp .
(Hồ Chí Minh,Di chúc )

Khái niệm :
Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm thanh nhưng nghĩa khác xa nhau ,không liên quan gì với nhau .
Từ đơn và từ phức
Thành ngữ
Nghĩa của từ
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
T
Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếp theo)
Khái niệm :
Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau .
Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa trái ngược nhau .
Ví dụ 2: Khi người ta đã ngoài 70 xuân thì tuổi tác càng
cao ,sức khỏe càng thấp .
(Hồ Chí Minh,Di chúc )
Ví dụ : Từ lá trong :
Khi chiếc lá xa cành
Lákhông còn màu xanh
Mà sao em xa anh
Đời vẫn xanh rời rợi .
(Hồ Ngọc Sơn ,Gửi em dưới quê nhà ) .
Và trong : Công viên là lá phổi của thành phố .
Từ đơn và từ phức
Thành ngữ
Nghĩa của từ
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếp theo)
Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếp theo)
Từ đơn và từ phức
Thành ngữ
Nghĩa của từ
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
Phân biệt từ đồng âm và từ nhiều nghĩa
Tình huống : Có một anh đang sửa xe đạp thiếu một số
ốc ,anh ta đi mua ngang đường gặp anh hàng xóm .
Anh ta hỏi : Anh đi đâu đấy ?
Anh sửa xe trả lời : Tôi đi mua ốc .
Chú ý :Sử dụng từ đồng âm phải chú ý đến ngữ cảnh giao tiếp ,tránh hiểu sai nghĩa .
Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếp theo) .
Từ đơn và từ phức
Thành ngữ
Nghĩa của từ
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
Đồng nghĩa bao giờ cũng là quan hệ nghĩa giữa hai từ ,không có quan hệ đồng nghĩa giữa ba hoặc hơn ba từ .
x
Các từ đồng nghĩa với nhau có thể không thay thế nhau được trong nhiều trường hợp sử dụng .
Bài tập 2 (phần 6 trang 125) .Chọn cách hiểu đúng trong những cách hiểu sau :
Các từ đồng nghĩa với nhau bao giờ cũng có nghĩa hoàn toàn giống nhau .

Đồng nghĩa là hiện tượng chỉ có trong một số ngôn ngữ trên thế giới
x

x
x
Chú ý : Khi sử dụng từ đồng nghĩa cần lưu ý có những từ đồng nghĩa không thể thay thế được cho nhau
Bài 3*. Sắp xếp các cặp từ trái nghĩa sau đây vào bảng : sống - chết, yêu - ghét, chẵn - lẻ, cao - thấp, chiến tranh - hoà bình, già - trẻ, nông - sâu, giàu - nghèo.
Gợí ý: có thể xếp những cặp từ trái nghĩa thành hai nhóm: Nhóm 1: không phải cái này thì l� cái kia, không có điều thứ ba xảy ra. Nhóm 2: Không cái này cũng không cái kia nghĩa là còn có điều thứ ba.
Chĩ � : C� nh�ng cỈp t� tr�i ngh�a biĨu th� hai kh�i niƯm ��i l�p nhau ,lo�i tr� nhau .
C� nh�ng cỈp t� tr�i ngh�a biĨu th� hai kh�i niƯm ��i l�p nhau nh�ng kh�ng lo�i tr� nhau .





Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếp theo)
Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếp theo)
Từ đơn và từ phức
Thành ngữ
Nghĩa của từ
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển chuyển nghĩa của từ
Từ đồng âm.
Từ đồng nghĩa
Từ trái nghĩa
Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ .
K?t lu?n:
Nghiã c?a t? ng? có th? r?ng hon ( khái quát hon) ho?c h?p hon ( ít khái quát hon ) nghia c?a t? ng? khác
M?t t? ng? du?c coi là nghia r?ng khi ph?m vi nghia c?a t? ng? dó bao hàm ph?m vi nghia c?a m?t s? t? ng? khác.
M?t t? ng? du?c coi là nghia h?p khi ph?m vi nghia c?a t? dó du?c bao hàm trong ph?m vi c?a m?t s? t? ng? khác.
M?t t? ng? có nghia r?ng d?i v?i m?t t? ng? này, d?ng th?i cung có th? có nghia h?p v?i t? khác.



Từ
( xét về đặc điểm cấu tạo )
Từ đơn
Từ phức
Từ láy
Từ láy âm
Từ láy
bộ phận
Từ láy vần
Từ láy
hoàn toàn
Từ ghép
Từ ghép
chính phụ
Từ ghép
đẳng lập


Từ
( xét về đặc điểm cấu tạo )
Từ đơn
Từ phức
Từ láy
Từ láy âm
Từ láy
bộ phận
Từ láy vần
Từ láy
hoàn toàn
Từ ghép
Từ ghép
chính phụ
Từ ghép
đẳng lập


Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếp theo)
Từ đơn và từ phức
Thành ngữ
Nghĩa của từ
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng
chuyển nghĩa của từ
Từ đồng âm .
Từ đồng nghĩa .
Từ trái nghĩa
Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ .
Giải thích:
Từ đơn là từ gồm một tiếng
Từ phức là từ gồm hai tiếng trở lên .
Từ ghép là từ phức có quan hệ với nhau về nghĩa .
Từ láy là từ phức có quan hệ với nhau về ngữ âm .
Từ đơn và từ phức
Thành ngữ
Nghĩa của từ
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ
Từ đồng âm .
Từ đồng nghĩa .
Từ trái nghĩa .
Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ .
Trường từ vựng .

Tiết 44. Tổng kết từ vựng (tiếptheo)


Khái niệm : Trường từ vựng là tập hợp của những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa .
Bài tập 2 (phần 9 ,trang 126) Vận dụng những kiến thức về trường từ vựng để phân tích sự độc đáo trong cách dùng từ ở đoạn trích sau:
Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học . Chúng thẳng tay chém giết những người yêu nước thương nòi của ta .Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu
(Hồ Chí Minh ,Tuyên ngôn độc lập )