Bài 9. Tổng kết về từ vựng (Từ đơn, từ phức,... từ nhiều nghĩa; Từ đồng âm,... trường từ vựng)

Chào mừng các thầy cô
Đã đến dự chuyên đề Văn ngày hôm nay.
Tổng kết từ vựng
I, Từ đơn, từ phức:
Tổng kết từ vựng
Từ
Từ đơn
Từ phức
Từ ghép
Từ láy
Chính
phụ
Đẳng
lập
Láy
âm
Láy
vần
Láy
tiếng
Từ đơn là từ gồm một tiếng có nghĩa tạo thành
Từ phức là từ gồm hai hay nhiều tiếng tạo thành
Từ ghép là từ gồm 2 hay nhiều tiếng có nghĩa tạo thành
Từ ghép chính phụ là từ ghép gồm hai hay nhiều tiếng tạo thành trong đó có một tiếng chính và một tiếng phụ, tiếng chính thường đứng trước.
Từ ghép đẳng lập là từ ghép gồm 2 hay nhiều tiếng tạo thành trong đó các tiếng có quan hệ bình đẳng với nhau.
Từ láy là từ gồm hai hay nhiều tiếng tạo thành trong đó các tiếng sau láy lại một phần của tiếng trước.
Láy âm là láy lại phần âm đầu của từ đứng trước
Láy vần là láy lại vần của tiếng trước
Láy tiếng là từ sau láy lại cả tiếng của từ đứng trước

Bài 2: SGK - 122.
Trong những từ sau, từ nào là từ ghép, từ nào là từ láy?
ngặt nghèo, nho nhỏ, giam giữ, gật gù, tươi tốt, lạnh lùng, bọt bèo, xa xôi, cỏ cây, đưa đón, nhường nhịn, rơi rụng, mong muốn, lấp lánh.
Từ ghép
Từ láy
Tổng kết từ vựng
II, Thành ngữ:
Các thành ngữ có yếu tố chỉ động vật:
Các thành ngữ có yếu tố chỉ thực vật:
Tổng kết từ vựng
Thành ngữ là một cụm từ cố định biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
III, Từ nhiều nghĩa:

Một từ có thể có một hay nhiều nghĩa. Trong từ nhiều nghĩa có nghĩa gốc là nghĩa để xuất hiện từ, là cơ sở để hình thành các nghĩa khác.
Hiện tượng chuyển nghĩa của từ là hiện tượng làm thay đổi nghĩa của từ và được tạo ra nhiều nghĩa.
Tổng kết từ vựng
IV, Từ đồng âm, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa:
Từ đồng âm giống nhau ở phát âm, nghĩa khác nhau.
Từ đồng nghĩa là từ giống nhau là nghĩa và khác nhau về cách phát âm.
Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ngược nhau.
Tổng kết từ vựng
V, Trường từ vựng:

Trường từ vựng là tổ hợp từ có chung một nét nghĩa.
Tổng kết từ vựng
Bài 2: SGK - 126
Tìm các trường từ vựng trong đoạn trích sau:
Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học. Chúng thẳng tay chém giết những người yêu nước thương nòi của chúng ta. Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu.
(Hồ Chí Minh, Tuyên ngôn độc lập)
V, Trường từ vựng:

Trường từ vựng là tổ hợp từ có chung một nét nghĩa.
Tổng kết từ vựng
Bài 2: SGK - 126
Tìm các trường từ vựng trong đoạn trích sau:
Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học. Chúng thẳng tay chém giết những người yêu nước thương nòi của chúng ta. Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu.
(HCM, Tuyên ngôn độc lập)
Các trường từ vựng:
Địa điểm: nhà tù, trường học.
Các hành động của con người: chém, giết, tắm.
Cảm xúc của con người: yêu, thương.
..
2
3
4
5
6
7
8
9
1
Độ lượng là:
A, Đức tính rộng lượng, dễ thông cảm với người có sai lầm và dễ tha thứ.
B, Rộng lượng, dễ thông cảm với người có sai lầm và dễ tha thứ.
Trong những tổ hợp từ sau đây, tổ hợp từ nào không phải là thành ngữ?
A, Đánh trống bỏ rùi.
B, Được voi đòi tiên.
C, Nước mắt cá sấu.
D, Chó treo mèo đậy.
Trong các từ láy sau đây, từ láy nào có "sự giảm nghĩa" và từ láy nào có "sự tăng nghĩa" so với nghĩa của yếu tố gốc?
Trăng trắng, sạch sành sanh, đèm đẹp, sát sàn sạt, nho nhỏ, lành lạnh, nhấp nhô, xôm xốp.
Win
Tìm 4 trường từ vựng nói về mắt?
Màu mắt: xanh, đen, nâu.
Các bệnh của mắt: cận thị, viễn thị, loạn thị.
Kiểu dáng mắt: mắt bồ câu, mắt lác, mát lé, mắt một mí.
Các hoạt động của mắt: chớp mắt, nháy mắt, nhắm mắt, mở mắt.

Chọn cách hiểu đúng trong những cách hiểu sau?
A, Đồng nghĩa là hiện tượng chỉ có trong một số ngôn ngữ trên thế giới.
B, Các từ đồng nghĩa với nhau bao giờ cũng có nghĩa hoàn toàn giống nhau.
C, Các từ đồng nghĩa với nhau có thể không thay thế được nhau trong nhiều trường hợp sử dụng
Tìm 5 từ ghép đẳng lập, 5 từ ghép chính phụ, 5 từ láy tiếng và 5 từ láy vần ( hoặc láy âm)?

Điền các cặp từ trái nghĩa trong các cặp từ sau:
Ngu - dốt, thông minh - lười biếng, cao - thấp, đen - trắng, bẩn - sạch.
Win
Dặn dò
Học bài cũ.
Làm các bài tập còn lại ở trong sách giáo khoa.
Chuẩn bị bài mới.
Tổng kết từ vựng
Tạm biệt và hẹn gặp lại
Tổng kết từ vựng