Bài 9. Tổng kết về từ vựng (Từ đơn, từ phức,... từ nhiều nghĩa; Từ đồng âm,... trường từ vựng)

TIẾT 43: TỔNG KẾT TỪ VỰNG
TẬP THỂ LỚP 9B PHẤN KHỞI CHÀO ĐÓN

CÁC THẦY CÔ GIÁOVỀ THĂM LỚP - DỰ GIỜ
ĐỢT THAO GIẢNG THỨ NHẤT

HƯỚNG TỚI CHÀO MỪNG NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM 20/11

NĂM HỌC 2010 - 2011
CÁC ĐƠN VỊ KIẾN THỨC
ĐƯỢC ÔN TẬP TRONG TIẾT 43
TỪ NHIỀU NGHĨA, HT…
TỪ ĐỒNG ÂM
TỪ ĐỒNG NGHĨA
TỪ TRÁI NGHĨA
TRƯỜNG TỪ VỰNG
CẤP ĐỘ KQ CỦA NGHĨA…
THÀNH NGỮ
NGHĨA CỦA TỪ
TỪ ĐƠN, TỪ PHỨC
(Các kiến thức thuộc lớp 6, 7, 8)
CỦNG CỐ KIẾN THỨC LÍ THUYẾT
Từ đơn: từ chỉ gồm 1 tiếng; Từ phức: từ gồm 2 hoặc nhiều tiếng.

Thành ngữ: 1 loại cụm từ cố định, biểu hiện 1 ý nghĩa hoàn chỉnh.

Nghĩa của từ: là nội dung(sự vật, t/c, hoạt động,quan hệ…) mà từ biểu thị.

Chuyển nghĩa: hiện tượng thay đổi nghĩa của từ tạo ra những từ nhiều nghĩa.

Từ nhiều nghĩa: gồm nghĩa gốc (nghĩa xuất hiện từ đầu, làm cơ sở để hình thành
các nghĩa khác); Nghĩa chuyển (là nghĩa được hình thnàh trên cơ sở của nghĩa gốc
.
Từ đồng nghĩa: những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.

Từ trái nghĩa: Những từ có ý nghĩa trái ngược nhau.

Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ: Nghĩa của 1 từ ngữ này có thể rộng hơn
(khái quát hơn) hoặc hẹp hơn(ít khái quát hơn) nghĩa của từ khác.

Trường từ vựng: Là tập hợp của những từ có ít nhất 1 nét chung về nghĩa.
Xếp các từ dưới đây theo thứ tự hẹp dần về phạm vi ý nghĩa:
Danh từ - Từ - danh từ riêng – Danh từ chỉ tên người.
Đông vật – Thú – Bò – Bò lai – Sinh vật.
BÀI TẬP BỔ TRỢ SỐ 1
Tìm 1 từ có thể có phạm vi nghĩa bao hàm nghĩa của các từ sau:
1)Nông dân; kĩ sư; giáo viên; Bác sĩ; Công nhân
2) Phấn; Bảng; Com pa; sách; Vở; Bút; Thước….
Các từ dưới đây được xếp theo phạm vi hẹp dần về ý nghĩa:
Từ - Danh từ - Danh từ riêng – Danh từ chỉ tên người.
2)Sinh vật – Động vật – Thú – Bò – Bò lai .
ĐÁP ÁN BÀI TẬP BỔ TRỢ SỐ 1
Từ có thể có phạm vi nghĩa bao hàm nghĩa của các từ trong 2
nhóm đã cho là:
Nhóm 1:Nghề nghiệp
Nhóm 2: Học cụ
BÀI TẬP BỔ TRỢ SỐ 2
Trường từ vựng NHÀ TRƯỜNG gồm các trường nhỏ hơn.
Hãy tìm các từ thuộc các trường nhỏ cho dưới đây:
Các đối
tượng
trong
Nhà
trường
Các
Phương
tiện
dạy học
Các
hoạt
động
của
GV
Các
hoạt
động
của
HS
Xếp loại
trong
học
tập
Các
Môn
học
KẾT QUẢ BÀI TẬP BỔ TRỢ SỐ 2
BGH;
GV;HS;
N.viên…
Bản đồ,
Sổ điểm,
Học bạ,
máy chiếu
máy tính
…
Soạn,
chấm bài,
làm điểm
ra đề,
coi thi…
Làm bài,
viết,đọc,
thi, vẽ,
hát, chơi…
Giỏi,
Khá,
T.bình,
Yếu, kém
Văn,sử
Toán, Lí
Địa lí,
GDCD…
LUYỆN TẬP TỔNG HỢP
Hãy điền các từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn thiện các thành ngữ sau:
4
10
LUYỆN TẬP TỔNG HỢP
Kết quả điền các từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn thiện các thành ngữ :
4
10
BÀI TẬP LÀM THEO NHÓM
Tìm hiểu rồi xếp 10 TN trên vào 4 nhóm ý nghĩa sau:
1)Sự may mắn; 2)Tính xấu;3)Tính tốt của con người; 4) Sự vất vả?
Tìm các cặp từ trái nghĩa có trong các TN nói trên?
Hãy chọn, giải nghĩa và đặt 2 câu với 2 thành ngữ em thích?
Chọn, phân.tích 1câu vừa đặt xem có những từ đơn, từ phức nào?
Tìm từ đồng nghĩa với các từ: Tiểu; Đại; Phú; Bần?
Tìm thành ngữ đồng nghĩa với TN số 1; số 8?
Nhóm 1
Nhóm 2
Nhóm 3
Nhóm 4
KẾT QUẢ BÀI TẬP LÀM THEO NHÓM
1)Sự may mắn:TN số 8; 11 2)Tính xấu:TN số 3;4;5;10;12
3)Tính tốt của con người: TN số 1;7;9 4) Sự vất vả:TNsố 2;6
Tìm các cặp từ trái nghĩa: Ngược – Xuôi; Không- Có; Mới – Cũ;
Phú-Bần; Nổi – Chìm; Tiểu – Đại; Công – Tội; Bé -To
Giải nghĩa và đặt 2 câu với 2 thành ngữ tuỳ thích
Kể ra những từ đơn, từ phức trong một câu em vừa đặt.
Từ đồng nghĩa với các từ: Tiểu= Nhỏ; Đại= To(lớn); Phú= Giàu;
Bần=Nghèo
Thành ngữ đồng nghĩa: Có công mài sắt….;Chuột sa chĩnh gạo.
Nhóm 1
Nhóm 2
Nhóm 3
Nhóm 4
1)Sự may mắn:TN số 8; 11 2)Tính xấu:TN số 3; 4; 5;10; 12
3)Tính tốt của con người: TN số 1; 7; 9 4) Sự vất vả:TNsố 2; 6
Các cặp từ trái nghĩa: Ngược – Xuôi; Không - Có; Mới – Cũ;
Phú - Bần; Nổi – Chìm; Tiểu – Đại; Công – Tội; Bé -To
GIỜ HỌC ĐÃ KẾT THÚC

CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ

VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐÃ NHIỆT TÌNH THAM DỰ!