Bài 9. Tổng kết về từ vựng (Từ đơn, từ phức,... từ nhiều nghĩa; Từ đồng âm,... trường từ vựng)

Giáo Viên: Nguyễn ĐứcTuấn
Tiết 43: TỔNG KẾT TỪ VỰNG
Tiết 43: TỔNG KẾT TỪ VỰNG
I. Từ đơn và từ phức.
Cho ví dụ: Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.
(Truyện Kiều – Nguyễn Du)
Ngày, xuân, đưa, thoi, đã, ngoài.
Chín chục
Con én, thiều quang, sáu mươi
Từ đơn
và
từ phức
Từ đơn: Là từ chỉ có một tiếng có nghĩa.
Từ phức: Là từ gồm 2 hoặc nhiều tiếng
Từ ghép: C¸c tiÕng quan hÖ víi nhau vÒ mÆt nghÜa.

Từ láy: C¸c tiÕng quan hÖ víi nhau vÒ mÆt ©m thanh


Cấu tạo từ
Từ đơn
Từ phức
Từ ghép
Từ láy
Tiết 43: TỔNG KẾT TỪ VỰNG
SƠ ĐỒ CẤU TẠO CỦA TỪ
Tiết 43: TỔNG KẾT TỪ VỰNG
Bài tập 2 SGK/122: Trong những từ sau, từ nào là từ láy? Từ nào là từ ghép?
Ngặt nghèo, nho nhỏ, giam giữ, gật gù, bó buộc, tươi tốt, lạnh lùng, bọt bèo, xa xôi, cỏ cây, đưa đón, nhường nhịn, rơi rụng, mong muốn, lấp lánh.
Bài tập 3 sgk/123: Trong những từ láy sau, từ nào có sự “tăng nghĩa”, “giảm nghĩa” so với nghĩa của yếu tố gốc?
Tiết 43: TỔNG KẾT TỪ VỰNG
II. Thành ngữ:
a. gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
b. đánh trống bỏ dùi
c. chó treo mèo đậy.
d. được voi đòi tiên
e. nước mắt cá sấu
Bài tập: Cho thành ngữ và tục ngữ sau:
Xác định
Thành ngữ
Tục ngữ
d. Đánh trống bỏ dùi
-> Lµm viÖc kh«ng ®Õn n¬i ®Õn chèn, bá dë, thiÕu tr¸ch nhiÖm.
d. được voi đòi tiên
-> Tham lam, ®­îc c¸i nµy l¹i muèn c¸i kh¸c cao h¬n
e. nước mắt cá sấu
-> sù th«ng c¶m, th­¬ng xãt gi¶ dèi nh»m ®¸nh lõa ng­êi kh¸c.






gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
-> Hoµn c¶nh, m«i tr­êng x· héi cã ¶nh h­ëng quan träng ®Õn tÝnh c¸ch, ®¹o ®øc cña con ng­êi.
c. chó treo mèo đậy.
-> Muèn giữ gìn thức ăn víi chã ph¶i treo lªn, víi mÌo ph¶i ®Ëy l¹i.



- Thành ngữ là cụm từ cố định có nghĩa. Thành ngữ biểu thị khái niệm
-Tục ngu~: thường là một câu, thể hiện nhu~ng kinh nghiệm của nhân dân về mọi mặt.
Tiết 43: TỔNG KẾT TỪ VỰNG
Bài tập SGK/123: Mét sè thµnh ngữ cã yÕu tè chØ ®éng vËt vµ thùc vËt.
Tiết 43: TỔNG KẾT TỪ VỰNG
III. Nghĩa của từ:
Cho ví dụ sau:
- Cầu hôn
- Hèn nhát
- Tâu
=> Xen được lấy làm vợ
=> Thiếu can đảm
=> Thưa trình
Nghĩa của từ:
Cách giải thích nghĩa của từ
là nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ.) mà từ biểu thị.
- Trình bày khái niệm mà từ biểu thị.
- Đưa ra những từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với từ cần giải thích