Bài 9. Tổng kết chương I: Quang học

Chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh đến dự tiết học
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu1: Hãy nêu đặc điểm ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi và gương cầu lõm.
Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi nhỏ hơn vật.
- Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn vật.
Bài tập: Cùng một vật lần lượt đặt trước 3 gương: Gương phẳng, gương cầu lồi, gương cầu lõm, cách gương cùng một khoảng, gương nào tạo được ảnh ảo lớn nhất?
A. Gương phẳng.
B. Gương cầu lồi.
C. Gương cầu lõm.
D. Cả gương cầu lõm và gương cầu lồi.
TIẾT 09
TỔNG KẾT CHƯƠNG I: QUANG HỌC
Bài 09
Vật lý 7
NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Tự kiểm tra.
II. Vận dụng.
III. Trò chơi ô chữ.
I. Tự kiểm tra.
Câu 1. Chọn câu trả lời đúng cho câu hỏi: “Khi nào ta nhìn thấy một vật ?”:
A. Khi vật được chiếu sáng.
B. Khi vật phát ra ánh sáng.
C. Khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta.
D. Khi có ánh sáng từ mắt ta chiếu sáng vật.
Câu 2. Chọn câu phát biểu đúng trong các câu dưới đây khi nói về ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng:
A. Ảnh ảo bé hơn vật và ở gần gương hơn vật.
B. Ảnh ảo bằng vật và cách gương một khoảng bằng khoảng cách từ vật tới gương.
C. Ảnh hứng được trên màn và lớn bằng vật.
D. Ảnh không hứng được trên màn và bé hơn vật.
I. Tự kiểm tra.
Câu 4. Tia sáng khi gặp gương phẳng thì bị phản xạ lại theo định luật phản xạ ánh sáng:

Câu 3. Định luật truyền thẳng của ánh sáng:
Trong môi trường ……………… và ……………. ánh sáng truyền đi theo ………………..
trong suốt
đồng tính
đường thẳng
tia tới
góc tới
pháp tuyến của gương tại điểm tới
a. Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với …….. và đường ……………..…………………..............
b. Góc phản xạ bằng ………
i’ = i
Câu 5. Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là ảnh gì? Độ lớn của ảnh và khoảng cách từ ảnh đến gương thế nào so với độ lớn của vật và khoảng cách từ vật đến gương ?
- Ảnh ảo
- Độ lớn bằng vật
- Cách gương một khoảng bằng khoảng cách từ vật đến gương
Câu 6. Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi có những tính chất gì giống và khác với ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng ?
* Giống nhau: Đều là ảnh ảo.
* Khác nhau : Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi nhỏ hơn ảnh ảo tạo bởi gương phẳng.
I. Tự kiểm tra.
Câu 7. Khi vật ở khoảng nào thì gương cầu lõm cho ảnh ảo? Ảnh này lớn hơn hay nhỏ hơn vật ?
- Khi một vật ở gần sát gương cầu lõm thì ảnh là ảnh ảo và lớn hơn vật.
Hình a.
Hình b.
I. Tự kiểm tra.
Câu 8. Viết 3 câu có nghĩa, trong mỗi câu có 4 cụm từ chọn trong 4 cột dưới đây.
gương cầu lõm hứng được trên màn chắn bé hơn vật ảnh ảo
gương phẳng không hứng được trên màn bằng vật ảnh thật
gương cầu lồi lớn hơn vật
- Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn và bằng vật.
- Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi không hứng được trên màn chắn và bé hơn vật.
- Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật.
I. Tự kiểm tra.
Câu 9. Cho một gương phẳng và một gương cầu lồi có cùng kích thước. So sánh vùng nhìn thấy của chúng khi đặt mắt ở cùng một vị trí ?
- Vùng nhìn thấy trong gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy trong gương phẳng có cùng kích thước.
I. Tự kiểm tra.
* Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta.
* Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
* Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương tại điểm tới. Góc phản xạ bằng góc tới.
* Ảnh tạo bởi các gương:
- Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn và bằng vật.
- Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi không hứng được trên màn chắn và bé hơn vật.
- Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật.
- Vùng nhìn thấy trong gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy trong gương phẳng có cùng kích thước...
GHI NHỚ
TỔNG KẾT PHẦN QUANG HỌC
ĐỊNH LUẬT TRUYỀN
THẲNG ÁNH SÁNG
ĐỊNH LUẬT PHẢN
XẠ ÁNH SÁNG
ĐỊNH LUẬT
ỨNG DỤNG
ĐỊNH LUẬT
( Giải thích)
BÓNG TỐI

BÓNG NỮA TỐI

ĐỊNH LUẬT
ỨNG DỤNG
ĐỊNH LUẬT
( Giải thích)

GƯƠNG PHẲNG

GƯƠNG CẦU LỒI

GƯƠNG CẦU LÕM

NHẬT THỰC
NGUYỆT THỰC
VÙNG NHÌN THẤY
II. Vận dụng.
C1: Có hai điểm sáng S1, S2 đặt trước gương phẳng như hình 9.1.
a. Hãy vẽ ảnh của mỗi điểm tạo bởi gương.
b. Vẽ hai chùm tia tới lớn nhất xuất phát từ S1, S2 và hai chùm tia phản xạ tương ứng trên gương.
c. Để mắt trong vùng nào sẽ nhìn thấy đồng thời ảnh của cả hai điểm sáng trong gương? Gạch chéo vùng đó.
Hình 9.1
A
B
I. Tự kiểm tra.
II.Vận dụng:
C1:a) Vẽ ảnh của mỗi điểm sáng tạo bởi gương.
S1
S’1
S2
S’2
B
A
I.Tự kiểm tra:
II.Vận dụng:
C1:b)Vẽ hai chùm tia tới lớn nhất xuất phát từ S1 và S2 và hai chùm tia phản xạ tương ứng.
S1
S2
S’1
S’2
S1
S2
S’2
S’1
II.Vận dụng:
C1:c) Để mắt trong vùng nào sẽ nhìn thấy đồng thời ảnh của cả hai điểm sáng trong gương.
A
B
II.Vận dụng:
Hình a
Hình b
Hình c
Hãy cho biết tên gọi của gương trong các hình?
Gương cầu lồi
Gươngphẳng
Gương cầu lõm
C2: Một người đứng trước 3 cái gương (gương phẳng, gương cầu lồi, gương cầu lõm), cách các gương một khoảng bằng nhau (gần sát gương). Quan sát ảnh ảo của mình trong 3 gương sẽ thấy chúng có những tính chất gì giống nhau, khác nhau?
- Giống nhau: Đều là ảnh ảo.
- Khác nhau: Ảnh nhìn thấy trong gương cầu lồi nhỏ hơn trong gương phẳng, ảnh nhìn thấy trong gương phẳng nhỏ hơn trong gương cầu lõm.
C3: Có 4 học sinh đứng ở 4 vị trí quanh một cái tủ đứng trong hình 9.2. Hãy chỉ ra những cặp học sinh có thể nhìn thấy nhau. Đánh dấu vào bảng sau đây những cặp đó.
Tủ đứng
An
Hải
Thanh
Hà
X
X
X
X
X
X
X
X
Hình 9.2
Câu 2: Vật tự nó phát ra ánh sáng.
Câu 3: Cái mà ta nhìn thấy trong gương phẳng?
Câu4: Các chấm sắng mà ta thấy trên bầu trời vào ban đêm khi không có mây.
Câu 5: Đường thẳng vuông góc với mặt gương?
Câu 6: Chỗ không nhận được ánh sáng trên màn chắn.
Câu 7: Dụng cụ để soi ảnh của mình hằng ngày.
Câu 1: Vật hắt lại ánh sáng chiếu vào nó.
III. Trò chơi ô chữ.
* Khi chiếu một tia sáng lên một gương phẳng ta thu được một tia phản xạ tạo với tia tới một góc 600. Tìm giá trị góc tới:
A. 300.
B. 1200.
C. 600.
D. 900.
Bài tập: 1
Ta có: i’ = i mà
i’ + i = 600 <=>
2i = 600 => i = 300.
I
i
i’
s
N
k
* Câu phát biểu nào dưới đây là đúng khi nói về tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi.
A. Không hứng được trên màn và ảnh bằng vật.
B. Hứng được trên màn và ảnh bằng vật.
C. Hứng được trên màn và ảnh nhỏ bằng vật.
D. Không hứng được trên màn và ảnh nhỏ hơn vật.
Bài tập: 2
* Vật nào dưới đây không phải là nguồn sáng.
A. Mặt trời.
B. Ngọn nến đang cháy.
C. Mặt trăng.
D. Cục than gỗ đang nóng đỏ.
Bài tập: 3
* Dùng gương nào trong các gương sau để có thể quan sát vật có kích thước nhỏ một cách dễ dàng. Hãy chọn phương án tốt nhất.
A. Gương phẳng.
B. Gương cầu lõm.
C. Gương cầu lồi.
D. Cả 3 gương đều quan sát được.
Bài tập: 4
* Ánh sáng mặt trời truyền xuống trái đất có thể được xem như
A. chùm tia sáng hội tụ.
B. chùm tia sáng song song.
C. chùm tia sáng phân kỳ.
D. không thể khẳng định được.
Bài tập: 5
HƯỚNG DẨN CÔNG VIỆC Ở NHÀ.
Các em về nhà ôn lại lý thuyết từ bài1 đến bài 8 và làm các BT 1.3; 1.4; 2.2; 2.3; 2.5; 3.3; 3.4; 4.3, 4.4; 5.3; 5.4; 7.3; 8.3 SBT, để tiết sau chúng ta kiểm tra một tiết.
HƯỚNG DẨN CÔNG VIỆC Ở NHÀ.
Các em về nhà ôn lại lý thuyết từ bài 1 đến bài 8 và làm các BT 1.3; 1.4; 2.2; 2.3; 2.5; 3.3; 3.4; 4.3, 4.4; 5.3; 5.4; 7.3; 8.3 SBT, để tiết sau chúng ta kiểm tra một tiết.
Chúc các thầy cô và các em học sinh hạnh phúc !