Bài 9. Tổng kết chương I: Quang học

Tuần : 9
Tiết : 9
* Ổn định lớp :
kiểm tra sỉ số, làm quen với lớp
* Kiểm tra bài cũ :
1. Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm như thế nào so với vật ?
Gương cầu lõm có tác dụng biến đổi chùm tia tới song song thành một chùm tia phản xạ hội tụ vào một điểm và ngược lại, biến đổi một chùm tia tới phân kì thích hợp thành một chùm tia phản xạ song song.
2. Gương cầu lõm có tác dụng gì ?
Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn vật.
* Giới thiệu bài mới :
Củng cố lại những kiến thức cơ bản liên quan đến sự nhìn thấy vật sáng, sự truyền ánh sáng, sự phản xạ ánh sáng, tính chất ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, gương cầu lồi, gương cầu lõm. Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng. So sánh với vùng nhìn thấy của gương phẳng và gương cầu lồi. Các kiến thức này được thể hiện ở bài 9 "Tổng kết chương I: Quang học"
I. Tự kiểm tra:
Chọn câu trả lời đúng cho câu hỏi
"Khi nào ta nhìn thấy một vật"
A. Khi vật được chiếu sáng.
B. Khi vật phát ra ánh sáng.
C. Khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta.
D. Khi có ánh sáng từ mắt ta chiếu sáng vật.
1.
I. Tự kiểm tra:
2.
Chọn câu phát biểu đúng trong các câu dưới đây nói về ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng:
A. Ảnh ảo bé hơn vật và ở gần gương hơn vật.
B. Ảnh ảo bằng vật và cách gương một khoảng bằng khoảng cách từ vật đến gương.
C. Ảnh hứng được trên màn và lớn bằng vật.
D. Ảnh không hứng được trên màn và bé hơn vật.
I. Tự kiểm tra:
3.
Định luật truyền thẳng của ánh sáng:
Trong môi trường . . . . . . . và . . . . . . . , ánh sáng truyền đi theo . . . . . . . . . . .
trong suốt
đồng tính
đường thẳng
I. Tự kiểm tra:
4.
Tia sáng khi gặp gương phẳng thì bị phản xạ lại theo định luật phản xạ ánh sáng:
a) Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với . . . . . và đường . . . . . . . . .
b) Góc phản xạ bằng . . . . . . .
tia tới
pháp tuyến
góc tới
(
(
I. Tự kiểm tra:
Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là ảnh gì? Độ lớn của ảnh và khoảng cách từ ảnh đến gương thế nào so với độ lớn của vật và khoảng cách từ vật đến gương ?
5.
Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là ảnh ảo (không hứng được trên màn chắn).
Ảnh có độ lớn bằng độ lớn của vật.
Khoảng cách từ ảnh đến gương bằng khoảng cách từ vật đến gương.
I. Tự kiểm tra:
6.
Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi có những tính chất gì giống và khác với ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng ?
* Giống nhau:
Đều là ảnh ảo không hứng được trên màn chắn.
* Khác nhau:
- Gương cầu lồi: Ảnh nhỏ hơn vật.
- Gương phẳng : Ảnh lớn bằng vật.
Khi vật ở khoảng cách nào thì gương cầu lõm cho ảnh ảo ? Ảnh này lớn hay nhỏ hơn vật ?
I. Tự kiểm tra:
7.
Khi vật ở sát gương thì gương cầu lõm cho ảnh ảo.
Ảnh này lớn hơn vật.
I. Tự kiểm tra:
8.
Viết ba câu có nghĩa, trong mỗi câu có bốn cụm từ chọn trong bốn cột dưới đây.
Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật.
Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn và bằng vật.
Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi không hứng được trên màn chắn và nhỏ hơn vật.
I. Tự kiểm tra:
9.
Cho một gương phẳng và một gương cầu lồi cùng kích thước. So sánh vùng nhìn thấy của chúng khi đặt mắt ở cùng một vị trí ?
Vùng nhìn thấy trong gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy trong gương phẳng có cùng kích thước.
C1. Có 2 điểm sáng S1, S2 đặt trước gương phẳng như hình 9.1
Hãy vẽ ảnh của mỗi điểm tạo bởi gương.
Vẽ hai chùm tia tới lớn nhất xuất phát từ S1, S2 và hai chùm tia phản xạ tương ứng trên gương.
Để mắt trong vùng nào sẽ nhìn thấy đồng thời ảnh của cả hai điểm sáng trong gương ? Gạch chéo vùng đó.
II. Vận dụng:
II. Vận dụng:
C2.
Một người đứng trước ba cái gương (gương phẳng, gương cầu lồi, gương cầu lõm), cách các gương một khoảng bằng nhau. Quan sát ảnh ảo của mình trong ba gương sẽ thấy chúng có tính chất gì giống nhau, khác nhau ?
Ảnh quan sát được trong ba gương đều là ảnh ảo: ảnh nhìn thấy trong gương cầu lồi nhỏ hơn trong gương phẳng, ảnh trong gương phẳng lại nhỏ hơn ảnh trong gương cầu lõm.
Có bốn học sinh đứng ở bốn vị trí quanh một cái tủ đứng như trong hình 9.2. Hãy chỉ ra những cặp học sinh có thể nhìn thấy nhau. Đánh dấu vào bảng sau đây những cặp đó.
II. Vận dụng:
C3.
X
X
X
X
X
X
X
X
III. Trò chơi ô chữ:
* Hướng dẫn về nhà:
* Củng cố:
* Ổn định lớp :
* Kiểm tra bài cũ :
* Giới thiệu bài mới :
- Xem lại các bài trong chương I Quang học.
- Chuẩn bị bài tiết sau kiểm tra 45 phút
Theo hàng ngang:
Vật hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó
Vật tự nó phát ra ánh sáng.
Cái mà ta nhìn thấy trong gương phẳng.
Các chấm sáng mà ta nhìn thấy trên trời ban đêm khi không có mây.
Đường thẳng vuông góc với mặt gương.
Chỗ không nhận được ánh sáng trên màn chắn
Dụng cụ để soi ảnh của mình hàng ngày.
Từ hàng dọc là gì ?
CÂU HỎI
Hình 9.1