Bài 9. Nói quá

Xác định từ địa phương và tìm từ toàn dân tương ứng trong bài ca dao sau?
Bồng bồng cõng chồng đi chơi,
Đi đến chỗ lội, đánh rơi mất chồng.
Chị em ơi cho tôi mượn cái gầu sòng,
Để tôi tát nước múc chồng tôi lên.
(Ca dao)
múc
(Từ địa phương)
múc
Tuần : 10
Tiết : 37
Bài 9 : NÓI QUÁ
I.Bài học :
1. Xét các Ví dụ SGK/101
Nói quá và tác dụng của nói quá
chưa nằm đã sáng
chưa cười đã tối.
Ví dụ :
b- Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy ,
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần .
( Ca dao )
thánh thót như mưa ruộng cày
Con rận bằng con ba ba
Đêm nằm nó ngáy cả nhà thất kinh.
(Ca dao)
Ví dụ c:
bằng con ba ba
Đêm nằm nó ngáy cả nhà thất kinh
Tuần : 10
Tiết : 37
Bài 9 : NÓI QUÁ
I.Bài học :
1.Xét ví dụ�:
a-Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối .
(Tục ngữ )
b- Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy ,
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần .
( ca dao )
Phóng
đại
c- Con rận bằng con ba ba
Nửa đêm nó ngáy cả nhà thất kinh.
(Ca dao)
Nói quá và tác dụng của nói quá
Tính chất
Mức độ
Quy mô
Nhấn mạnh,
gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm
?
Tuần : 10
Tiết : 37
Bài 9 : NÓI QUÁ
I.Bài học :
1.Xét ví dụ�:
2-Ghi nhớ: SGK/102
Nói quá và tác dụng của nói quá


. . . chỉ căm tức chưa xả thịt lột da , nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ , nghìn xác này gói trong da ngựa , ta cũng cam lòng.
( Hịch tướng sĩ - Trần Quốc Tuấn )
Nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm đối với người đọc về lòng yêu nước và căm thù giặc cao độ của Trần Quốc Tuấn.
Thậm xưng, cường điệu , ngoa dụ, khoa trương
1. Đời người có một gang tay
Ai hay ngủ ngày còn lại nửa gang .
2.Thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn .
3.Thuận vợ
3.Khóc như mưa .
Sắp xếp các từ sau sao cho hoàn chỉnh .
1.Đời người
4. Có một gang tay
2.Còn lại nửa gang
3. Ai hay
1.Thuận chồng
2.Cũng cạn
4.Tát biển Đông


1.Mưa
2.Khóc
3.Như
5. Ngủ ngày
1-4-3-5-2
3-1-4-2
2-3-1
Con ngựa của tớ có thể bay đến tận trời .
Bạn nói khiến tớ cười vỡ
bụng .
Nói quá
Nói khoác
Lan
N am
*Phân biệt nói quá với nói khoác ? Từ địa phương và biệt ngữ xã hội gọi nói khoác là gì ?
Trả lời:
Giống : Nói phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật .
Khác : Ở mục đích .
Nói quá : Có cơ sở mức độ, tính chất, quy mô, nhằm nhấn mạnh, gây ấn tượng , tăng sức biểu cảm .
Nói khoác
Từ địa phương : Nói dóc, nói xạo.
Biệt ngữ xã hội : Nổ .
Nói khoác : Không có những cơ sở trên, và nói khoác làm cho người nghe tin vào những điều không có thực.
Tuần: 10
Tiết : 37
Bài 9 : NÓI QUÁ
I.Bài học :
1-Xét các ví dụ
Nói quá và tác dụng của nói quá
2. Ghi nhớ: (SGK/Trang 102).
II.LUYỆN TẬP:
Tuần : 10
Tiết : 37
Bài 9 : NÓI QUÁ

.
II. Luyện tập :
1.Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa:
a. Bàn tay ta làm nên tất cả Có sức người sỏi đá cũng thành cơm . ( Hoàng Trung Thông- Bài ca vỡ đất )
b.Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt ngoài da thôi.Từ giờ đến sáng em có thể đi lên đến tận trời được. ( Nguyễn Minh Châu - Mảnh trăng cuối rừng )
c.[.]Cái cụ Bá thét ra lửa âý lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước. ( Nam Cao - Chí Phèo )
Bài 2/102 : Điền các thành ngữ sau vào chỗ trống để tạo biện pháp tu từ nói quá :
1-bầm gan tím ruột
2- chó ăn đá gà ăn sỏi
3- nở từng khúc ruột
4- ruột để ngoài da
5- vắt chân lên cổ
Ở nơi .............. thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà .
b)Nhìn thấy tội ác của giặc, ai ai cũng ................ .
c)Cô Nam tính tình xởi lởi, ................ .
d)Lời khen của cô giáo làm cho nó.............. .
e) Bọn giặc hoảng hồn............. mà chạy.
bầm gan tím ruột
chó ăn đá gà ăn sỏi
nở từng khúc ruột
ruột để ngoài da
vắt chân lên cổ
?
Đây là một thành ngữ gồm mười chữ cái có dùng phép tu từ nói quá để diễn tả người (nhất là phái nữ )nhìn vào ai cũng phải khen ngợi.
Nhấn mạnh sự rất khoẻ .
Hãy tìm câu thành ngữ ứng với hình nền trên , giải thích tác dụng và đặt câu với câu thành ngữ đó .
Bài 3/ 102 : Đặt câu với các thành ngữ đã cho biện pháp nói quá
Bài 5*/ 103 : Viết đoạn văn
(làm bài thơ )
Có dùng biện pháp nói quá
?
Trong các câu sau, câu nào sử dụng phép nói quá ?
B.Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn-Lừng lẫy làm cho lỡ núi non.
A.Làm trai cho đáng nên trai -Khom lưng,uốn gối gánh hai hạt vừng.
D.Cả A,B,C đều đúng .
C.Làm trai cho đáng nên trai - Xuống Đông Đông tĩnh ,lên Đoài
Đoài yên.
Nhận xét nào đúng nhất về tác dụng của biện pháp nói quá trong
hai câu thơ sau : Bác ơi tim Bác mênh mông thế ,
Ôm cả non sông mọi kiếp người !
( Tố Hữu )
A.Nhấn mạnh sự tài trí tuyệt vời của Bác .
B.Nhấn mạnh sự dũng cảm của Bác Hồ .
C.Nhấn mạnh tình thương yêu bao la của Bác.
D.Nhấn mạnh sự hiểu biết rộng của Bác .
Bài 3/ 102 : Đặt câu với các thành ngữ đã cho biện pháp nói quá
?

Ví dụ :
Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối .
( Tục ngữ )
Tháng năm, ngày dài đêm ngắn
Tháng mười, ngày ngắn đêm dài.
Cách nói quá
Cách nói thông thường trong giao tiếp
Nhấn mạnh thời gian trôi qua nhanh chóng
của đêm tháng năm, ngày tháng mưới