Bài 9. Nói quá

Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam
20 - 11
Trường THCS Bình Minh
TP Hải Dương
Chào mừng các thầy cô về dự giờ lớp 8A5
Người thực hiện: Phạm Ánh Tuyết
3
1
2
6
4
5
Từ loại này có chức năng chính là dùng để nối?
Đây là từ loại có chức năng gọi đáp và bộc lộ cảm xúc?
Biện pháp tu từ này được sử dụng phổ biến nhiều trong thơ văn trào phúng,
trong câu đối, câu đố?
Biện pháp tu từ này cũng được gọi là so sánh
nhưng là so sánh ngầm?

Từ "như" là từ ngữ được sử dụng phổ
biến trong biện pháp tu từ này?
Đây là biện pháp tu từ mà biến các sự vật vô tri vô giác thành những vật mang tính cách con người
Nói quá
?
Nói Quá
Tiếng Việt
Tiết : 37
Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối
Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần
Cô gái Sơn Tây yếm thủng tày rần
Răng đen hạt nhót chân đi cù lèo
Cô gái Sơn Tây yếm thủng tày rần
Răng đen hạt nhót chân đi cù lèo
Phóng đại
mức độ
Phóng đại
tính chất
Phóng đại
quy mô
Cơ sở
thực tế
Nhấn mạnh ,
gây ấn tượng,
tăng sức biểu
cảm
Tu từ nói quá
I.Nói quá và tác dụng của nói quá
1. Ví dụ
Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối
Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần
Cô gái Sơn Tây yếm thủng tày rần
Răng đen hạt nhót chân đi cù lèo
Cô gái Sơn Tây yếm thủng tày rần
Răng đen hạt nhót chân đi cù lèo
Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ,quy mô,tính chất của sự vật,hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.
2.Ghi Nhớ
Nói quá trong cuộc sống hàng ngày.
Nói quá trong văn chương
Chú ý
D
B
A
C
Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước.
Bọn giặc hoảng hồn vắt chân lên cổ mà chạy.
Có con rắn vuông dài 2m , bề ngang 2m.
Anh ấy có thể dời non lấp biển.
S
Đ
Đ
Đ
Bài tập:Dựa vào kiến thức vừa học , hãy điền đúng sai vào các ví dụ sau
3. Lưu ý
Phân biệt giữa nói khoác và nói quá.
X
X
3. Lưu ý
Phân biệt giữa nói khoác, nói quá và nói dối.
Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
(Hoàng Trung Thông, Bài ca vỡ đất)
Bài 1: Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các trường hợp sau:
Lao động có thể biến cái không thể thành có thể, lao động biến thứ khô cằn bỏ đi thành cơm gạo -> Nhấn mạnh, ca ngợi sức lao động của con người.
II. Luyện tập
Bài 2: Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống/../ để tạo biện pháp tu từ nói quá: Bầm gan tím ruột, chó ăn đá gà ăn sỏi, nở từng khúc ruột, ruột để ngoài da, vắt chân lên cổ.

a. ở nơi............................... Thế n�y, cỏ không mọc nổi nữa l� trồng rau trồng c�.
b. Nhìn thấy tội ác của giặc, ai ai cũng ........................
c. Cô Nam tính tình xởi lởi, .........................
d. Lời khen của cô giáo làm cho nó ..............................
e. Bọn giặc hoảng hồn ..........................m� chạy.
nở từng khúc ruột
chó ăn đá gà ăn sỏi
Đặt câu với các thành ngữ sau đây: nghiêng nước nghiêng thành; dời non lấp biển; lấp biển vá trời; mình đồng da sắt; nghÜ n¸t ãc.
Nhóm 1:
Nghiêng nước nghiêng thành

Nhóm 2:
dời non lấp bể
Bài:3
Nhóm 3:
nghĩ nát óc
" Ta thường tới bữa quên ăn. Nửa đêm vỗ gối , ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa. Chỉ căm tức chưa được xả thịt, lột da, nuốt gan, uống máu quân thù.Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng. "
( Hịch tướng sĩ của trần Quốc Tuấn )
Bài tập: Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp nói quả trong đoạn văn sau

Nói quá về mức độ nhấn mạnh nỗi đau đớn, xót xa của vị chủ soái như thân thể bị tách rời


Dùng từ ngữ phóng đại,phóng đại cả về số lượng Thể hiên nỗi căm tức cao độ và lời thề quyết tâm tiêu diệt quân thù, bảo vệ nền độc lập chủ quyền của đất nước

Nói quá kết hợp với so sánh thể hiện nỗi lo lắng đến cao độ của vị chủ soái về vận mệnh của đất nước

Xuyên suốt đoạn văn là biện pháp tu từ nói quá, nhà văn đã bày tỏ được lòng yêu nước thiết tha và chí căm thù giặc sâu sắc. Vì thế đoạn văn gây ấn tượng sâu sắc với người đọc

Hướng dẫn về nhà :
- Học thuộc phần ghi nhớ
- Hoàn thành các bài tập.

-Tìm hiểu trước bài : Nói giảm nói tránh
- Chuẩn bị bài: Ôn tập truyện ký Việt Nam
Xin chân thành cảm ơn
Bài giảng kết thúc

Các thầy cô giáo đến dự giờ !





-> Nhấn mạnh thái độ hống hách, có uy quyền khiến ai cũng phải nể sợ.



-> Nhấn mạnh tốc độ chạy rất nhanh.








-> Nhấn mạnh những việc có tính chất lớn lao, vĩ đại.
D
B
A
C
Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước.
Bọn giặc hoảng hồn vắt chân lên cổ mà chạy.
Tôi có thể học thuộc được 100 từ mới tiếng Anh trong 10 phút.
Anh ấy có thể dời non lấp biển.
X
X
X
X
Tiết 37: Nói quá
Bài 3:
Đặt câu với các thành ngữ sau đây: nghiêng nước nghiêng thành;
dời non lấp biển; lấp biển vá trời; mình đồng da sắt; nghÜ n¸t ãc.

- Nghiªng n­íc nghiªng thµnh: ng­êi con g¸i cã s¾c ®Ñp khiÕn ng­êi ta say ®¾m.
- NghÜ n¸t ãc: nghÜ nhiÒu
Tiết 37: Nói quá
Bài 4:
ĐIỀN TỪ THÍCH HỢP ĐỂ CÓ THÀNH NGỮ HOÀN CHỈNH
............ trứng gà bóc
.......................RÙA.
..................... tàu lá
....Như lột
ĐEN............................
.............nh­ dÊm
Trắng như
CHẬM NHƯ
XANh như
NHƯ CỘT NHÀ CHÁY.
giống
1
2
chua
3
4
5
6
Thậm xưng