Bài 9. Nói quá

Chào mừng thầy cô đến dự tiết học Ngữ Văn của lớp 8A
TIẾT: 37 ti�ng viƯt
NĨI QU�
I. Nói quá và tác dụng của nói quá.
1. VÝ dô:
a. Đªm th¸ng n¨m ch­a n»m ®· s¸ng
Ngày th¸ng m­êi ch­a c­êi ®· tèi. (Tục ngữ)
Cày đång ®ang buæi ban tr­a
Må h«i th¸nh thãt nh­ m­a ruéng cµy.
Ai ¬i b­ng b¸t c¬m ®Çy,
DÎo th¬m mét h¹t ®¾ng cay mu«n phÇn.(Ca dao)

Tiết 37
NÓI QUÁ
2. Nhận xét
a. - Đêm tháng năm rất ngắn
- Ngày tháng mười rất ngắn
->Nói quá sự thật nhằm nhấn mạnh tính chất đặc biệt thời tiết

b, Mồ hôi ướt đẫm
->Nói quá sự thật nhằm nhấn mạnh sự vất vả của người nông dân.
So sánh
A B

So sánh
1. Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
(Tục ngữ)
2. Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắngcay muônphần.
( ca dao)
a. Đêm tháng năm rất ngắn
Ngày tháng mười rất ngắn.

b.Mồ hôi rất nhiều.







3, K?t lu?n:
a. Kh¸i niÖm: Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả
b.T¸c dông: §ể nhấn mạnh , gây ấn tượng, tăng tính biểu cảm.
4, L­u ý:

- Nói quá thường dùng nhiều trong văn nghÖ thuËt, ít dùng trong văn bản hành chính, văn bản khoa học
Khi phân tích thơ văn, người ta hay dùng các khái niệm như thậm xưng, khoa trương, phóng đại, cường điệu, ngoa ngữ, rất ít dùng khái niệm nói quá.
Bài tập nhanh
Tìm biện pháp nói quá trong các câu ca dao sau:
Tiếng đồn cha mẹ anh hiền.
Cắn cơm không vỡ, cắn tiền vỡ tan

b. Lỗ mũi mười tám gánh lông
Chồng thương chồng bảo tơ hồng trời cho

c. Đêm nằm lưng chẳng tới giường
Mong trời mau sáng ra đường gặp em
II. Luyện tập
Bài 1: Tìm biện pháp nói quá và ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:
a) Bàn tay ta làm nên tất cả .
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm. (Hoàng Trung Thông)
NÕu con người quyÕt t©m vượt qua khã kh¨n , trở ngại th× sÏ gÆt h¸i ®­îc thµnh c«ng ( niÒm tin vµo bµn tay lao ®éng)
b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em có thể đi lên đến tận trời được. (Nguyễn Minh Châu)
vÕt th­¬ng nhÑ, kh«ng ph¶i bËn t©m, sức khỏe rất tốt

c) Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hằn vào nhà xơi nước.
( Nam Cao)
kÎ cã quyÒn lùc ghª gím.

Tiết 37
NÓI QUÁ
I. Nói quá và tác dụng của nói quá
Bài 2 :Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống/....../ để tạo thành biện pháp tu từ nói quá: Bầm gan tím ruột; Chó ăn đá gà ăn sỏi; Nở từng khúc ruột; Ruột để ngoài da; Vắt chân lên cổ mà chạy.
a. Ở nơi ............................... thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau trồng cà.
b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng .........................
c. Cô Nam tính tình sởi lởi,.........................
d. Lời khen của cô giáo làm cho nó ...........................
e. Bọn giặc hoảng hồn .......................... mà chạy.
chó ăn đá gà ăn sỏi
bầm gan tím ruột
ruột để ngoài da
nở từng khúc ruột
vắt chân lên cổ
Bài 3:
Đặt câu với các thành ngữ có dùng phép nói quá sau:nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da, sắt nghĩ nát óc .


Đẹp như tiên
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói quá
Tr?ng nhu tuy?t
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói quá
Chậm như rùa
tươi như hoa
Bài 6: Đọc câu chuyện sau: QUẢ BÍ KHỔNG LỒ
Hai anh chàng cùng đi qua một khu vườn trồng bí, anh A thấy quả bí to vội kêu lên : - Chà quả bí to thật!
Anh B cười mà bảo rằng: - Thế thì lấy gì làm to! Có một lần tôi trông thấy quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa!
Anh A nói ngay: - Thế thì lấy gì làm lạ! Tôi còn nhớ có một lần tôi còn trông thấy cái nồi to bằng cả cái đình làng ta!
Anh B ngạc nhiên hỏi: - Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy?
Anh A giải thích: - Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy mà.
Anh B biết bạn chế nhạo mình bèn nói lãng sang chuyện khác.
Theo: Truyện cười dân gian
Bài 6 : Phân biệt biện pháp tu từ nói quá với nói khoác.
* Hướng dẫn học ở nhà.
Làm tiếp bài tập 5 vào vở.
Sưu tầm một số câu ca dao và thơ văn có sử dụng phép nói quá .
Chuẩn bị “ Ôn tập truyện ký ViÖt Nam.”
Chào thầy cô và các em