Bài 9. Nói quá

TRƯỜNG THCS BÌNH YÊN
NGỮ VĂN 8

TIẾT 36: NÓI QUÁ
GV: Ma Thị Ngọc Linh

a. Ví dụ:
- Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
(Tục ngữ)
- Cày đồng đang buổi ban trưa ,
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi bưng bát cơm đầy,
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần.
(Ca dao)
Lần lượt nối các ví dụ ở cột A với mỗi hình thức phóng đại ở cột B sao cho phù hợp.
Thảo luận nhóm bàn: (3’)
Hai nhân vật trong đoạn phim hài đã không dùng phép tu từ nói quá mà đã nói khoác lác. Như vậy nói khoác và nói quá có điểm gì giống và khác nhau.

Nói khoác có tính tiêu cực nhằm làm cho người khác tin vào điều không có thật.
Nói quá là biện pháp tu từ có tính nghệ thuật, nhằm gây ấn tượng mạnh, tăng sức biểu cảm trong diễn đạt.
Bài tập nhanh: Tìm biện pháp nói quá trong các ví dụ sau:
1. Nó chạy nhanh như sóc.
2. Lỗ mũi mười tám gánh lông
Chồng yêu chồng bảo râu rồng trời cho
3. Ngó lên nuộc lạt mái nhà
Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu.
Tình huống 1:
- Nam đỏ mặt quay sang nói với mẹ:
- Mẹ nói như xiếc ấy.
Tình huống 2:
- Trong giờ sinh hoạt, bạn Sơn đứng lên có ý kiến: Một số bạn lớp mình, ăn như rồng cuốn, uống như rồng leo nhưng khi làm thì như mèo mửa.


Bài 1
a/ Biện pháp nói quá: sỏi đá cũng thành cơm.
- Ý nghĩa: Nhấn mạnh sự quyết tâm cũng như công sức của con người. Dù có khó khăn đến đâu mà quyết chí, gắng sức cũng sẽ đạt kết quả theo ý muốn.
b/ Biện pháp nói quá: đi lên đến tận trời được.
- Ý nghĩa : Thể hiện ý chí nghị lực cũng như lòng lạc quan tin tưởng của con người. Mặt khác còn để trấn an mọi người rằng vết thương nhỏ chẳng có nghĩa lý gì.
c, Biện pháp nói quá: thÐt ra löa
- NhÊn m¹nh, g©y Ên t­îng vÒ con ng­êi có quyÒn lùc víi ng­êi kh¸c.


Bài 2 :Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống/....../ để tạo thành biện pháp tu từ nói quá: Bầm gan tím ruột; Chó ăn đá gà ăn sỏi; Nở từng khúc ruột; Ruột để ngoài da; Vắt chân lên cổ mà chạy.
a. Ở nơi ............................... thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà.
b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng .........................
c. Cô Nam tính tình xởi lởi,.........................
d. Lời khen của cô giáo làm cho nó ...........................
e. Bọn giặc hoảng hồn ..........................mà chạy.
chó ăn đá gà ăn sỏi
bầm gan tím ruột
ruột để ngoài da
nở từng khúc ruột
vắt chân lên cổ
 Bài 3: Đặt câu với các thành ngữ sau đây: nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc.

(2) Khi có sức mạnh của sự đoàn kết thì chúng ta có thể “dời non lấp biển”.
(1) Lan có vẻ đẹp “ nghiêng nước nghiêng thành”.
(3) Nếu anh em trong nhà mà biết yêu thương, giúp đỡ nhau thì dù “lấp biển vá trời” cũng có thể làm xong.
(4) Mẹ giống như một chiến sĩ “mình đồng da sắt” đã chống chọi với mọi khó khăn trong cuộc đời để bảo vệ con.
(5) Mình “nghĩ nát óc” mà vẫn chưa giải được bài toán này.
Nói như vĐt
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói quá
KHỎE NHƯ VOI
ĐEN NHƯ CỘT NHÀ CHÁY

Đẹp như tiên
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói quá
Tr?ng nhu tuy?t
NHANH NHƯ CHỚP
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói quá
Chậm như rùa
Tươi như hoa
ĂN NHƯ MÈO
Nhanh như sóc
Phi như bay
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói quá