Bài 9. Nói quá

chào mừng các thầy cô giáo đến dự giờ hôm nay
ngữ văn: 8
Giáo viên: Hoàng Thị Trang
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi:
Nêu chức năng của tình thái từ ? 
 Kể một số loại tình thái từ đáng chú ý?     

Đáp án:
- Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để tạo câu nghi vấn, câu cảm thán, câu cầu khiến,và biểu thị các sắc thái tình cảm của người nói
- Một số loại tình thái từ đáng chú ý:
Tình thái từ nghi vấn: à, ư, hả, hử...
Tình thái từ cầu khiến: đi, nào, với...
Tình thái từ cảm thán: thay, sao...
Tình thái từ biểu thị sắc thái tình cảm: ạ, nhé, cơ, mà...
Tiết 37: Bài 9
NÓI QUÁ
1.Ví dụ:
Đêm tháng chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
< Tục ngữ >
Cày đồng đang buổi ban trưa,
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy,
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần
< Ca dao >
=> Nhấn mạnh mức độ công việc của người nông dõn hết sức vất vả.
“Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng”
(hiện tượng thời gian đêm tháng năm rất ngắn.)
“Ngày tháng mười chưa cười đã tối”
(hiện tượng thời gian ngày tháng mười rất ngắn.)
“Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày”

=>Núi quỏ
=>Nhấn mạnh tính chất khác biệt của thời tiết giữa tháng 5 và tháng 10
(mồ hôi rơi nhiều, liên tục)
So sỏnh hai cỏch núi sau, cỏch núi n�o sinh d?ng v� gõy ?n tu?ng hon?
Cỏch 1 Cỏch 2
"Dờm thỏng nam chua n?m dó sỏng" ? Dờm thỏng nam
r?t ng?n
"Ng�y thỏng mu?i chua cu?i dó t?i" ? Ng�y thỏng mu?i
r?t ng?n
"M? hụi thỏnh thút nhu mua ru?ng c�y" ? M? hụi u?t d?m
=>Sinh động, gây ấn tượng có tính biểu cảm hơn
=> Tác dụng
Bài tập nhanh:
Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:
a. Tối hôm qua xem phim cười vỡ cả bụng.
b. Anh ấy bận trăm công nghìn việc
c. Tiếng đồn cha mẹ anh hiền
Cắn cơm không vỡ, cắn tiền vỡ đôi.
d. Ước gì sông hẹp một gang
Bắc cầu dải yếm cho nàng sang chơi
e. Thuận vợ, thuận chồng tát bể Đông cũng cạn.

* Lưu ý:
cõu chuy?n vui
Qu? bớ kh?ng l?
Hai anh ch�ng cựng di qua m?t khu vu?n tr?ng bớ, anh A th?y qu? bớ to v?i kờu lờn:
-Ch� qu? bớ to th?t !
Anh B cu?i v� b?o r?ng:
-Th? dó l?y g? l�m to ! Tụi dó t?ng th?y qu? bớ to hon nhi?u. Cú l?n tụi trụng th?y
qu? bớ to b?ng c? cỏi nh� kia k?a ! Anh A núi ngay:
-Th? th? l?y g? l�m l? ! Tụi cũn nh? cú m?t l?n tụi trụng th?y cỏi n?i to b?ng c?
cỏi d?nh l�ng ta !
Anh B ng?c nhiờn h?i:
-Cỏi n?i ?y dựng d? l�m g? m� to v?y? Anh A gi?i thớch:
-Cỏi n?i ?y dựng d? lu?c qu? bớ anh v?a núi ?y m�. Anh B bi?t b?n ch? nh?o m?nh
bốn núi l?ng sang chuy?n khỏc.
(Theo: truy?n cu?i dõn gian)
*Cõu h?i:
L?i núi c?a hai nhõn v?t trong truy?n cú s? d?ng bi?n phỏp núi quỏ khụng?
Thảo luận nhóm
Có phải hai nhân vật trong truyện đã dùng phép nói quá? Phân biệt biện pháp tu từ nói quá và nói khoác.
 Phân biệt giữa nói quá và nói khoác
* Giống nhau: Cả hai đều nói quá sự thật và phóng đại quy mô, mức độ,tính chất của sự vật sự việc được nói đến.
* Khác nhau:
+Nói quá: -là biện pháp tu từ có tính nghệ thuật nhằm gây ấn tượng mạnh, tăng sức biểu cảm trong diễn đạt.
+Nói khoác: -Nhằm mục đích làm cho người nghe tin vào những điều không có thực.

ở mục đích
Bài tập bổ sung
Cho biết tác dụng của nói quá trong các câu sau :
a. Gánh cực mà đổ lên non
Còng lưng mà chạy cực còn chạy theo
=> nhấn mạnh nỗi cực khổ, vất vả của người dân lao động
b. Người sao một hẹn thì nên
Người sao chín hẹn thì quên cả mười
=> nhấn mạnh , gây ấn tượng về sự quên của người hẹn
c. Đêm nằm lưng chẳng tới gường
Mong trời mau sáng ra đường gặp em
=> nhấn mạnh , gây ấn tượng , tăng sức biểu cảm về nỗi
nhớ mong người thương thao thức suốt đêm ,không ngủ được
Những đơn vị kiến thức cần ghi nhớ
NÓI QUÁ
Khái niệm
Tác dụng
Biện pháp tu từ phóng đại
Mức độ
Quy mô
Tính chất
Của sự vật hiện tượng được miêu tả
Nhấn
mạnh
Gây ấn
tượng
Tăng sức
biểu cảm
Bài 1: Tìm biện pháp nói quá và ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:

a) Bàn tay ta làm nên tất cả .
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.



b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em có thể đi lên đến tận trời được.



c) Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hằn vào nhà xơi nước.



=>Con người có thể vượt qua trở ngại để thành công ( niềm tin vào bàn tay lao động).
=>V?t thuong ch?ng cú nghia lý gỡ, khụng ph?i b?n tõm, s?c kh?e r?t t?t.
=>Kẻ có uy quyền, hống hách quát nạt mọi người.
Bài 2 :
a. Ở nơi ............................... thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau trồng cà.
b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng .........................
c. Cô Nam tính tình sởi lởi,.........................
d. Lời khen của cô giáo làm cho nó ...........................
e. Bọn giặc hoảng hồn .......................... mà chạy.
chó ăn đá gà ăn sỏi
bầm gan tím ruột
ruột để ngoài da
nở từng khúc ruột
vắt chân lên cổ
Baứi 3: Đặt câu với các thành ngữ sử dụng biện pháp nói quá sau : nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển lấp biển vá trời, mình đồng ra sắt, nghĩ nát óc.
a. Nàng công chúa có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành.
b. Đoàn kết là sức mạnh dời non lấp biển.
c. Công việc lấp biển vá trời là công việc của nhiều người, nhiều thế hệ mới có thể làm xong
d. Những chiến sĩ mình đồng da sắt đã chiến thắng.
e. Mình nghĩ nát óc mà vẫn chưa giải được bài toán này.
Nói như vẹt
Khỏe như voi
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng biện pháp nói quá

Đẹp như tiên
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng biện pháp nói quá
Tr?ng nhu tuy?t
Nhanh nhu sĩc
Phi nhu bay
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng biện pháp nói quá
Bài 4 : Tìm thành ngữ so sánh có sử dụng biện pháp nói quá
Ch?m nhu r�a
Tươi như hoa