Bài 9. Nói quá

Chào mừng
quý thầy cô đến dự giờ !
MÔN : NGỮ VĂN
LỚP 86
Giáo viên :HUỲNH THỊ NHUNG
TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI
GD
1

KIỂM TRA BÀI CŨ
? Tìm các từ địa phương tương ứng với các từ toàn dân:sân, ngô,hổ,lạc.
?Tìm từ địa phương trong mẫu ví dụ sau:
O du kích nhỏ giương cao súng
Thằng Mĩ lom khom bước cúi đầu.
Đẹp như tiên
TIẾT 37
NÓI QUÁ
- Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
(Tục ngữ)
- Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần.
(Ca dao)
=> Mồ hôi ướt đẫm, lao động vất vả của người nông dân.
=> Thời gian đêm tháng năm, ngày tháng mười rất ngắn.
=> Mức độ cụng vi?c c?a ngu?i nụng dõn h?t s?c c?c nh?c,vất vả.
"Đêm tháng năm chưua nằm đã sáng"
(hiện tưuợng thời gian đêm tháng năm rất ngắn.)
"Ngày tháng mười chuưa cưuời đã tối"
(hiện tưuợng thời gian ngày tháng mười rất ngắn.)
"Mồ hôi thánh thót nhuư muưa ruộng cày"
=>Núi quỏ so v?i m?c d? tớnh ch?t c?a s? v?t hi?n tu?ng du?c miờu t?.
=>S? khác biệt của hi?n tu?ng thời tiết giữa tháng 5 và tháng 10
(mồ hôi rơi nhiều, liên tục,u?t d?m)
NÓI QUÁ
Là biện pháp tu từ
phóng đại
mức độ, quy mô
tính chất
của sự vật,
hiện tượng được miêu tả

A1.Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.

B1.Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
A 2.Đêm tháng năm rất ngắn.
Ngày tháng mười rất ngắn.


B2.Mồ hôi ướt đẫm.


=>Cách nói có sử dụng biện pháp nói quá(A 1,B1) hay hơn vì các cách nói ấy có tác dụng nhấn mạnh,gây ấn tượng,tăng sức biểu cảm.
=>Tác dụng của nói quá
Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, qui mô,tính chất của sự vật hiện tượng được miêu tả nhằm nhấn mạnh,gây ấn tượng tăng sức biểu cảm
Ví dụ:Ra đi vừa gặp bạn hiền
Hơn bằng ăn quả đào tiên trên trời
=>Nhấn mạnh, đề cao,ca ngợị tình bạn.Tình bạn đã mang lại sức mạnh to lớn cho con người
Bác ơi tim Bác mênh mông thế Ôm cả non sông mọi kiếp người

Nhấn mạnh khí thế tiến công như vũ bão của nghĩa quân Lam Sơn.
Nhấn mạnh tình thương yêu bao la của Bác .
Ôm cả non sông mọi kiếp người
b. Gươm mài đá, đá núi cũng mòn
Voi uống nước, nước sông phải cạn
Đánh một trận sạch không kình ngạc
Đánh hai trận, tan tác chim muông.
b. Gươm mài đá, đá núi cũng mòn
Voi uống nước, nước sông phải cạn
Đánh một trận sạch không kình ngạc
Đánh hai trận, tan tác chim muông.
BÀI TẬP NHANH
? Nối Avà B cho phù hợp?
A
B
1. Lỗ mũi mười tám gánh lông Chồng thương chồng bảo tơ hồng trời cho.
2. Sống để bụng, chết mang theo.
3.Đau lòng kẻ ở người đi Lệ rơi thấm đá, chia tơ rũ tằm .
b.Thơ ca trữ tình
a. Lời nói hằng ngày
c.Thơ ca châm biếm
Thơ ca châm biếm, thơ ca trữ tình và trong lời nói hằng ngày.
=>Nói quá thường được sử dụng trong trong văn chương, lời nói hằng ngày…
QUẢ BÍ KHỔNG LỒ
Hai anh chàng đi qua một khu vườn trồng bí , anh A thấy quả bí to vội kêu lên :
- Chà quả bí to thật !
Anh B cười mà rằng :
- Thế thì lấy gì làm to ! Tôi đã từng thấy quả bí to hơn nhiều . Có lần tôi trông thấy quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa .
Anh A nói ngay :
- Thế thì lấy gì làm lạ ! Tôi nhớ có bận tôi còn trông thấy cái nồi to bằng cả cái đình làng ta .
Anh B ngạc nhiên: Cái nồi dùng để làm gì mà to vậy?
Anh A giải thích: Cái nồi ấy dùng để bỏ quả bí của anh vào luộc chứ gì.
Anh B biết bạn chế nhạo mình bèn nói lãng sang chuyện khác. . (Theo : Truyện cười dân gian )

Nói khoác
đình
THẢO LUẬN
? Nói quá và nói khoác giống và khác nhau chỗ nào?
* Giống: cùng nói quá sự thật, cùng phóng đại sự việc, hiện tượng lên.
*Khác
-Nói quá phóng đại sự việc lên nhằm nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng giá trị biểu cảm, tạo độ tin cậy cao cho người đọc (người nghe) → tác động tích cực.
-Nói khoác làm cho người nghe tin vào điều không có thực, tạo ra sự khôi hài hoặc chê bai làm cho người đọc (người nghe) bật cười chế nhạo → tác động tiêu cực
NÓI QUÁ
Khái niệm
Tác dụng
là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật hiện tượng được miêu tả
nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm
II.LUYỆN TẬP
Bài 1: Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng.
a/ Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
 Niềm tin vào lao động và thành quả lao động của con người.
b/ Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ giờ đến sáng em có thể đi lên đến tận trời được.
 Trấn an người nghe rằng vết thương nhỏ, rất nhẹ, không sao cả, chỉ vết thương ngoài da thôi.
c/ […] Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước.
 Kẻ có quyền uy, cụ bá rất hống hách, nhấn mạnh tính cách nhân vật
sỏi đá cũng thành cơm
đi lên đến tận trời
thét ra lửa


Di?n c�c th�nh ng? sau v�o ch? tr?ng d? t?o bi?n ph�p tu t? nĩi qu�:

bầm gan tím ruột
chó ăn đá gà ăn sỏi
nở từng khúc ruột
ruột để ngoài da
vắt chân lên cổ
a) Ở nơi ………………………………………………….. thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà .
b) Nhìn thấy tội ác của giặc, ai ai ……………………………………………… .
c) Cô Nam tính tình xởi lởi, …………………………………………… .
d) L?i khen c?a cơ gi�o l�m cho nĩ� .................. .
e) Bọn giặc hoảng hồn ………………………………………… mà chạy.
, , .
, ,
XEM HÌNH ĐOÁN Ý
II.LUYỆN TẬP
 Bài 4:
KH?E NHU VOI
1
ĐEN NHƯ CỘT NHÀ CHÁY
2
NHANH NHƯ GIÓ
3
NHANH NHƯ CHỚP
4
CHẬM NHƯ RÙA
5
ĂN NHƯ MÈO
6
Bài tập 4
GẦY NHƯ QUE CỦI
7
Bài 3:Đặt câu với các thành ngữ có dùng phép nói quá sau: nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc
a. Nàng công chúa có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành.
b. Đoàn kết là sức mạnh dời non lấp biển.
c. Công việc lấp biển vá trời là công việc của nhiều đời, nhiều thế hệ mới có thể làm xong.
d. Những chiến sĩ mình đồng da sắt đã chiến thắng.
e. Mình nghĩ nát óc mà vẫn chưa giải được bài toán này.
-Sưu tầm thơ văn,thành ngữ,tục ngữ,ca dao có sử dụng biện pháp nói quá
TỰ HỌC
CHÀO QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH