Bài 9. Nói quá

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thu Hiền
Giáo viên: Tổ KHXH
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ!
LỚP 8a!
a.Lạnh thấu xương mà vẫn đi chơi à?
b. Đi xe máy đừng uống rượu nhé mà tính mạng ngàn cân treo sợi tóc.
c. Bài toán này khó quá, nghĩ nát óc mấy tiếng đồng hồ rồi mà vẫn chưa tìm ra cách giải.
a. Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối (Tục ngữ)
b. Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.
(Ca dao)
Câu hỏi nhóm 1:
Nói Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, Ngày tháng mười chưa cười đã tối có quá sự thật không? Thực chất, câu này nhằm nói điều gì?
Cách nói như vậy có tác dụng gì?
Câu hỏi nhóm 2,3:
Nói Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày có quá sự thật không? Thực chất, câu này nhằm nói điều gì?
Cách nói như vậy có tác dụng gì?

SO SÁNH HAI CÁCH NÓI
 Cách nói của ca dao, tục ngữ hay hơn vì cách nói của ca dao, tục ngữ gây ấn tượng mạnh cho người đọc, người nghe.
I. Bài học:
Tiết 39
NÓI QUÁ
Bài tập nhanh
Bài 1: Xác định phép nói quá trong những câu sau:
a) Nhớ, tôi nhớ đến chết cũng không quên.


b) Bác ơi, tim Bác mênh mông thế
Ôm cả non sông mọi kiếp người.



c) Lỗ mũi mười tám gánh lông
Chồng yêu chồng bảo: “tơ hồng trời cho”.






Đáp án: tôi nhớ đến chết cũng không quên.
Đáp án: …tim Bác mênh mông thế
Ôm cả non sông mọi kiếp người.
Đáp án: Lỗ mũi mười tám gánh lông
Lưu ý
Phân biệt nói quá với nói khoác
Bài 9.Tiết 37. TiÕng ViÖt. NÓI QUÁ
II. Luyện tập: Thảo luận nhóm: 3 phút
Nhóm 1: Bài tập 1

Nhóm 2: Bài tập 2

Nhóm 3: Bài tập 3

Nhóm 4: Bài tập 4
Tìm hiểu chung: Nói quá và tác dụng của nói quá.
II. Luyện tập.
1. Bài tập 1: Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:
a) Bàn tay ta làm nên tất cả .
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
(Hoàng Trung Thông)
b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em có thể đi lên đến tận trời được.
(Nguyễn Minh Châu)
c) […] Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước.
(Nam Cao)
Tiết 39
NÓI QUÁ
Tìm hiểu chung: Nói quá và tác dụng của nói quá.
II. Luyện tập.
1. Bài tập 1: Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:
a) Bàn tay ta làm nên tất cả .
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
(Hoàng Trung Thông)
→ Biện pháp nói quá: Sỏi đá cũng thành cơm.
Ý nghĩa:Thành quả lao động gian khổ, vất vả,nhọc nhằn (nghĩa bóng: niềm tin vào bàn tay lao động).
Tiết 39
NÓI QUÁ
II. Luyện tập
1. Bài tập 1: Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:
b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em có thể đi lên đến tận trời được.
(Nguyễn Minh Châu)
→ Biện pháp nói quá: Đi đến tận trời được.
Ý nghĩa : Thể hiện ý chí nghị lực cũng như lòng lạc quan tin tưởng của con người. Mặc khác còn để trấn an mọi người rằng vết thương nhỏ chẳng có nghĩa lý gì, không phải bận tâm.
Tiết 39
NÓI QUÁ
Tìm hiểu chung: Nói quá và tác dụng của nói quá.
II. Luyện tập.
1. Bài tập 1: Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:
c) […] Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước.
(Nam Cao)
→ Biện pháp nói quá: Thét ra lửa
Ý nghĩa: Nhấn mạnh vào tính cách nhân vật. Cụ bá là kẻ có quyền uy, hống hách. Kẻ có quyền sinh, quyền sát đối với người khác.
Tiết 39
NÓI QUÁ
2. Bài tập 2: Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống/....../ để tạo thành biện pháp tu từ nói quá: bầm gan tím ruột; chó ăn đá gà ăn sỏi; nở từng khúc ruột; ruột để ngoài da; vắt chân lên cổ mà chạy.
Ở nơi ............................... thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau trồng cà.
Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng .........................
Cô Nam tính tình sởi lởi,.........................
Lời khen của cô giáo làm cho nó ...........................
Bọn giặc hoảng hồn ..........................mà chạy.
chó ăn đá gà ăn sỏi
bầm gan tím ruột
ruột để ngoài da
nở từng khúc ruột
vắt chân lên cổ
Tiết 39
NÓI QUÁ
Tìm hiểu chung: Nói quá và tác dụng của nói quá.
II. Luyện tập.
Bài tập 1:
Bài tập 2:
Bài tập 3: Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá sau đây: nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc.

- Cô ấy có sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành.
- Trí tuệ của con người có sức mạnh dời non lấp biển.
- Nhân dân ta biết đoàn kết thì có thể lấp biển vá trời.
- Thánh Gióng là một vị thần mình đồng da sắt.
- Tôi nghĩ nát óc cũng không thể giải được bài toán này.
Tiết 39
NÓI QUÁ
Đây là gì?
Khỏe như voi
Bức tranh 1:
Tiết 39
2
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ
Nhanh như chớp
NÓI QUÁ
Tiết 39
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ
3
Ăn như mèo
NÓI QUÁ
Đây là gì?
Xấu như ma
Bức tranh 9:
NÓI QUÁ
Tiết 39
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ
Học vui,vui học!
Đen như cột nhà cháy
6
NÓI QUÁ
Tiết 39:
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ
Học vui,vui học!
Chậm như rùa
Tìm hiểu chung: Nói quá và tác dụng của nói quá.
II. Luyện tập.
Bài tập 1:
Bài tập 2:
Bài tập 3:
Bài tập 4:
Bài tập 5: Viết đoạn văn ngắn hoặc làm một bài thơ có dùng biện pháp nói quá?
Tiết 39
NÓI QUÁ
Học bài cũ: Nói quá và tác dụng của nói quá.
+ Làm tiếp bài tập còn lại vào vở.
+ Sưu tầm một số câu ca dao và thơ văn có sử dụng phép nói quá .
Soạn bài mới:
+ Chuẩn bị: Nói giảm nói tránh.
- Nói giảm nói tránh là gì?
- Tác dụng của nói giảm nói tránh.
- Tìm các ví dụ về nói giảm nói tránh.
. Củng cố, dặn dò: