Bài 9. Nhật Bản

LƯỢC ĐỒ ĐẤT NƯỚC NHẬT BẢN
 Đ. Hôn-xiu
Đ. Hốc-cai-đô 
 Đ. Xi-cô-cư
 Đ. Kiu-xiu

Bài 9 - NHẬT BẢN

K?t thỳc tiết học này, các em phải thể hiện được sự hiểu, biết của mình về chủ đề:
1. Ghi nh? du?c nh?ng nột chớnh v? tỡnh hỡnh Nh?t B?n sau nh?ng nam Chi?n tranh th? gi?i th? hai.
2. Bi?t, hi?u du?c s? ph?c h?i, phỏt tri?n th?n kỡ c?a Nh?t B?n sau chi?n tranh (bi?u hi?n, nguyờn nhõn)
3. Bi?t du?c nh?ng nét nổi bật trong chính sách đối nội và đối ngoại của Nh?t B?n t? 1945 d?n nay.
N?I DUNG CO B?N C?A B�I H?C
I. Tình hình Nhật Bản sau chiến tranh
Sau chiến tranh thế giới thứ hai, tình hình Nhật Bản như thế nào?
Để phục hồi nền kinh tế, Nhật Bản đã làm gì?
* Tình hình Nhật Bản sau chiến tranh:
+ Nhật Bản phải gánh chịu những hậu quả nặng nề do chiến tranh thế giới để lại: gần 3 triệu người chết và mất tích, trên 13 triệu người thất nghiệp, đói nghèo và lạm phát thường xuyên nổ ra,…
+ Nhật Bản còn bị quân đội Mĩ chiếm đóng dưới chế độ quân quản
 đẩy nước Nhật rơi vào tình trạng khó khăn chưa từng có.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH HOANG TÀN CỦA NHẬT DO CHIẾN TRANH ĐỂ LẠI
* Chính sách phục hồi kinh tế của Nhật Bản:
+ Dựa vào viện trợ của Mĩ và nước ngoài thông qua hình thức vay nợ (vay được 14 tỉ USD).
+ Khẩn trương tiến hành nhiều cải cách dân chủ, tiến bộ: xóa bỏ chủ nghĩa quân phiệt và trừng trị tội phạm chiến tranh, cải cách ruộng đất, ban hành các quyền tự do dân chủ cho nhân dân,…
 Kết quả, năm 1950-1951, kinh tế Nhật Bản đã được phục hồi và đạt mức trước chiến tranh.
II. Nhật Bản khôi phục và phát triển kinh tế sau chiến tranh
Nhiệm vụ HS: Đọc SGK trang 37-38, làm việc theo cặp đôi và dựa vào gợi ý :
+ Kinh tế Nhật Bản được khôi phục, phát triển từ khi nào ? Do đâu mà có?
+ Những biểu hiện về sự phát triển “thần kì” của Nhật Bản.
+ Nguyên nhân dẫn đến sự phát triển “thần kì”.
+ Những khó khăn mà nước Nhật gặp phải.
Thời gian: 3 phút.
* Sự phát triển kinh tế của Nhật Bản:
Sau khi được phục hồi, từ 1951, kinh tế Nhật Bản có bước phát triển nhanh chóng, đặc biệt từ 1960 đến 1973:
+ Năm 1968, kinh tế Nhật vượt qua 5 nước: Tây Đức, Italia, Canađa, Anh và Pháp, vươn lên đứng hàng thứ hai trong thế giới tư bản (sau Mĩ).
+ Đến giữa những năm 70, Nhật trở thành 1 trong 3 trung tâm kinh tế - tài chính lớn của thế giới (cùng với Mĩ và Tây Âu): Tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm đạt 13 - 15%
 lịch sử Nhật Bản gọi giai đoạn 1960-1973 là “sự phát triển thần kì” của Nhật Bản.
+ Nửa sau những năm 80, Nhật Bản vươn lên trở thành siêu cường tài chính số 1 thế giới: dự trữ vàng và ngoại tệ gấp 3 lần Mĩ, là chủ nợ lớn nhất của thế giới.
* Nguyên nhân sự phát triển của kinh tế Nhật Bản
Yếu tố khách quan

+ Tranh thủ các nguồn vốn của nước ngoài
+ Nhờ những đơn đặt hàng của Mĩ trong chiến tranh ở Triều Tiên và Việt Nam
+ Biết áp dụng những tiến bộ của KHKT
Yếu tố quyết định

+ Truyền thống tự lực tự cường, cần cù của người dân.
+ Vai trò của Nhà nước trong quản lí, điều tiết nền kinh tế và thực hiện những cải cách dân chủ tiến bộ
+ Coi trọng đào tạo con người, đề cao tính kỉ luật, tiết kiệm,…
* Những hạn chế, khó khăn của Nhật Bản:
+ Nghèo tài nguyên thiên nhiên  phải nhập nguyên liệu từ nước ngoài.
+ Bị hai trung tâm Mĩ, Tây Âu và các nước công nghiệp mới (NICs) cạnh tranh gay gắt.
+ Bắt đầu từ những năm 90, kinh tế Nhật Bản bị suy thoái, kéo dài.
Nhiệm vụ HS: Đọc nhanh SGK trang 39-40
Thời gian: 2 phút
Gợi ý: - Nh?t B?n theo ch? d? gỡ ?
- Tờn c?a t? ch?c D?ng c?m quy?n ? Nh?t B?n t? 1955 d?n 1993, nú ph?c v? quy?n l?i cho nh?ng ai?
- Quan h? Mi-Nh?t v� chớnh sỏch d?i ngo?i c?a Nh?t B?n
Nhật Bản theo chế độ quân chủ lập hiến.
III. Chính sách đối nội và đối ngoại của Nhật Bản sau chiến tranh
Bài tập về nhà

1. Ôn lại bài 9
2. Đọc trước bài 10 "Cỏc nu?c Tõy �u" v� tỡm hi?u:
- Tình hình cỏc nước Tõy �u sau 1945
- S? ph?c h?i, phỏt tri?n kinh t? c?a cỏc nu?c Tõy �u: Nguyờn nhõn v� bi?u hi?n
- Vỡ sao sau Chi?n tranh th? gi?i th? hai, cỏc nu?c Tõy �u l?i cú nhu c?u liờn minh khu v?c? Qỳa trỡnh liờn minh khu v?c ? Tõy �u di?n ra nhu th? n�o? (K?t h?p tỡm hi?u hỡnh s? 21 trong SGK)