Bài 9. Lục Vân Tiên gặp nạn

Chia sẻ bởi Nguyễn Thế Hanh | Ngày 09/05/2019 | 220

Chia sẻ tài liệu: Bài 9. Lục Vân Tiên gặp nạn thuộc Ngữ văn 9

Nội dung tài liệu:

NGƯỜI THỰC HIỆN : NGUYỄN THẾ HANH
"Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà."
Thứ ba ngày 3 tháng 11 năm 2009

Tiết 41-Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)
I.Vị trí
_ Nằm ở phần 2 của truyện
"Lục Vân Tiên gặp nạn và được thần dân cứu"
Đọc -hiểu van b?n:.
Đọc
2.Chú thích
3. Bố cục: 2 phần
8 câu đầu : Hành động gây tội ác của Trịnh Hâm.
32 câu sau: Việc làm nhân đức và cuộc sống trong sạch cua Ngư ễng.

Hãy giới thiệu vị trí nội dung đoạn trích?
Đoạn trích chia làm mấy phần, nội dung mỗi
phần là gì?


Từ sự việc xảy ra trước đoạn trích, hãy cho biết tình cảnh của Vân Tiên lúc này?
Mẹ mất, bị mù, bị lừa lấy hết tiền
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vậtTrịnh Hâm

Xác định các chi tiết nói lên hành động hãm hại Vân Tiên của Trịnh Hâm? ( Về thời gian, không gian, hành động, ngôn ngữ)
Em có nhận xét gì về không gian, thời gian, hành động , lời nói của Trịnh Hâm?
Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
Đêm khuya chỉ thời điểm đen tối nhất trong đêm, mọi người đã ngủ say, trên trời chỉ còn những ngôi sao thưa thớt và sương mù bao phủ, thuyền đến giữa vời hắn mới ra tay hành động => VT khó có khả năng được cứu giúp
Sau khi đã đẩy Vân Tiên xuống dòng sông,Trịnh Hâm đã giả kêu trời.Vậy tiếng kêu đó nhằm mục đích gì?
"Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị gã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng."
Tại sao Trịnh Hâm lại chọn thời điểm hành động là đêm khuya?
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
Sau khi đã đẩy Vân Tiên xuống dòng sông,Trịnh Hâm đã giả kêu trời.Vậy tiếng kêu đó nhằm mục đích gì?
"Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị gã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng."
Nhằm đánh lừa mọi người, hắn trà trộn vào đám người thương khóc VT => Không ai nhận ra bộ mắt gian dối của hắn.
Những chi tiết này cho em thấy đây là hành động vô tình hay cố ý? Qua đó, em thấy Trịnh Hâm là người như thế nào?

- Là hành động cố ý, được sắp đặt kĩ lưỡng. Qua đó cho thấy sự thâm độc, xảo quyệt của Trịnh Hâm.
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
"Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị gã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng."
Trong hoàn cảnh Vân Tiên đáng thương như vậy, tại sao Trịnh Hâm vẫn quyết tâm hãm hại đến cùng?

* Vì ganh ghét, đố kị với tài năng của Vân Tiên và hơn nữa lòng ganh ghét, đố kị ấy đã thấm sâu vào bản chất, vào máu thịt của hắn.
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
"Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị gã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng."
Hãy nêu đánh giá của em về bản chất của con người Trịnh Hâm?

=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

Em liên tưởng tới nhân vật nổi tiếng thâm độc nào trong truyện cổ dân gian Việt Nam?

2, Nhân vật Ngư ông.

Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

Việc làm của Ngư ông được miêu tả qua những câu thơ nào?
"Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài trông thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày"
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

"Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài trông thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày"
Nªu nhËn xÐt vÒ nhÞp ®iÖu, tõ ng÷ cña 4 c©u th¬ nµy?

- Nhịp điệu hối hả, ngôn ngữ mộc mạc, tự nhiên, giản dị.
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

"Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài trông thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày"
Là hành động khẩn trương tích cực, không đắn đo suy tính.
Cả gia đình cùng làm việc nghĩa.
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

Hãy nêu cảm nhận của em về hành động cứu người đó của Ngư ông?
"Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài trông thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày"
- Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

" Ngư rằng: "Người ở cùng ta,
Hôm mai hẩm hút với già cho vui".
Tiên rằng: "Ông lấy chi nuôi,
Thân tôi như thể trái mùi trên cây.
Nay đà trôi nổi đến đây,
Không chi báo đáp mình này trơ trơ".
Ngư rằng: "Lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn?
Nước trong rửa ruột sạch trơn,
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây."
- Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
Biết hoàn cảnh của VT Ngư Ông đề nghị chàng như thế nào?
Trước lời giãi bày của Vân Tiên, Ngư ông đã nói như thế nào?
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

" Ngư rằng: "Người ở cùng ta,
Hôm mai hẩm hút với già cho vui".
Tiên rằng: "Ông lấy chi nuôi,
Thân tôi như thể trái mùi trên cây.
Nay đà trôi nổi đến đây,
Không chi báo đáp mình này trơ trơ".
Ngư rằng: "Lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn?
Nước trong rửa ruột sạch trơn,
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây."
- Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
Hai câu thơ này giúp em hiểu thêm gì về Ngư ông?
- Hào hiệp vô tư, không màng danh lợi.
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

" Ngư rằng: "Người ở cùng ta,
Hôm mai hẩm hút với già cho vui".
Tiên rằng: "Ông lấy chi nuôi,
Thân tôi như thể trái mùi trên cây.
Nay đà trôi nổi đến đây,
Không chi báo đáp mình này trơ trơ".
Ngư rằng: "Lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn?
Nước trong rửa ruột sạch trơn,
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây."
- Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
- Hào hiệp vô tư, không màng danh lợi.
-Hành động cứu người và quan điểm của Ngư ông làm em nhớ tới hành động cứu người của nhân vật nào trong đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga?
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

"Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài lưới, mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay trích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
Thuyền nan một chiếc ở đời,
Tắm mưa trải gió trong vời Hàn Giang".
- Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
- Hào hiệp vô tư, không màng danh lợi.
Đọc đoạn thơ trên em có cảm nhận gì về cuộc sống của ngư ông?
- Sống thanh sạch, hoà hợp với thiên nhiên, tự do phóng khoáng, tràn đầy chất thơ.

Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

"Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài lưới, mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay trích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
Thuyền nan một chiếc ở đời,
Tắm mưa trải gió trong vời Hàn Giang".
- Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
- Hào hiệp vô tư, không màng danh lợi.
- Sống thanh sạch, hoà hợp với thiên nhiên, tự do phóng khoáng, tràn đầy chất thơ.

Ngoài vẻ thung dung thanh thản ấy câu thơ nào biểu hiện Ngư ông là một người có tài?
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

- Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
- Hào hiệp vô tư, không màng danh lợi.
- Sống thanh sạch, hoà hợp với thiên nhiên, tự do phóng khoáng, tràn đầy chất thơ.

Đại diện cho cái ác.
Đại diện cho cái thiện.
Em nhận thấy Trịnh Hâm và Ngư ông đại diện cho cái gì?
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

II. Đọc hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm

Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
Hành động: Ra tay, xô ngay.
Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
=>Tr?nh Hõm l� k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.

2, Nhân vật Ngư ông.

- Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
- Hào hiệp vô tư, không màng danh lợi.
- Sống thanh sạch, hoà hợp với thiên nhiên, tự do phóng khoáng, tràn đầy chất thơ.

Em hãy khái quát nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung tư tưởng của đoạn trích ?
III, Tổng kết:
Ghi nhớ: Đoạn trích Lục Vân Tiên nói lên sự đối lập giữa thiện và ác, giữa nhân cách cao cả và những toan tính thấp hèn, đồng thời thể hiện thái độ quý trọng và niềm tin của tác giả đối với nhân dân lao động. Đây cũng là đoạn thơ giàu cảm xúc, khoáng đạt, ngôn ngữ bình dị, dân dã.
Tư tưởng mà Nguyễn Đình Chiểu muốn gửi gắm qua sự việc Lục Vân Tiên gặp nạn nói riêng và qua toàn bộ tác phẩm nói chung là gì ?
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)

Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
II. Đọc - Tìm hi?u chi ti?t :
III. T?ng k?t: _Ghi nh?










IV, Luyện tập:
Em hãy lựa chọn cách miêu tả nhân vật trong văn bản này từ sự liệt kê dưới đây?
A-Miêu tả nhân vật qua hành động.
B-Miêu tả nhân vật qua tâm lý. C-Miêu tả nhân vật qua lời nói.
D-Miêu tả nhân vật qua sự kết hợp giữa lời nói, hành động và tâm lý nhân vật.

Hu?ng d?n v? nh�

Tập đọc diễn cảm và học thuộc lòng nội dung đoạn trích.
Nắm được vị trí đoạn trích và nội dung cơ bản của đoạn trích này.
Nắm được hành động tội ác của Trịnh Hâm.
Làm bài tập phần luyện tập trang 121.
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Nguyễn Thế Hanh
Dung lượng: | Lượt tài: 3
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)