Bài 9. Lục Vân Tiên gặp nạn

NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU ( BÀI 8)
Đoạn này nằm ở phần thứ hai của truyện. Vân Tiên và tiểu đồng đang bơ vơ nơi đất khách quê người thì gặp Trịnh Hâm đi thi trở về. Vốn đã có lòng đố kị, ganh ghét tài năng của Vân Tiên, Trịnh Hâm lợi dụng cơ hội để hãm hại chàng. Hắn lừa tiểu đồng vào rừng trói lại rồi giả bộ đưa Vân Tiên xuống thuyền, hứa sẽ dẫn về quê nhà. Đợi đến khuya vắng vẻ, hắn mới thực hiện hành động tội ác của mình.
2 đoạn:
Đoạn 1: 8 câu đầu( miêu tả hành động tội ác của Trịnh Hâm
Đoạn 2: 32 câu sau ( miêu tả hành động nhân nghĩa và cuộc sống trong sạch, nhân cách cao cả của ông Ngư.
Giao long
Hẩm hút
Kinh luân
Tắm mưa chải gió
Chỉ qua bốn câu thơ lục bát, tác giả đã nêu được tâm địa độc ác của Trịnh Hâmkêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời :
+ Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị gã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng phôi pha.
-Trịnh Hâm quyết hãm hại Vân Tiên là do lòng đố kị. Mặc cho Vân Tiên bị mù, lộ rõ bộ mặt gian ác tàn bạo, bất nhân, bất nghĩa
=> Với tình tiết hợp lí, hành động diễn biến nhanh gọn, lời thơ vẫn giữ vẻ mộc mạc, giản dị chung của toàn tác phẩm kể rõ tội ác tày trời của Trịnh Hâm, con người tán tận lương tâm.

Đó là hành động nhân nghĩa, thấy người gặp nạn là cứu ngay tức khắc, rồi cả nhà tận lực chữa chạy:
+ Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài xem thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày.
Sau khi biết được cảnh ngộ của Vân Tiên ông Ngư không chút tính toán mời chàng ở lại và không nghĩ đến việc đáp đền:
+ Dốc lòng nhân nghĩa, há chờ trả ơn?
Cái thiện còn được biểu hiện qua cuộc sống thật đẹp. Đây là cuộc sống không vướng bận lợi danh
+ Một câu danh lợi chi sơn lòng đây.
Cuộc sống tự do, thong dong không bi gò bó:
+ Rày doi, mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió, đêm nầy chơi trăng.
Đây cũng là cuộc sống đầy ắp niềm vui của nhân dân lao động tự do, làm chủ mình:
+ Nghêu ngao nay chích mai đằm,
…..
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
=> Hành động nhân nghĩa, nhân cách cao cả của ông Ngư cho thấy tác giá không mất lòng tin ở con người
Ngôn ngữ giản dị, lời thơ thanh thoát, hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm hứng
Không gian nghệ thuật một khoảng thiên nhiên rộng thoáng mát
SGK/ 121