Bài 9. Lục Vân Tiên gặp nạn

Vị trí đoạn trích
- Nằm ở phần thứ hai của truyện từ câu 938 đén câu 976

Bố cục
- 2 đoạn: 8 câu đầu (hành động tội ác của Trịnh Hâm)
32 câu sau ( Hành động nhân nghĩa và cuộc sống trong sạch, nhân cách cao cả của ông Ngư)







Chủ đề: Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác

"Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị ngã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng."

"Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị ngã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng."



"Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị ngã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng."

"Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài trông thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày"
"Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài lưới, mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay trích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
Thuyền nan một chiếc ở đời,
Tắm mưa trải gió trong vời Hàn Giang".
"Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài lưới, mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay trích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
Thuyền nan một chiếc ở đời,
Tắm mưa trải gió trong vời Hàn Giang".
"Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài lưới, mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay trích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
Thuyền nan một chiếc ở đời,
Tắm mưa trải gió trong vời Hàn Giang".
"Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài lưới, mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay trích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
Thuyền nan một chiếc ở đời,
Tắm mưa trải gió trong vời Hàn Giang".
Hµnh ®éng tù nhiªn, v« t­ kh«ng so ®o tÝnh to¸n, kh«ng mµng danh lîi thÓ hiÖn mét tÊm lßng nh©n ¸i bao dung, hµo hiÖp, mét nh©n c¸ch trong s¹ch thanh cao.
Hµnh ®éng cã toan tÝnh, cã ©m m­u, kÕ hoach ®­îc s¾p ®Æt kÜ l­ìng , chÆt chÏ thÓ hiÖn b¶n chÊt th©m ®éc, x¶o quyÖt, bÊt nghÜa, bÊt nh©n.
TRịnh Hâm
Ngư ông
Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì để xây dựng hai nhân vật này ?
Tư tưởng và tình cảm mà Nguyễn Đình Chiểu muốn gửi gắm qua sự việc Lục Vân Tiên gặp nạn là gì ?
Ghi nhớ
Đoạn trích Lục Vân Tiên nói lên sự đối lập giữa thiện và ác, giữa nhâncách cao cả và những toan tính thấp hèn, đồng thời thể hiện thái độ quý trọng và niềm tin của tác giả đối với nhân dân lao động. Đây cũng là đoạn thơ giàu cảm xúc, khoáng đạt, ngôn ngữ bình dị, dân dã.
Luyện tập củng cố
Câu 01
Câu 02
Câu 03
Câu 04
Nhận xét nào đúng về hành động của Trịnh Hâm?
Giận quá mất khôn.
A
Nông nổi, bồng bột nhất thời.
01
Khôn khéo quyết đoán lắm mưu mô.
B
C
Vô cùng độc ác bất nhân ,bất nghĩa.
D
Quay lại
Miêu tả nhân vật qua tâm lí..
Nhận định nào nói không đúng nghệ thuật kể chuyện của tác giả trong đoạn 1?
Sắp xếp các tình tiết hợp lí .
A
02
Lời thơ mộc mạc, giản dị.
B
C
D
Tạo diễn biến hành động nhanh gọn.
Quay lại
Đó là cuộc sống trong sạch, tự do, ngoài vòng danh lợi.
Đó là cuộc sống mưu danh trục lợi.
Em có nhận xét gì về cuộc sống của ông Ngư?
Đó là cuộc sống nhiều khó khăn, nghèo khổ.
A
03
Đó là cuộc sống mơ mộng, không thực tế.
B
C
D
Quay lại
Ca ngợi những con người tài ba, dũng cảm, trọng nghĩa khinh tài.
Thể hiện thái độ quý trọng và niềm tin vào nhân dân lao động của tác giả.
Nhận định nào không phù hợp với ý nghĩa của đoan trích?
Nói lên sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
A
04
Nói lên sự đối lập giữa nhân cách cao cả và những toan tính thấp hèn.
B
C
D
Quay lại
1. Đọc.

2.Chú thích
Hướng dẫn về nhà

-Khái quát những nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung tư tưởng của đoạn trích?
- Học thuộc lòng đoạn trích .
- Chuẩn bị tiết 42: Chương trình địa phương.