Bài 9. Lục Vân Tiên gặp nạn

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ PHƯỚC LONG
Giáo viên: NGUYỄN THỊ NGỌC PHƯỢNG
LỤC VÂN TIÊN
gặp nạn
(trích Truyện Lục Vân Tiên
- Nguyễn Đình Chiểu)
KIEÅM TRA BAØI CUÕ
Trắc nghiệm: Đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga thể hiện khát vọng gì của tác giả?
A-Được cứu người, giúp đời
B-Trở nên giàu sang phú quí
C-Có công danh hiển hách
D-Có tiếng tăm vang dội
Tự luận: Nêu cảm nhận của em về nhân vật Lục Vân Tiên trong đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga"
2. Từ khó
LỤC VÂN TIÊN GẶP NẠN
(Trích Truyện Lục Vân Tiên_Nguyễn Đình Chiểu)
- Thuộc phần II: Lục Vân Tiên gặp nạn được thần dân cứu giúp.




I-ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH:
1.Vị trí đoạn trích:

II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Đọc văn bản
Ñeâm khuya laëng leõ nhö tôø,
Nghinh ngang sao moïc mòt môø söông bay.
Trònh Haâm khi aáy ra tay,
Vaân Tieân bò gaõ xoâ ngay xuoáng vôøi.
Trònh Haâm giaû tieáng keâu trôøi,
Cho ngöôøi thöùc daäy laáy lôøi phui pha.
Trong thuyeàn ai naáy keâu la,
Ñeàu thöông hoï Luïc xoùt xa taám loøng.
Vaân tieân mình luïy giöõa doøng,
Giao long dìu ñôõ vaøo trong baõi raøy.
Vöøa may trôøi ñaõ saùng ngaøy,
Oâng chaøi xem thaáy vôùt ngay leân bôø.
Hoái con vaày löûa moät giôø,
Oâng hô buïng daï, muï hô maët maøy.
Vaân Tieân vöøa aám chôn tay,
Ngaån ngô hoàn phaùch nhö say môùi roài.
Ngôõ thaân mình phaûi nöôùc troâi,
Hay ñaâu coøn haõy ñaëng ngoài döông gian.
Ngö oâng khi aáy hoûi han,
Vaân Tieân thöa heát moïi ñaøng gaàn xa,
Ngö raèng: “Ngöôøi ôû cuøng ta,
Hoâm mai haåm huùt vôùi giaø cho vui,”
Tieân raèng: “Oâng laáy chi nuoâi,
Thaân toâi nhö theå traùi muøi treân caây.
Nay ñaø troâi noåi ñeán ñaây,
Khoâng chi baùo ñaùp loøng naøy trô trô.”
Ngö raèng: “ Loøng laõo chaúng mô,
Doác loøng nhaân nghóa haù chôø traû ôn?
Nöôùc trong röûa ruoät saïch trôn,
Moät caâu danh lôïi chi sôøn loøng ñaây.
Raøy doi mai vònh vui vaày,
Ngaøy kia höùng gioù ñeâm naøy chôi traêng.
Moät mình thong thaû laøm aên,
Khoûe quô chaøi keùo; meät quaêng caâu daàm.
Ngheâu ngao nay chích mai ñaàm,
Moät baàu trôøi ñaát vui thaàm ai hay.
Kinh luaân ñaõ saün trong tay,
Thung dung döôùi theá vui say trong trôøi.
Thuyeàn nan moät chieác ôû ñôøi,
Taém möa chaûi gioù trong vôøi Haøn Giang.”
( Nguyeãn Ñình Chieåu, Truyeän Luïc Vaân Tieân,
Theo Nguyeãn Ñình Chieåu toaøn taäp, sñd )
LỤC VÂN TIÊN GẶP NẠN
(Trích Truyện Lục Vân Tiên)
- Tám câu đầu: Trịnh Hâm hại Vân Tiên
- Ba mươi hai câu còn lại : Ngư Ông cứu Vân Tiên
2. Bố cục:
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Đọc văn bản
3. Phân tích:
?Tình tiết sắp xếp hợp lí , hành động nhanh gọn, từ ngữ giản dị .

_ " Đêm khuya``
_ " Xô ngay xuống vời"
_ " Giả tiếng kêu trời"
a/ Trịnh Hâm hại Vân Tiên.
?Hành động có tính toán, kế hoạch sắp đặt chặt chẽ.
* Bất nhân, bất nghĩa, gian ngoa, xảo quyệt
? Đại diện cho cái ác.
Ñeâm khuya laëng leõ nhö tôø,
Nghinh ngang sao moïc mòt môø söông bay.
Trònh Haâm khi aáy ra tay,
Vaân Tieân bò gaõ xoâ ngay xuoáng vôøi.
Trònh Haâm giaû tieáng keâu trôøi,
Cho ngöôøi thöùc daäy laáy lôøi phui pha.
Trong thuyeàn ai naáy keâu la,
Ñeàu thöông hoï Luïc xoùt xa taám loøng.
2. Bố cục:
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1. Đọc văn bản
b/ Ngư Ông cứu Vân Tiên.
Vừa may trời đã sáng ngày,
Ô�ng chài xem thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ô�ng hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày.
Vân Tiên vừa ấm chơn tay,
Ngẩn ngơ hồn phách như say mới rồi.
Ngỡ thân mình phải nước trôi,
Hay đâu còn hãy đặng ngồi dương gian.
Ngư ông khi ấy hỏi han,
Vân Tiên thưa hết mọi đàng gần xa,
Ngư rằng: "Người ở cùng ta,
Hôm mai hẩm hút với già cho vui,"
Tiên rằng: "Ô�ng lấy chi nuôi,
Thân tôi như thể trái mùi trên cây.
Nay đà trôi nổi đến đây,
Không chi báo đáp lòng này trơ trơ."
Ngư rằng: " Lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn?
.

Bao dung, nhân ái hào hiệp
- "Vớt ngay lên bờ"
- "Hối con vầy lửa"
- " Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày"
?Ân cần ,chu đáo, tận tình
- "Hôm mai hẩm hút với già cho vui"
- "Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn"
Nước trong rửa ruột sạch trơn,
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây.
Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm này chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khỏe quơ chài kéo; mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay chích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
Thuyền nan một chiếc ở đời,
Tắm mưa chải gió trong vời Hàn Giang."
- Doi, vịnh, gió, trăng, chích, đầm,
trời đất, trời, mưa, gió
Vui vầy, thong thả, khỏe, mệt,
nghêu ngao, vui thầm, vui say,
thung dung
? Hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm
Cuộc sống tự do phóng khoáng,
hòa nhập thiên nhiên và đầy ắp
niềm vui.
* Ngư Ô�ng lương thiện, trọng nghĩa khinh tài,
Sống tự do ngoài vòng danh lợi
? Đại diện cho cái thiện.
b/ Ngư Ông cứu Vân Tiên.
II- ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
I-ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH:
III- TỔNG KẾT:
Nghệ thuật:
Xây dựng hình ảnh đối lập, ngôn ngữ bình dân mà gợi cảm.
2. Nội dung:
Thái độ trân trọng, ca ngợi người lao động bình dị mà đẹp đẽ, phê phán những kẻ độc ác, xấu xa.
II- ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
I-ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH:
III- TỔNG KẾT:
IV- LUYỆN TẬP:
Tìm những nhân vật trong "Truyện Lục Vân
Tiên" có thể xếp vào cùng loại với Ngư
ông? Họ có những đặc điểm chung gì?
DẶN DÒ:
-Khái quát những nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung tư tưởng của đoạn trích.
- Học thuộc lòng đoạn trích .
Chuẩn bị tiết 42:
Chửụng trỡnh ủũa phửụng pha�n Vaờn