Bài 9. Lục Vân Tiên gặp nạn

Nhiệt liệt chào mừng
Các thầy giáo, cô giáo
Chúc các em học tập tốt !
Trình bày ngắn gọn những hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Đình Chiểu?
" Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà".
Nguyễn Đình Chiểu-"Than đạo"
KIỂM TRA BÀI CŨ
Thứ năm ngày 16 tháng 10 năm 2009

Tiết 41-Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)
I, D?c _ tỡm hiờu chung
1, Vị trí do?n trớch:
_ Nằm ở phần 2 của truyện
"Lục Vân Tiên gặp nạn và được thần dân cứu"
2, Đọc van b?n:
- Đại ý: Đoạn trích miêu tả Tội ác của Trinh Hâm và sự thoát nạn của Vân Tiên.
3. Bố cục: 2 phần
8 câu đầu : Hành động gây tội ác của Trịnh Hâm.
32 câu sau: Việc làm nhân đức và cuộc sống trong sạch cua Ngư ễng.
Tóm tắt
phần trước câu chuyện
L?c Võn Tiờn trờn du?ng di thi, dỏnh tan b?n cu?p c?u Ki?u Nguy?t Nga ghộ tham nh� Vừ Cụng g?p H?n Minh, T? Tr?c( b?n t?t), đu?c tin m? m?t VT b? thi v? ch?u tang m?, vỡ khoc thuong m? mự c? 2 m?t, b? l?a l?y h?t ti?n. Dang trong c?nh cựng qu?n thỡ g?p tr?nh Hõm h?n thi tr? v? , h?m h?c vỡ thua t�i VT,sinh lũng d? k?, bốn l?p muu hóm h?i th?y VT. Han s l?a trúi ti?u d?ng c?a VT v�o cõy cho h? an th?t, l?i l?a VT lờn thuy?n d? xụ ch�ng xu?ng sụng.
Hãy giới thiệu
vị trí, n?i dung đoạn trích?
Đoạn trích chia làm mấy phần, nội dung mỗi
phần là gì?

T? s? vi?c x?y ra tru?c do?n trớch, hóy cho bi?t tỡnh c?nh c?a VT lỳc n�y?
Gặp nạn, bị mù, bị lừa lấy hết tiền.
Thứ năm ngày 16 tháng 10 năm 2009
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)
II. Đọc, tìm hiểu chi ti?t:
1. H�nh ��ng g�y t�i �c cđaTr�nh Hâm:
Th¶o luËn nhãm
Nhóm 1: Thời gian
Nhóm 2: Không gian
Nhóm 3: Hành động
Nhóm 4: Ngôn ngữ

"Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị ngã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng."
Xác định các chi tiết nói lên hành động hãm hại Vân Tiên của Trịnh Hâm? ( Về thời gian, không gian, hành động, ngôn ngữ)
_Thời gian: Giữa đêm khuya, mọi người đã ngủ yên.
_Không gian: Giữa dòng sông mênh mông, mịt mờ sương bay.
_Hành động: Ra tay.
_Ngôn ngữ: Giả tiếng kêu trời.
- Là hành động được sắp đặt kĩ lưỡng cho thấy sự thâm độc, xảo quyệt của Trịnh Hâm.
Trong cỏc chi ti?t dú, chi ti?t n�o dỏng chỳ ý ?
Tại sao không phải thời điểm khác mà lại là đêm khuya?
Đêm khuya chỉ thời điểm đen tối nhất trong đêm, mọi người đã ngủ say, trên trời chỉ còn những ngôi sao thưa thớt và sương mù bao phủ, thuyền đến giũa vời hắn mới ra tay hành động => VT khó có khả năng được cứu giúp
Sau khi đã đẩy Vân Tiên xuống dòng sông,Trịnh Hâm đã giả kêu trời.Vậy tiếng kêu đó nhằm mục đích gì?
Nhằm đánh lừa mọi người, hắn trà trộn vào đám người thương khóc VT => Không ai nhận ra bộ mắt gian dối của hắn.
Em hãy tìm một thành ngữ nói về hành động của hắn?
Qua những chi tiết này em thấy đây là hành động vô tình hay c? ý? Điều đó thể hiện ý nghĩa gì?
Trong hoàn cảnh Vân Tiên đáng thương như vậy, tại sao Trịnh Hâm vẫn quyết tâm hãm hại đến cùng?
_Vì ganh ghét, đố kị với tài năng của Vân Tiên và hơn nữa lòng ganh ghét, đố kị ấy đã thấm sâu vào bản chất, vào máu thịt của hắn.

Hãy nêu đánh giá của em về tính cách của con người Trịnh Hâm?
=>Tr?nh Hõm l � k? bất nhân , bất nghĩa, thâm độc, xảo quyệt.
Em liên tưởng tới nhân vật nổi tiếng thâm độc nào trong truyện cổ dân gian Việt Nam?
Thứ năm ngày 16 tháng 10 năm 2009
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)
II. Đọc, tìm hiểu chi ti?t:
2, Nh�ng t�m l�ng l��ng thiƯn:

Để cho Giao Long cứu VT tác giả muốn nói nên điều gì?
Ngư Ông: _Nh©n tõ, tËn t×nh, coi träng m¹ng sèng con ng­êi.
VT là người hiền đức mà bị hãm hại, ngay đến Giao Long là loài hung dữ cũng phải cảm thương mà giúp đỡ.
Giống truyện trung đại nào mà em đã học?
Con hổ có nghĩa
Việc làm của Ngư Ông được miêu tả như thế nào?


"Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài trông thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày"

_Vớt ngay lên bờ
_Hối con….
_ Ông hơ bụng dạ…
_Mụ hơ mặt mày…
Đó là hành động như thế nào?
Là hạnh động khẩn trương, tích cực không đắn đo, suy tính.
Nªu nhËn xÐt vÒ nhÞp ®iÖu, tõ ng÷ cña 4 c©u th¬ nµy?
Nhịp điệu hối hả, ngôn ngữ mộc mạc, t? nhiờn gi?n d?..
Hãy nêu cảm nhận của em về hành động cứu người đó của Ngư ông v� gia dỡnh?
Hành động cứu người của Ngư ông làm em nhớ tới hành động cứu người của nhân vật nào trong truyện Lục Vân Tiên?
Biết hoàn cảnh của VT Ngư Ông đề nghị chnàg như thế nào?
" Ngư rằng: "Người ở cùng ta,
Hôm mai hẩm hút với già cho vui".
Tiên rằng: "Ông lấy chi nuôi,
Thân tôi như thể trái mùi trên cây.
Nay đà trôi nổi đến đây,
Không chi báo đáp mình này trơ trơ".
Ngư rằng: "Lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn?
Nước trong rửa ruột sạch trơn,
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây."
Trước lời giãi bày của Vân Tiên, Ngư ông đã nói như thế nào?
Hai câu thơ này giúp em hiểu thêm gì về Ngư ông?
_Hào hiệp vô tư, không màng
danh lợi.
"Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài lưới, mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay trích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời.
Thuyền nan một chiếc ở đời,
Tắm mưa trải gió trong vời Hàn Giang".
Hãy sắp xếp các từ ngữ thích hợp trong đoạn thơ vào hai trường từ vựng tương ứng: trường từ vựng thiên nhiên và trường từ vựng tâm trạng?
Thảo luận nhóm
Nhóm 1: Thiên nhiên
Nhóm 2: Tâm trạng
Từ đây em cảm nhận được điều gì về cuộc sống của Ngư ông?
_Sống thanh sạch, hoà hợp với thiên nhiên, t? do phúng khoỏng, tr�n d�y ch?t tho.
Ngoài vẻ thung dung thanh thản ấy câu thơ nào biểu hiện Ngư ông là một người có tài?
_Đó là nét tiến bộ trong quan niệm của Nguyễn Đình Chiểu.
Qua đây em cảm nhận được gì về những con người lương thiện??
_Họ là những con người lao động chất phát, thấy việc nghĩa thì làm, không tính toán thiệt hơn , không chờ đợi báo đáp.
Thứ năm ngày 16 tháng 10 năm 2009
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)
Nhân vật Trịnh Hâm:

B�t nh�n , b�t ngh�a,
th�m ��c, x�o quyƯt

Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
Nhân vật Ngư ông :

Nhân từ, tận tình, coi
trọng mạng sống con người.
Hào hiệp vô tư, không màng
danh lợi.
Sống thanh sạch, hoà hợp với
thiên nhiên.





Em nhận thấy Trịnh Hâm và Ngư ông đại diện cho điều gì?
Đại diện cho cái ác.
Đại diện cho cái thiện.
Em hãy khái quát nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung tư tưởng của đoạn trích ?
III, Tổng kết:
Ghi nhớ: Đoạn trích Lục Vân Tiên nói lên sự đối lập giữa thiện và ác, giữa nhân cách cao cả và những toan tính thấp hèn, đồng thời thể hiện thái độ quý trọng và niềm tin của tác giả đối với nhân dân lao động. Đây cũng là đoạn thơ giàu cảm xúc, khoáng đạt, ngôn ngữ bình dị, dân dã.
Tư tưởng mà Nguyễn Đình Chiểu muốn gửi gắm qua sự việc Lục Vân Tiên gặp nạn nói riêng và qua toàn bộ tác phẩm nói chung là gì ?
Ở HIỀN GẶP LÀNH
Thứ năm ngày 16 tháng 10 năm 2009
Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích " Lục Vân Tiên" - Nguyễn Đình Chiểu)
Nhân từ, tận tình, coi trọng mạng sống con người.
II. Đọc - Tìm hi?u chi ti?t :
III. T?ng k?t: _Ghi nh?










IV, Luyện tập:
Em hãy lựa chọn cách miêu tả nhân vật trong văn bản này từ sự liệt kê dưới đây?
A-Miêu tả nhân vật qua hành động.
B-Miêu tả nhân vật qua tâm lý. C-Miêu tả nhân vật qua lời nói.
D-Miêu tả nhân vật qua sự kết hợp giữa lời nói, hành động và tâm lý nhân vật.
Hướng dẫn về nhà:
Tập đọc diễn cảm và học thuộc lòng nội dung đoạn trích.
Nắm được vị trí đoạn trích và nội dung cơ bản của đoạn trích này.
Nắm được hành động tội ác của Trịnh Hâm.
Làm bài tập phần luyện tập trang 121.
THANK YOU
GV: NGÔ THI SINH