Bài 9. Lục Vân Tiên gặp nạn

Kiểm tra bài cũ
Nêu những nét chính về nội dung và nghệ thuật đoạn trích
" Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga" ?
Nghệ thuật:
- Miêu tả nhân vật thông qua cử chỉ, hành động, lời nói.
- Sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, gần với lời nói thông thường, mang mầu sắc Nam Bộ rõ nét, phù hợp với diễn biến tình tiết truyện.
Nội dung:
Thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời của tác giả và khắc hoạ những phẩm chất đẹp đẽ của nhân vật: Lục Vân Tiên tài ba, dũng cảm, trọng nghĩa khinh tài; Kiều Nguyệt Nga hiền hậu, nết na, ân tình .

Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2.Tìm hiểu từ khó
3. Vị trí đoạn trích
4. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
5. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
Phần 1: 8 câu thơ đầu : Tâm địa và hành động của Trịnh Hâm.
Phần 2: Còn lại: Việc làm và nhân cách của ông Ngư.
Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân tiên bị gã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư

Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài xem thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày.
Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
-> Ông Ngư là người có tấm lòng
bao dung, nhân ái, hào hiệp.
Ngư ông khi ấy hỏi han,
Vân Tiên thưa hết mọi đàng gần xa.
Ngư rằng : " Người ở cùng ta,
Hôm mai hẩm hút với già cho vui.".
Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
-> Ông Ngư là người có tấm lòng
bao dung, nhân ái, hào hiệp.

Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
-> Ông Ngư là người có tấm lòng
bao dung, nhân ái, hào hiệp.

Ngư rằng: " Lòng lão chẳng mơ,
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn ?
Nước trong rửa ruột sạch trơn,
Một câu danh lợi chi sờn lòng đây.
Rày doi mai vịnh vui vầy,
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng.
Một mình thong thả làm ăn,
Khoẻ quơ chài kéo; mệt quăng câu dầm.
Nghêu ngao nay chích mai đầm,
Một bầu trời đất vui thầm ai hay.
Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời".

Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
-> Ông Ngư là người có tấm lòng
bao dung, nhân ái, hào hiệp.

Nôị dung1: Em hiểu quan niệm sống của ông Ngư như thế nào qua câu thơ "Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn ?"?
Nội dung2: Em hiểu quan niệm sống của ông Ngư như thế nào qua câu thơ "Một câu danh lợi chi sờn lòng đây."
Nội dung 3: Cuộc sống của gia đình ông Ngư như thế nào?
Em hiểu "Kinh luân đã sẵn trong tay,
Thung dung dưới thế vui say trong trời" là như thế nào?

Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
-> Ông Ngư là người có tấm lòng
bao dung, nhân ái, hào hiệp.
-> Ông Ngư có quan niệm sống cao
đẹp: không màng danh lợi. Ông có
tâm hồn thanh cao, sống thanh đạm, hoà hợp với thiên nhiên.

Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
-> Ông Ngư là người có tấm lòng
bao dung, nhân ái, hào hiệp.
-> Ông Ngư có quan niệm sống cao
đẹp: không màng danh lợi. Ông có
tâm hồn thanh cao, sống thanh đạm, hoà hợp với thiên nhiên.


Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
-> Ông Ngư là người có tấm lòng
bao dung, nhân ái, hào hiệp.
-> Ông Ngư có quan niệm sống cao
đẹp: không màng danh lợi. Ông có
tâm hồn thanh cao, sống thanh đạm, hoà hợp với thiên nhiên.
-> Tác giả đề cao vẻ đẹp của những con người lao động bình thường.

Tiết 41. Văn bản : Lục Vân Tiên gặp nạn
( Trích " Truyện Lục Vân Tiên" của Nguyễn Đình Chiểu)
I- Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Vị trí đoạn trích
3. Chủ đề
- Sự đối lập giữa cái thiện và cái ác.
4. Bố cục : 2 phần
II- Đọc, hiểu văn bản
1. Nhân vật Trịnh Hâm
-> Trịnh Hâm là kẻ độc ác, bất nhân,
xảo quyệt, giả dối.
2. Nhân vật ông Ngư
-> Ông Ngư là người có tấm lòng
bao dung, nhân ái, hào hiệp.
-> Ông Ngư có quan niệm sống cao
đẹp: không màng danh lợi. Ông có
tâm hồn thanh cao, sống thanh đạm, hoà hợp với thiên nhiên.
-> Tác giả đề cao vẻ đẹp của những con người lao động bình thường.
III- Tổng kết
1- Nghệ thuật
- Khắc hoạ nhân vật đối lập thông qua lời nói,
cử chỉ, hành động.
- Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị, giàu chất Nam Bộ.
2- Nội dung
Đoạn trích nói lên sự đối lập giữa thiện và ác, giữa nhân cách cao cả và những toan tính thấp hèn, đồng thời thể hiện thái độ quý trọng và niềm tin của tác giả đối với nhân dân lao động.