Bài 9. Lục Vân Tiên gặp nạn

1
Câu hỏi: Đọc tám câu thơ cuối trong đoạn thơ «Kiều ở lầu Ngưng Bích»? Trình bày bút pháp nghệ thuật đặc sắc trong đoạn thơ và phân tích tác dụng?
Kiểm tra bài cũ

LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA

(Truyện Lục Vân Tiên, Nguyễn Đình Chiểu)

1) Tác giả - tác phẩm

a) Tác giả:
- Nguyễn Đình Chiểu (1822-1888), là nhà thơ mù loà yêu nước, sinh tại Gia Định nay là thành phố Hồ Chí Minh.
- Là nhà thơ Nam Bộ sống và sáng tác ở thời kì đau thương mà anh dũng của dân tộc ta vào thế kỉ XIX.
- Là nhà thơ lớn của dân tộc.
b) Tác phẩm: Truyện Lục Vân Tiên là một truyện thơ Nôm, ra đời khoảng đầu những năm 50 của thế kỉ 19; truyện kết cấu theo lối chương hồi, mang tính chất để kể nhiều hơn là để đọc.
- Truyện chia làm bốn phần:
+ Lục Vân Tiên đánh cướp cứu Kiều Nguyệt Nga
+ Lục Vân Tiên gặp nạn được thần dân cứu giúp
+ Kiều Nguyệt Nga gặp nạn vẫn một lòng chung thuỷ với Lục Vân Tiên
+ Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga gặp lại nhau
- Nội dung: Truyện đề cao đạo đức làm người (có tinh thần nghĩa hiệp, trọng nghĩa khinh tài), thể hiện ước mơ của nhân dân.

2) Đọc - hiểu văn bản:

Vị trí đoạn trích: Nằm ở phần đầu truyện

3) Phân tích:


a) Nhân vật Lục Vân Tiên:


 Sử dụng động từ, thể hiện hành động không chút do dự, dũng cảm đánh cướp cứu người. Đó là một hành động vì nghĩa.

Vân Tiên ghé lại bên đàng
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.
___
____
____

Vân Tiên tả đột hữu xông,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang

______________
____________

 Qua hành động ta thấy được tài năng tuyệt vời, mang dáng dấp của một dũng tướng của Lục Vân Tiên.


a) Nhân vật Lục Vân Tiên:

Vân Tiên nghe nói liền cười: 
“Làm ơn há dễ trông người trả ơn.”
Hỏi: “Ai than khóc ở trong xe này?” 
___
____
______
....Vân Tiên nghe nói động lòng
 Vân Tiên là hình ảnh đẹp có đầy đủ tính cách của một người anh hùng: dũng cảm, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài (thể hiện niềm tin và ước mơ của tác giả vào người tài-đức: giúp nước, giúp dân)
 Con người hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài

 Là con người từ tâm nhân hậu (quan tâm, chia sẻ)

Vân Tiên tả đột hữu xông,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Vân Tiên tả đột hữu xông,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Lâm nguy chẳng gặp giải nguy, 
- Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi
Trước xe quân tử tạm ngồi, 
- Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa
Hà Khê qua đó cũng gần, 
- Xin theo cùng thiếp đền ơn cho chàng
 Qua suy nghĩ, lời nói ta hiểu được Kiều Nguyệt Nga là một con người có học, thuỳ mị, nết na, coi trọng trinh tiết, coi trọng ân nghĩa.

3.b) Nhân vật Kiều Nguyệt Nga:

_____
______
_____

1) Nhận định nào nói đúng nhất cách xây dựng nhân vật của Nguyễn Đình Chiểu trong đoạn trích này?
A. Qua lời nói, cử chỉ
B. Qua tâm trạng
C. Qua hành động
D. Chỉ A và C

Hướng dẫn tổng kết
2) Nội dung chủ yếu của đoạn trích này là gì?
A. Ca ngợi phẩm chất cao đẹp của Lục Vân Tiên.
B. Ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của Kiều Nguyệt Nga
C. Đề cao đạo đức làm người
D. Gồm A, B, C
D
D
- Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, khắc hoạ tính cách nhân vật qua hành động, cử chỉ, lời nói.
- Đoạn trích nhằm đề cao đạo đức làm người, đồng thời khắc hoạ những phẩm chất cao đẹp của Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga.