Bài 9. Hai cây phong

Chúc các em một buổi học vui vẻ và lý thú
trU?ng thcs PH?M DễN L?
gi�o vIấn : D? TH? LOAN
Kiểm tra bài cũ:
Chiếc lá cuối cùng không rụng.
B. Tác dụng của thuốc và sự chăm sóc của Xiu-đi.
C. Tình yêu và niềm tin sống trở lại trong cô.
D. Vì sự may mắn của số phận.
Câu trả lời đúng là (C). Vì khi Giôn-xi thấy chiếc lá vẫn gan góc bám chặt vào cành cây khẳng khiu như muốn níu giữ sự sống, thì cô có lý do gì mà lại chối bỏ cuộc sống của mình. Cô thấy mình thật có tội.Thế là niềm tin sống lại trở về trong lòng cô hoạ sĩ trẻ như một điều tất yếu và khiến cô nhanh chóng khỏi bệnh.
Trong truyện ngắn "Chiếc lá cuối cùng" cô hoạ sĩ trẻ Giôn-xi khỏi bệnh vì sao? Chọn và giải thích một trong những nguyên nhân sau.
C
Đáp án
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
I. Đọc - Tìm hiểu chung:
1. Tác giả - Tác phẩm:
Trỡnh b�y v�i nột khỏi quỏt v? tỏc gi??
a. Tác giả:
(1928 - 2008)
Là nhà văn nổi tiếng của nước cộng hoà Cư-rơ-gư-xtan.
D? t�i chớnh l� cs kh?c nghi?t nhung d?y ch?t lóng m?n c?a ngu?i dõn Cu-ro-gu-tan v� tinh th?n dung c?m vu?t qua nh?ng t?p t?c l?c h?u.
Tỏc ph?m chớnh: (SGK)
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
I. Đọc - Tìm hiểu chung:
1. Tác giả - Tác phẩm:
Hãy giới thiệu về xuất xứ của đoạn trích?
b. Tác phẩm:
- Đoạn trích được trích trong phần đầu của truyện vừa "Người thầy đầu tiên"
2. Đọc - hiểu chú thích:
Giọng đọc chậm, buồn, gợi nhớ thương
Lưu ý các CT: 3, 5, 6, 7, 11, 14, 15
- “Người thầy đầu tiên” kể về tình thầy trò sâu lặng giữa thầy Đuy-sen và cô trò nhỏ An-tư-nai
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
I. Đọc - Tìm hiểu chung:
3. Bố cục:
Em hãy xác định các phần trong đoạn trích sao cho tương ứng với các nội dung sau?
Đ1: Làng ku-ku-rêu. chân trời phía Tây.
Đ2: Phía trên làng tôi. chiếc gương thần xanh
Đ3: Vào năm học cuối. xa thẳm biêng biếc kia.
Đ4: Tôi lắng nghe. "Trường Đuy-sen"
3. Tâm trạng, cảm xúc của nhân vật "tôi" với bạn bè thời thơ ấu chơi đùa và trèo lên hai cây phong
4. NV "tôi" nhớ người trồng hai cây phong gắn liền với Trường Đuy-sen.
1. Giới thiệu chung vị trí làng quê của nhân vật "tôi".
2. Vị trí, hình ảnh hai cây phong ; tâm trạng và cảm xúc của nhân vật "tôi" khi về thăm làng, thăm quê.
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
I. Đọc - Tìm hiểu chung:
4. Ngôi kể và phương thức biểu đạt:
1. Hãy xác định đại từ nhân xưng "tôi" ở các đoạn 1,2,4, là chỉ ai? ở thời điểm nào?
a. Ngôi kể:
Chỉ người kể chuyện và cũng là người hoạ sĩ ; ở thời điểm hiện tại mà nhớ về quá khứ.
Chỉ người kể chuyện - hoạ sĩ nhưng nhân danh "bọn con trai" ở thời điểm quá khứ lúc còn thơ ấu
2. Hãy xác định đại từ nhân xưng "chúng tôi" ở đoạn 3 là chỉ ai? ở thời điểm nào?
* Mạch kể xưng "chúng tôi"
*Mạch kể xưng "tôi"
Thảo luận nhóm:
3. Cho biết tác giả đã sử dụng những phương thức biểu đạt nào trong đoạn trích? Nhận xét cách sử dụng đó?
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
I. Đọc - Tìm hiểu chung:
4. Ngôi kể và phương thức biểu đạt:
a. Ngôi kể:
Các phương thức tự sự - miêu tả - biểu cảm đã được tác giả kết hợp một cách khéo léo trong văn bản.
Cho biết tác giả đã sử dụng những phương thức biểu đạt nào trong đoạn trích? Nhận xét cách sử dụng đó?
b. Phương thức biểu đạt:
Mạch kể chuyện n�o quan trọng hơn? Vỡ sao?
Mạch kể xưng tôi quan trọng hơn => Làm câu chuyện trở nên sống động, gần gũi, thân mật
Mạch kể xưng tôi quan trọng hơn vì tôi có cả ở hai mạch. Cách đan xen, lồng ghép ở hai thời điểm hiện tại và quá khứ, lúc trưởng thành, khi thơ ấu, một người và nhiều người.
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
II. Đọc - Hiểu nội dung văn bản:
1. Hình ảnh hai cây phong gắn với ký ức tuổi thơ:
Theo em ở phần 3 này ta có thể tỏch làm m?y đoạn nhỏ ? Nờu ý chính của mỗi đoạn ?
ở phần 3 ta có thể chia làm 2 đoạn nhỏ: + Vào năm học cuối.bao la và ánh sáng -> Bọn trẻ chơi đùa, trèo lên hai cây phong phá tổ chim. + Đất rộng bao la. xa thẳm biêng biếc kia -> Phong cảnh làng quê và cảm giác của bọn trẻ khi từ ngọn cây nhìn xuống.
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
Em thấy đoạn văn nào thú vị hơn? vì sao?
Hai cây phong cùng lũ trẻ nghịch ngợm được vẽ lên qua những chi tiết nào?
Đoạn 2. Vì ở đây có những điều kỳ diệu khiến lũ trẻ phải ngây ngất mà quên cả việc phá tổ chim.
- Hai cây phong khổng lồ lại nghiêng ngả đung đưa. tiếng lá xào xạc dịu hiền. - Bọn con trai chúng tôi chạy ào lên phá tổ chim. reo hò, huýt còi ầm ĩ. Và chúng tôi, lũ nhóc con. cứ leo lên cao nữa - nào xem ai can đảm và khéo léo hơn ai !
II. Đọc - Hiểu nội dung văn bản:
1. Hình ảnh hai cây phong gắn với ký ức tuổi thơ:
-Hai cây phong khổng lồ, với các cành cao ngất, cao ngang tầm chim bay, với bóng râm mát rượi.
- Hai cây phong là người bạn lớn vô cùng thân thiết, gắn bó, là nơi hội tu niềm vui tuổi thơ của lũ trẻ trong làng.
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
Từ trên ng?n phong cao lũ trẻ dó phỏt hi?n ra điều gì?
Lũ trẻ có cảm giác gì? Cảm giác đó được diễn tả như thế nào?
II. Đọc - Hiểu nội dung văn bản:
1. Hình ảnh hai cây phong gắn với ký ức tuổi thơ:
- Ng?i trờn ng?n phong, lu tr? th?y 1 th? gi?i d?p d? vụ ng?n c?a khụng gian bao la v� ỏnh sỏng.
+ T.trạng: Sửng sốt, nín thở, quên cả việc phá tổ chim.
+ Cảm nhận: Chuồng ngựa của nông trang trở lên nhỏ bé…sự mênh mông, khôn cùng đầy bí ẩn và quyến rũ của dất đai, bầu trời, cảnh vật quê hương, đất nước…
+ Suy nghĩ: Đã phải đấy là nơi tận cùng của thế giới chưa, hay phía sau vẫn còn có bầu trời như thế này?
Hai cây phong là bệ phóng cho ước mơ, khát vọng muốn khám phá TG của những đứa trẻ làng ku-ku-rêu.
2 cây phong có ý nghĩa ntn đối với bọn trẻ?
Chúc các em một buổi học vui vẻ và lý thú
trU?ng thcs PH?M DễN L?
gi�o vIấn : D? TH? LOAN
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
Trong đoạn 2 người kể đã giới thiệu về v? trớ hai cây phong qua chi tiết nào?
II. Đọc - Hiểu nội dung vb:
2. Hai cây phong trong cái nhìn và cảm nhận của "tụi" - người hoạ sĩ
Vai trò của 2 cây phong đối với người dân và nhân vật “tôi”?
Tình cảm của nhân vật “tôi” dành cho 2 cây phong ntn?
- Vị trí: trên đỉnh đồi, như 1 ngọn hải đăng đặt trên núi.
Vai trò:
+ Là hình ảnh đẹp, dấu ấn của làng Ku-ku-rêu
+ Là tín hiệu đặc biệt để nhận ra làng, dẫn lối về làng.
Tình cảm của nhân vật tôi: Nhớ cây da diết, yêu quý gắn bó với 2 cây phong như người thân không thể thiếu.
Tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương tha thiết
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
Ta hiểu gì về tâm hồn nhân vật “tôi”?
II. Đọc - Hiểu nội dung vb:
2. Hai cây phong trong cái nhìn và cảm nhận của "tôi" - người hoạ sĩ
Qua con mắt của người họa sĩ h/a 2 cây phong được miêu tả ntn?
Tác giả đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào? Tác dụng?
Vẻ đẹp của 2 cây phong:
+ Luôn ngả nghiêng thân cây, lay động cành lá, không ngớt tiếng rì rào, lời ca êm dịu…
+ Nghệ thuật: Từ tượng thanh, tượng hình, so sánh, liệt kê, nhân hóa.
Hình ảnh 2 cây phong trở nên sinh động như 2 con người với sức lực dẻo dai, dũng mãnh có tiếng nói riêng, tâm hồn riêng.
- Nhân vật “tôi” có trí tưởng tượng mãnh liệt, tâm hồn nhạy cảm, tình yêu tha thiết sâu nặng với 2 cây phong và với quê hương.
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
II. Đọc - Hiểu nội dung vb:
3. Ngu?n g?c 2 cõy phong.
-Hai cõy phong g?n v?i th?y Duy-sen
+ Ngu?i th?y giỏo d?u tiờn cú cụng xõy d?ng ngụi tru?ng d?u tiờn xúa mự ch? cho l?p tr? con c?a l�ng Ku-ku-rờu.
+ Hi v?ng nh?ng d?a bộ nghốo kh?, thụng minh, ham h?c (nhu An-tu-nai) s? ng�y m?t tru?ng th�nh nhu nh?ng cõy phong kiờn cu?ng d?o dai; l� m?t ngu?i cú ớch, cú cu?c s?ng ng�y m?t t?t d?p hon.
Ngu?i vụ danh ?y l� ai? ễng tr?ng nú v?i u?c mo hi v?ng gỡ?
Vì sao trong văn bản 2 cây phong lại chiếm vị trí trung tâm?
Tác giả muốn gửi gắm tình cảm gì? Tới ai?
- Tình cảm kính trọng, biết ơn người thầy.
Hai cây phong
Ai - ma - tốp
Tiết
33-34
Em hãy khỏi quỏt lại những nét chớnh v? nội dung và nghệ thuật của tác phẩm?
III. Tổng kết:
2. Luyện tập:
1. Nội dung và nghệ thuật:
Hãy viết một đoạn văn tự sự có kết hợp miêu tả và biểu cảm về cảnh đẹp của quê hương em?
- Nội dung:
+ Vẻ đẹp thân thuộc cao quý của 2 cây phong.
+ Biểu hiện tình cảm sâu nặng tha thiết với quê hương và sự biết ơn đối với người thầy.
- Nghệ thuật:
+ Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
+ Ngôn ngữ giàu tính tạo hình,...
Nhóm 1: Tại sao thày Đuy – Sen lại gửi gắm ước mơ hi vọng vào hai cây phong chứ không phải một loại cây khác?
Nhóm 2: Qua ước mơ, hi vọng của thày Đuy – Sen, em cảm nhận được gì về tấm lòng của một người thày?
Nhóm 3: Em rút ra bài học gì sau khi học xong văn bản “Hai cây phong”. Vì sao?
Bài tập củng cố
Lời của thày

Rồi các em một ngày sẽ lớn 
Sẽ bay xa đến tận cùng trời 
Có bao giờ nhớ lại các em ơi! 
Mái trường xưa một thời đã sống 

Nơi đã đưa em lên tầm cao ước vọng 
Vị ngọt đầu đời bóng mát ca dao 
Thủa học về cái nắng xôn xao 
Lòng thơm nguyên như mùi mực mới 

Dẫu biết rằng những tháng ngày sắp tới 
Thầy trò mình sẽ có lúc chia xa 
Sao lòng thầy canh cánh nỗi thiết tha 
Muốn gửi các em đôi điều nhắn nhủ 

Một lời khuyên biết thế nào cho đủ 
Các em mang theo trong mỗi bước hành trình 
Các em lúc nào cũng nhớ đừng quên: 
Sống cho xứng với lương tâm, phẩm giá!... 

Rồi các em mỗi người đi mỗi ngả 
Chim tung trời bay bổng cánh thanh niên 
Ở nơi đâu: rừng sâu, biên giới, khắp ba miền 
Ở nơi đây có thầy luôn thương nhớ


Quê hương
Giang Nam
Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ.
Ai bảo chăn trâu là khổ,
Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao.
Có những ngày trốn học,
Đuổi bướm cạnh cầu ao,
Mẹ bắt được… chưa đánh roi nào đã khóc.
Cô bé nhà bên nhìn tôi cười khúc khích…
Cách mạng bùng lên,
Rồi kháng chiến trường kì.
Quê tôi đầy bóng giặc,
Từ biệt mẹ tôi đi…