Bài 9. Đa dạng của ngành Ruột khoang

TRƯỜNG THCS AN THÀNH
SINH HỌC LỚP 7
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRẢNG BÀNG
ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
? Thuỷ tức có những hình thức sinh sản nào?
Các hình thức sinh sản:
+ Sinh sản vô tính: Bằng cách mọc chồi
+ Sinh sản hữu tính: Bằng cách hình thành tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái
+ Tái sinh: Một phần của cơ thể tạo nên 1 cơ thể mới.
KIỂM TRA MIỆNG
Sứa
San hô hình hoa
Sứa phát sáng
San hô cành
Sứa hình chuông
Thuỷ tức
Hải quỳ
Sự đa dạng được thể hiện:
Số lượng loài nhiều
Cấu tạo cơ thể và lối sống phong phú
Các loài có kích thước và hình dạng khác nhau
? Sự đa dạng của ngành Ruột khoang thể hiện như thế nào?
? Em có nhận xét gì về ngành Ruột khoang?
Tiết 9, bài 9:
ĐA DẠNG CỦA RUỘT KHOANG
I Sứa:
Quan sát hình thảo luận nhóm hoàn thành bảng 1 trong SGK
Cấu tạo Thuỷ tức
Cấu tạo Sứa
Miệng
Miệng
Tua miệng
Tua dù
Tầng keo
Khoang tiêu hoá
PHIM HOẠT ĐỘNG CỦA SỨA
So sánh đặc điểm của sứa và thuỷ tức
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Tiết 9, bài 9:
ĐA DẠNG CỦA RUỘT KHOANG
I Sứa:
? Nêu đặc điểm cấu tạo của sứa thích nghi với lối sống di chuyển tự do như thế nào?
Cơ thể hình dù, miệng ở dưới, di chuyển bằng cách co bóp dù, nhưng vẫn giữ đặc điểm của ngành ruột khoang như: Đối xứng tỏa tròn, tự vệ bằng tế bào gai
Miệng
Tua miệng
Tua dù
Tầng keo
Khoang tiêu hoá
Cấu tạo cơ thể Sứa
? Cơ thể Sứa gồm những bộ phận nào?
Sứa
Miệng
Tua miệng
Tua dù
Tầng keo
Khoang tiêu hoá
Cấu tạo cơ thể Sứa
? Cấu tạo trong của Sứa có đặc điểm gì?
Phủ ngoài cơ thể là lớp ngoài. Lớp trong tạo thành khoang vị và ống vị. Giữa chúng là tầng trung gian dày chứa nhiều chất keo trong suốt. Chất keo có tác dụng làm cho cơ thể nổi trên mặt nước.
Thân sứa hình bán cầu trong suốt, phía lưng có hình dù, mép dù có nhiều xúc tu, tế bào tự vệ dày đặc trên xúc tu có nọc độc có thể làm tê liệt hoặc thương vong con mồi và kẻ thù.
Thành phần chủ yếu của sứa là nước vì vậy chúng dễ nổi trên mặt nước
Một số loài sứa có thể ăn được, có tác dụng giải khát
Sứa phát sáng
Sứa biển sâu bọ
Có một số loài sứa không có lỗ miệng mà được thay thế bằng vô số những lỗ rây nhỏ nằm trên bộ tay sửựa đồ sộ, có hình rễ cây. Khi dù co bóp, nước hút qua những lỗ này.
Nhờ tay sứa dày đặc, tế bào tự vệ có tuyến độc nên sứa có thể tấn công cả những con mồi lớn: tôm, cá, cá nhỏ.
Sứa có tua dài
ở một số loài sứa có hai vòng thần kinh (trên và dưới dù) liên hệ chặt chẽ với một số cơ quan cảm giác đặc biệt gọi là thể bên giúp sứa nhận biết được sáng tối, độ nông sâu..
Sứa còn có khả năng " nghe" được các hạ âm lan truyền từ xa do các cơn bão sinh ra mà tai người không nghe thấy được. Nhờ khả năng đó sứa biết trước được bão biển để tránh xa bờ ẩn dưới lớp đất sâu. Sứa được gọi là chiếc phao báo bão.
Sứa phát sáng
Tiết 9, bài 9:
ĐA DẠNG CỦA RUỘT KHOANG
I. Sứa:
II. Hải quỳ và san hô:
1. Hải quỳ:
Quan sát hình một số hải quỳ
? Nhận xét về hình dạng, màu sắc của hải quỳ?
Hải quỳ cơ thể hình trụ, có màu sắc rực rỡ.
Hải quỳ
Hải quỳ có cơ thể hình trụ, kích thước khoảng từ 2cm đến 5cm, có nhiều tua miệng xếp đối xứng, có thân và đế bám.
? Nêu cấu tạo của hải quỳ?
Miệng
Tua miệng
Thân
Đế bám
? Tại sao hải quỳ được xếp vào ngành Ruột khoang?
Hải quỳ có cơ thể đối xứng toả tròn, trên thân có tế bào gai để tự vệ và bắt mồi, lỗ miệng có tua miệng xung quanh.
Quan sát hình, thảo luận nhóm hoàn thành bảng sau.
Quan sát hình, thảo luận nhóm hoàn thành bảng sau.
Bộ xương san hô
HOẠT ĐỘNG CỦA SAN HÔ
+
+
+
+
+
+
+
+
So sánh đặc điểm của Sứa và San hô
Tiết 9, bài 9:
ĐA DẠNG CỦA RUỘT KHOANG
I. Sứa:
II. Hải quỳ và san hô:
? Nêu cấu tạo của hải quỳ?
? Tại sao hải quỳ được xếp vào ngành Ruột khoang?
1. Hải quỳ:
- Hải quỳ có cấu tạo:
+ Cơ thể hình trụ, không có boä xương đá vôi.
+ Miệng ở phía trên có tua miệng, màu sắc rực rỡ.
+ Thích nghi với lối sống bám, ăn động vật nhỏ.
Hải quỳ có cơ thể đối xứng toả tròn, trên thân có tế bào gai để tự vệ và bắt mồi, lỗ miệng có tua miệng xung quanh.
Hải quỳ sống cộng sinh với tôm ở nhờ
? Hải quỳ di chuyển bằng cách nào?
Hải quỳ có đế bám, bám vào bờ đá hoặc sống bám trên các sinh vật khác.
Hải quỳ sống dựa vào tôm ở nhờ mà di chuyển được và xua đuổi kẻ thù, giúp loài tôm nhút nhát này tồn tại. Cả hai bên đều có lợi.
Tiết 9, bài 9:
ĐA DẠNG CỦA RUỘT KHOANG
I. Sứa:
II. Hải quỳ và san hô:
1. Hải quỳ:
2. San hô:
San hô cành
San hô mặt trời
Quan sát hình một số San hô
San hô sừng hươu
San hô lông chim
San hô nấm
San hô hình hoa
? Nhận xét về hình dạng, màu sắc của san hô?
Tiết 9, bài 9:
ĐA DẠNG CỦA RUỘT KHOANG
I. Sứa:
II. Hải quỳ và san hô:
1. Hải quỳ:
2. San hô:
? Trình bày đặc điểm cấu tạo của san hô?
- San hô có cấu tạo là:
+ Cơ thể hình trụ, thích nghi với đời sống bám cố định.
+ Có bộ khung xương đá vôi nâng đỡ và sống thành tập đoàn
+ Là động vật ăn thịt, có các tế bào gai.
+ Sinh sản vô tính và hữu tính
Dùng xilanh bơm mực tím vào 1 lỗ nhỏ trên đoạn xương san hô ta thấy sự liên thông giữa các cá thể trong tập đoàn san hô.
Nhờ có khoang tiêu hoá thông với nhau nên cá thể này kiếm được thức ăn nuôi cá thể kia
Lớp ngoài cơ thể san hô tiết ra được lớp đá vôi dạng đế hoa để làm phần giá đỡ cho phần cơ thể sống trùm lên trên làm cho nửa trên cử động được còn nửa dưới bất động dính lại với nhau tạo lên bộ xương đá vôi.
Phần cơ thể sống
Phần hoá đá
San hô hoá đá
San hô sinh sản chủ yếu là mọc chồi, các chồi con không tách ra khỏi cơ thể mẹ mà dính lại với cơ thể mẹ tạo nên tập đoàn san hô. Trong nhiều năm chúng gắn kết tạo nên rạn san hô
Quan sát các rạn San hô
Các rạn san hô liên kết với nhau tạo thành các bờ viền, bờ chắn có màu sắc rực rỡ, xung quanh là một thế giới động thực vật rất đặc biệt và phong phú.
Rạn San hô lâu năm nhất
San hô sừng
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1: Sứa di chuyển bằng cách nào?
a. Không di chuyển.
b. Co bóp dù
c. Sâu do
d. Lộn đầu
Câu 2: Cành san hô thường dùng trang trí là bộ phận nào của cơ thể chúng?
Người ta thường bẻ cành san hô ngâm vào nước vôi nhằm hủy hoại phần thịt của san hô, để làm vật trang trí. Đó chính là bộ xương san hô bằng đá vôi.
Ở thủy tức khi trưởng thành chồi tách ra sống độc lập. Còn san hô chồi cứ tiếp tục dính với cơ thể bố mẹ để tạo thành các tập đoàn.
Câu 3: Sự khác nhau giữa san hô và thủy tức trong sinh sản vô tính mọc chồi?
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Đối với tiết học này:
Tr? l?i c�u 1, 2, 3 trong SGK trang 35 v�o v? b�i t?p.
D?c n?c: " Em cĩ bi?t".
Đối với tiết học sau:
+ D?c v� tìm hi?u tru?c b�i 10.
+ K? b?ng 37.SGK v� hồn th�nh b?ng b?ng vi?t chì tru?c v�o v? b�i h?c.

HƯỚNG DẪN TỰ HỌC