Bài 9. Đa dạng của ngành Ruột khoang

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO
Người thực hiện: Ngô Thu
CHÀO CÁC EM HỌC SINH
PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO ĐẠI LỘC
TRƯỜNG THCS KIM ĐỒNG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Trong đời sống thủy tức, tế bào nào giữ vai trò bắt mồi và tự vệ?
a. Tế bào mô cơ – tiêu hóa
b. Tế bào gai
c. Tế bào thần kinh
d. Tế bào mô bì - cơ
Câu 2: Thủy tức có mấy hình thức sinh sản?
a. 1 hình thức: mọc chồi
b. 2 hình thức: mọc chồi và tái sinh
c. 2 hình thức: mọc chồi và hữu tính
d. 3 hình thức: mọc chồi, tái sinh và hữu tính
Câu 3: Trình bày hình dạng ngoài và cách di chuyển của thủy tức
Trả lời:
- Hình dạng ngoài:
+ Cơ thể hình trụ.
+ Đối xứng tỏa tròn.
+ Phần dưới là đế, bám vào giá thể.
+ Phần trên có lỗ miệng, xung quanh có các tua miệng tỏa ra.
- Di chuyển: kiểu sâu đo và kiểu lộn đầu.
Kiểm tra bài cũ
Sứa phát sáng
Thủy tức
San hô cành
Hải quỳ
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
Sứa hình chuông
San hô hình hoa
Sứa tua dài
Hải quỳ
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
Sứa
San hô hình hoa
Sứa phát sáng
San hô cành
Sứa hình chuông
Thuỷ tức
Hải quỳ
- Sự đa dạng và phong phú của ruột khoang thể hiện như thế nào?
Trả lời: Sự đa dạng của Ruột Khoang thể hiện ở số loài nhiều, cấu tạo và lối sống phong phú, kích thước và hình dạng khác nhau
- Ruột khoang có khoảng 10 nghìn loài hầu hết sống ở biển, trừ thủy tức đơn độc.
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
Cấu tạo Sứa
Miệng
Tua miệng
Tua dù
Tầng keo
Khoang tiêu hoá
Khoang tiêu hoá
- Quan sát hình, thảo luận nhóm 4, hoàn thành bảng 1.SGK
Cấu tạo Thuỷ tức
Cấu tạo Sứa
Miệng
Miệng
Tua miệng
Tua dù
Tầng keo
Khoang tiêu hoá
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
Thủy tức
Sứa
Bằng tua dù
Bằng tua miệng
Có
Không
Tỏa tròn
Không đối xứng
Ở dưới
Ở trên
Hình trụ
Hình dù
Khả năng di chuyển
Tế bào
tự vệ
Đối xứng
Miệng
Hình dạng
Đặc điểm


Đại diện
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Bảng 1: So sánh đặc điểm của sứa với thủy tức
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
Dựa vào bảng đã hoàn chỉnh, thảo luận nhóm 4, trả lời: Nêu đặc điểm cấu tạo của sứa thích nghi với lối sống bơi lội tự do trong nước?
- Sứa có cấu tạo thích nghi với đời sống bơi lội trong nước là:
+ Cơ thể hình dù, đối xứng tỏa tròn.
+ Miệng ở phía dưới, có tế bào tự vệ.
+ Di chuyển bằng cách co bóp dù.
Miệng
Tua miệng
Tua dù
Tầng keo
Khoang tiêu hoá
Khoang tiêu hoá
Cấu tạo Sứa
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
- Có một số loài sứa không có lỗ miệng mà được thay thế bằng vô số những lỗ rây nhỏ nằm trên bộ tay sứa đồ sộ, có hình rễ cây. Khi dù co bóp, nước hút qua những lỗ này.
- Nhờ tay sứa dày đặc, tế bào tự vệ có tuyến độc nên sứa có thể tấn công cả những con mồi lớn: tôm, cá, cá nhỏ…
Sứa tua dài
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
Sứa tua dài
- Ở một số loài sứa có hai vòng thần kinh (trên và dưới dù) liên hệ chặt chẽ với một số cơ quan cảm giác đặc biệt gọi là thể bên giúp sứa nhận biết được sáng tối, độ nông sâu..
- Sứa còn có khả năng “nghe” được các hạ âm lan truyền từ xa do các cơn bão sinh ra mà tai người không nghe thấy được. Nhờ khả năng đó sứa biết trước được bão biển để tránh xa bờ ẩn dưới lớp đất sâu. Sứa được gọi là chiếc phao báo bão.
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
Quan sát hình một số hải quỳ
- Nhận xét về hình dạng, màu sắc của hải quỳ?
- Hải quỳ cơ thể hình trụ, có màu sắc rực rỡ.
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
Hải quỳ
Miệng
Tua miệng
Thân
Đế bám
- Quan sát hình bên
- Nêu cấu tạo của hải quỳ?
- Hải quỳ có cấu tạo:
+ Cơ thể hình trụ, không có bô xương đá vôi.
+ Miệng ở phía trên có tua miệng, màu sắc rực rỡ.
+ Thích nghi với lối sống bám, ăn động vật nhỏ
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
Hải quỳ cộng sinh với tôm ở nhờ
- Nhờ vào tôm ở nhờ mà hải quỳ di chuyển được. Còn hải quỳ xua đuổi kẻ thù giúp loài tôm nhút nhát này tồn tại. Cả hai bên đều có lợi.
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
Quan sát một số đại diện của san hô
III. San hô:
San hô hình sáo
San hô mặt trời
San hô nấm
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
- Quan sát một số đại diện của san hô
III. San hô:
San hô sừng hươu
San hô lông chim
San hô cành
- Nhận xét về hình dạng, màu sắc của san hô?
- San hô có nhiều hình dạng khác nhau có hình quạt, hình nấm, hình cây, hình bụi rậm…
- San hô phong phú về màu sắc như màu xanh, đỏ, tím vàng, nâu….
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
III. San hô:
- Quan sát hình, đọc thông tin, dựa vào bảng đã hoàn thành:
- Nêu cấu tạo của san hô? (hình dạng, lối sống, tế bào tự vệ, thức ăn,)
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
III. San hô:
- San hô có mấy hình thức sinh sản?
- San hô có hai hình thức sinh sản vô tính và hữu tính.
- San hô có cấu tạo là:
+ Cơ thể hình trụ, thích nghi với đời sống bám cố định.
+ Có bộ khung xương đá vôi nâng đỡ và sống thành tập đoàn
+ Là động vật ăn thịt, có các tế bào gai.
+ Sinh sản vô tính và hữu tính.
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
III. San hô:
- Quan sát hình, thảo luận nhóm 4, hoàn thành bảng trang 35. SGK
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
III. San hô:
+
+
+
+
+
+
+
+
Bảng. So sánh san hô với sứa
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
III. San hô:
- Dùng xi-lanh bơm mực tím vào 1 lỗ nhỏ trên đoạn xương san hô ta thấy sự liên thông giữa các cá thể trong tập đoàn san hô.
- Nhờ có khoang tiêu hoá thông với nhau nên cá thể này kiếm được thức ăn nuôi cá thể kia
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
III. San hô:
- San hô sinh sản chủ yếu là mọc chồi, các chồi con không tách ra khỏi cơ thể mẹ mà dính lại với cơ thể mẹ tạo nên tập đoàn san hô. Trong nhiều năm chúng gắn kết tạo nên rạn san hô.
- Các rạn san hô liên kết với nhau tạo thành các bờ viền, bờ chắn có màu sắc rực rỡ, xung quanh là một thế giới động thực vật phong phú.
I. Sứa:
Tiết 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG
II. Hải quỳ:
III. San hô:
Rạn San hô lâu năm nhất
San hô sừng
Quần thể rặng san hô
Củng cố bài học
Câu 1: Sứa di chuyển bằng cách nào?
a. Không di chuyển.
b. Co bóp dù
c. Sâu đo
d. Lộn đầu
Câu 2: Cành san hô thường dùng trang trí là bộ phận nào của cơ thể chúng?
Trả lời: Người ta thường bẻ cành san hô ngâm vào nước vôi nhằm hủy hoại phần thịt của san hô, để làm vật trang trí. Đó chính là bộ xương san hô bằng đá vôi.
Củng cố bài học
Trả lời: Ở thủy tức khi trưởng thành chồi tách ra sống độc lập. Còn san hô chồi cứ tiếp tục dính với cơ thể bố mẹ để tạo thành các tập đoàn.
Câu 3: (SGK) Sự khác nhau giữa san hô và thủy tức trong sinh sản vô tính mọc chồi?
Trả lời: Ở thủy tức khi trưởng thành chồi tách ra sống độc lập. Còn san hô chồi cứ tiếp tục dính với cơ thể bố mẹ để tạo thành các tập đoàn.
Củng cố bài học
Câu 3: (SGK) Sự khác nhau giữa san hô và thủy tức trong sinh sản vô tính mọc chồi?
Dặn dò về nhà
- Trả lời câu 1, 2, 3 trong SGK trang 35 vào vở bài tập.
- Đọc mục: “ Em có biết”.
- Chuẩn bị bài 10:
+ Đọc và tìm hiểu trước bài 10.
+ Kẻ bảng 37.SGK và hoàn thành bảng bằng viết chì trước vào vở bài học.
Chào tạm biệt
Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
Chúc các em học sinh chăm ngoan học giỏi