Bài 9. Cấu tạo và tính chất của cơ

Tập thể học sinh lớp 8a5 chào mừng quý thầy cô về dự giờ
BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
MÔN SINH HỌC LỚP 8
Giáo viên thực hiện: Nguy?n Van H�ng
Tru?ng THCS Nguy?n Hu?
Kiểm tra bài củ
+ Nêu cấu tạo và chức năng của xương dài?
* Đầu xương:
- Sụn bọc đầu xương dể giảm ma sát trong khớp.
- Mô xương xốp gồm các nan xương hình vòng cung có tác dụng phân tán lực và tạo ô chứa tủy đỏ.

* Thân xương:
- Màng xương giúp xương phát triển bề ngang.
- Mô xương cứng có tác dụng chịu lực.
- Khoang xương rỗng, chứa tủy đỏ ở trẻ em và tủy vàng ở người lớn.
Đáp án
Cơ bám vào xương, cơ co làm xương cử động vì vậy gọi là cơ xương. Cơ thể người có khoảng 600 cơ tạo thành hệ cơ. Tùy vị trí trên cơ thể và tùy chức năng mà cơ có hình dạng khác nhau, điển hình là bắp cơ có hình thoi dài.
I. Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
II. Tính chất của cơ

NỘI DUNG:
III. Ý nghĩa của hoạt động co cơ
I. Cấu tạo của b?p co v� t? b�o co
Bắp cơ có cấu tạo như thế nào ?
1. Cấu tạo của bắp cơ:
- Ngoài là màng liên kết, hai đầu có gân bám vào các xương qua khớp, phần giữa phình to là bụng cơ .
- Trong có nhiều bó cơ, mỗi bó cơ có nhiều sợi cơ(tế bào cơ).
Tiết: 9 – Bài 9 CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I. Cấu tạo của b?p co v� t? b�o co
Tế bào cơ có cấu tạo như thế nào?
1. Cấu tạo của bắp cơ:
2. Cấu tạo của tế bào cơ:
Nhiều tơ cơ gồm hai loại:
+ Tơ cơ mảnh:
Có các mấu lồi sinh chất tạo thành vân tối
Trơn, tạo thành vân sáng
+ Tơ cơ dày:
Tơ cơ dày và tơ cơ mảnh xếp xen kẻ nhau theo chiều dọc tạo thành các vân ngang.
Đơn vị cấu trúc là giới hạn giữa tơ cơ mảnh và tơ cơ dày (đĩa tối ở giữa, hai nửa đĩa sáng hai đầu)
Cấu tạo và tính chất của cO
Tiết: 9 – Bài 9
I. Cấu tạo của b?p co v� t? b�o co
1. Cấu tạo của bắp cơ:
2. Cấu tạo của tế bào cơ:
II. Tính chất của cơ
Các em đọc thông tin phần II SGK và quan sát hỡnh 9-2,
Hình 9-2 Thí nghiệm sự co cơ
Từ thí nghiệm trên ta rút ra kết luận gì ?
Tính chất của cơ là gì?
Tính chất của cơ là co và dãn.
Cơ co khi có kích thich và chịu sự ảnh hưởng của hệ thần kinh.
Khi cơ co tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng phân bố của tơ cơ dày làm cho tế bào cơ ngắn lại.
Tiết: 9 – Bài 9
Cấu tạo và tính chất của cO
I. Cấu tạo của b?p co v� t? b�o co
1. Cấu tạo của bắp cơ:
2. Cấu tạo của tế bào cơ:
II. Tính chất của cơ
Hình 9-2 Thí nghiệm sự co cơ
Cơ co theo nhịp gồm 3 pha:
+ Pha tiềm tàng: 1/10 thời gian nhịp
+ Pha co: 4/10 thời gian nhịp
+ Pha dãn: 1/2 thời gian nhịp, trở lại trạng thái ban đầu (cơ phục hồi).
Tiết: 9 – Bài 9
Cấu tạo và tính chất của cO
Cá nhân quan sát hình 9-3, mô tả cơ chế phản xạ đầu gối và cơ chế phản xạ của sự co cơ ?
Cơ chế:
Khi kích thích vào cơ quan thụ cảm sẽ làm xuất hiện xung thần kinh theo nơron hướng tâm về TW thần kinh. TW thần kinh phát lệnh dưới dạng xung thần kinh theo nơron li tâm tới cơ làm cơ co cẳng chân hất về phía trước.
Ngồi trên ghế để thõng chân xuống, lấy búa y tế (búa cao su) gõ nhẹ vào gân xương bánh chè, thấy có hiện tượng gì xảy ra?
Gập cẳng tay vào sát với cánh tay, em thấy bắp cơ ở trước cánh tay to ra. Vì cơ co.
Gập cẳng tay vào sát với cánh tay, em thấy bắp cơ ở trước cánh tay thay đổi như thế nào? Vì sao có sự thay đổi đó ?
Tiết 9: Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I. Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ:
II. Tính chất của cơ:
III. Ý nghĩa hoạt động co cơ:
Câu 1: Thử phân tích sự phối hợp hoạt động co, giãn giữa cơ 2 đầu (cơ gấp) và cơ 3 đầu (cơ duỗi) ở cánh tay.
Câu 2: Sự co cơ co tác dụng gì?
Câu 3: Muốn hệ cơ phát triển tốt cần làm gì?
Tiết 9: Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Câu 1. Thử phân tích sự phối hợp hoạt động co, giãn giữa cơ 2 đầu (cơ gấp) và cơ 3 đầu (cơ duỗi) ở cánh tay.
Câu 2. Sự co cơ co tác dụng gì?
Câu 3. Muốn hệ cơ phát triển tốt cần làm gì?
- Cơ 2 đầu co, cơ 3 đầu duỗi kéo xương cẳng tay gập lại.
- Cơ 2 đầu duỗi, cơ 3 đầu co kéo ngược xương cẳng tay gây duỗi cẳng tay.
- Cơ thường bám vào hai xương qua khớp nên khi cơ co làm xương cử động dẫn tới sự vận động của cơ thể.
- Để hệ cơ phát triển tốt cần: Cung cấp đủ chất dinh dưỡng và ô xi … Cần lao động và thể dục, thể thao vừa sức.
I. Cấu tạo của b?p co v� t? b�o co
II. Tính chất của cơ
III. Ý nghĩa của hoạt động co cơ
Cho biết sự co cơ có tác dụng gì?
- Cơ co giúp xương cử động, cơ thể vận động và lao động.
- Trong cơ thể luôn có sự phối hợp hoạt động của các nhóm cơ
Tiết: 9 – Bài 9
Cấu tạo và tính chất của cO
TIẾT 9 - BÀI 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
* T?ng kờt
Bắp cơ .(1).. .(2). tơ cơ tơ cơ dày
..(3).
Bài tập 1: Chọn các cụm từ; Tơ cơ mảnh, bó cơ, tế bào cơ thay cho các số 1, 2, 3 sao cho phù hợp.
Đáp án
Bó cơ
TB cơ
tơ cơ mảnh
Bài tập 2: Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng trong các bài tập sau:
1- Bắp cơ điển hình có cấu tạo là:
a) Sợi cơ có vân sáng, vân tối.
b) Bó cơ và sợi cơ.
c) Có màng liên kết bao bọc, hai đầu nhỏ giữa phình to.
d) Gồm nhiều sợi cơ tập trung thành bó cơ.
e) Cả a, b, c, d.
g) Chỉ c và d.
2- Khi cơ co ? bắp cơ ngắn lại và to bề ngang là do:
a) Vân tối dày lên
b) Một đầu cơ co và 1 đầu cơ cố định.
c) Các tơ mảnh xuyên sâu vào vùng tơ dày ? vân tối ngắn lại.
d) Cả a, b, c.
e) Chỉ a và c.
TIẾT 9 - BÀI 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Hướng dẫn tự học
* Đối với bài học tiết này:
Học bài, trả lời câu hỏi 1,2 SGK/ 33
Tìm hiểu nguyên nhân của sự mỏi cơ và các biện pháp luyện tập để rèn luyện cơ
Tìm hiểu: khi cơ mất khả năng tiếp nhận kích thích điều gì sẽ xãy ra.
* Đối với bài học tiết sau:
- Nghiên cứu trước Bài 10: Hoạt động của cơ. Cho biết công của cơ là gì? Công của cơ được sử dụng vào những mục đích gì? Nguyên nhân của hiện tượng mỏi cơ và biện pháp chống mỏi cơ.
Kính chúc quý thầy cô giáo sức khoẻ!
Chúc các em học giỏi!