Bài 8. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự

Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1.Dọc lại đoạn trích
"Kiều ở lầu Ngưng Bích."
* Những câu thơ tả cảnh
Những câu thơ miêu tả nội tâm
(Tâm trạng):
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sớm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày trông mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai
Xót người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ
Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm
Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)

Vì sao em biết đó là những câu thơ tả cảnh?
Tìm những câu thơ tả tâm trạng Kiều?
Vì sao em biết đó là những câu thơ tả tâm trạng Kiều?
Miêu tả những suy nghĩ của Kiều về
nỗi nhớ cha mẹ, về Kim Trọng, về
thân phận buồn tủi của chính mình
=> Không quan sát được trực tiếp.
Tả cảnh sắc thiên nhiên ở lầu
Ngưng Bích : núi trăng, con thuyền cánh hoa, đồng cỏ…
=>Những cảnh ấy có thể quan sát được trực tiếp qua các giác quan.
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1.Dọc lại đoạn trích
"Kiều ở lầu Ngưng Bích."
* Những câu thơ tả cảnh
Những câu thơ miêu tả nội tâm
(Tâm trạng):
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.

Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)

Miêu tả những suy nghĩ của Kiều về
nỗi nhớ cha mẹ, về Kim Trọng, về
thân phận buồn tủi của chính mình
=> Không quan sát được trực tiếp.
Tả cảnh sắc thiên nhiên ở lầu
Ngưng Bích : núi trăng, con thuyền cánh hoa, đồng cỏ…Những cảnh ấy có thể quan sát được trực tiếp qua các giác quan.
Những câu thơ tả cảnh trên có phải chỉ để
tả nguyên cảnh không ? Hay qua đó ta có
thể hiểu được tâm trạng của Kiều ?

Từ những câu thơ tả cảnh=> thấy được tâm
trạng bên trong của Kiều.
Vậy miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là gì?
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp quan trọng để xây dựngnhân vật, làm cho nhân vật sinh động.
`
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
2. Đoạn văn: (Trích Lão Hạc – Nam Cao)
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão nghẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.
Đoạn văn:
(Trích: Lão Hạc – Nam Cao)
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp quan trọng để xây dựngnhân vật, làm cho nhân vật sinh động.
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Qua các từ ngữ miêu tả đó, em nhận thấy tâm trạng của Lão Hạc như thế nào ?
Dằn vặt, đau khổ, ân hận, day dứt
khi bán con Vàng
Từ những ví dụ trên em thấy người
ta có những cách nào để miêu tả
nội tâm nhân vật ?
Có hai cách miêu tả nội tâm nhân vật
Trực tiếp bằng cách diễn tả ý nghĩa cảm xúc, tình cảm của nhân vật.
gián tiếp băng cách miêu tả cảnh vật, nét mặt cử chỉ, trang phục của nhân vật.
`
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
2. Đoạn văn: (Trích Lão Hạc – Nam Cao)
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp quan trọng để xây dựngnhân vật, làm cho nhân vật sinh động.
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Có hai cách miêu tả nội tâm nhân vật
Trực tiếp bằng cách diễn tả ý nghĩa cảm xúc, tình cảm của nhân vật.
gián tiếp băng cách miêu tả cảnh vật, nét mặt cử chỉ, trang phục của nhân vật.
II. Ghi nhớ : (SGK)
Miêu tả nội tâm trong van bản tự
sự là tái hiện nh?ng ý nghĩ, cảm
xúc và diễn biến tâm trạng của
nhân vật. Dó là biện pháp quan
trọng để xây dựng nhân vật, làm
cho nhân vật sinh động.
Người ta có thể miêu tả nội tâm
trực tiếp bằng cách diễn tả nh?ng
ý nghĩ, cảm xúc, tỡnh cảm của nhân
vật; cũng có thể miêu tả nội tâm gián
tiếp bằng cách miêu tả cảnh vật, nét
mặt, cử chỉ, trang phục,.của nhân vật.

`
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
2. Đoạn văn: (Trích Lão Hạc – Nam Cao)
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp quan trọng để xây dựngnhân vật, làm cho nhân vật sinh động.
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Có hai cách miêu tả nội tâm nhân vật
Trực tiếp bằng cách diễn tả ý nghĩa cảm xúc, tình cảm của nhân vật.
gián tiếp băng cách miêu tả cảnh vật, nét mặt cử chỉ, trang phục của nhân vật.
II. Ghi nhớ : (SGK)
III. Luyện tập
1. Bài 1 : Tìm đoạn văn miêu tả nội tâm nhân vật ?
2.B�i 2 : Tỡm trong đoạn trích " Mã Giám Sinh mua Kiều" nh?ng câu thơ miêu tả nội tâm của Thuý Kiều.
* Nh?ng câu thơ miêu tả nội tâm của Kiều :
Nỗi mỡnh thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng!
Ngại ngùng dợn gió e sương,
Ngừng hoa bóng thẹn trông gương mặt dày.
Mối càng vén tóc bắt tay
Nét buồn như cúc điệu gầy như mai.
=> Tâm trạng đau đớn, tủi nhục, xót xa.
Tôi giật sững người. Chẳng hiểu
sao tôi phải bám chặt lấy tay mẹ. Thoạt
tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện,
sau đó là xấu hổ.Trước mắt em tôi , tôi
hoàn hảo đến thế kia ư ? Tôi nhìn như
thôi miên vào vào dòng chữ đề trên bức
tranh “Anh trai tôi” .
(Bức tranh của em gái tôi – Tạ Duy Anh)
Tâm trạng người anh : ngạc nhiên, sững
sờ,bất ngờ, xấu hổ, ân hận và cảm phục
trước tài năng và tình cảm của em gái
dành cho mình.
`
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
2. Đoạn văn: (Trích Lão Hạc – Nam Cao)
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp quan trọng để xây dựngnhân vật, làm cho nhân vật sinh động.
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Có hai cách miêu tả nội tâm nhân vật
Trực tiếp bằng cách diễn tả ý nghĩa cảm xúc, tình cảm của nhân vật.
gián tiếp băng cách miêu tả cảnh vật, nét mặt cử chỉ, trang phục của nhân vật.
II. Ghi nhớ : (SGK)
III. Luyện tập
Sau khi kiều quyết định bán mình chuộc cha , may mối dẫn Mã Giám sinh đến mua kiều, Gã ngoài 40 mươi, ăn mặc chải chuốt, bảnh bao.Nhinf gã người ta thật khó có thiện cảm với một kẻ trai lơ trau chuốt đến thế . Vào nhà Kiều hắn ngồi tót lên ghế trên một cách sỗ sàng, ngạo mạn .Khi nói chuyện hắn đã lộ rõ là một kẻ vô học với những câu nói cộc lốc, trống không Hắn và may mối ra sức câ sức cân tài để định giá mua kiều. Trong khi đó Kiều chết lặng đi trong nỗi đớn đau, xót xa, tủi nhục. Kiều thương cho cha, cho em và cho thân phân mình. Cuối cùng cuộc mua bán cũng đến hồi kết thúc. Một người con gái tài sắc như Kiều cũng trở thành món hàng cho người đời mua bán kiếm lời mà thôi
III. Hướng dẫn bài tập về nhà
- Học thuộc ghi nhớ
- Hoàn thành bài tập 3
- Chuẩn bị bài�: Lục Vân Tiên gặp nạn�
+ Nêu vị trí đoạn trích
+ Tóm tắt ngắn gọn
+ Trả lời câu hỏi�: Dọc - hiểu van bản ( sgk - 121)
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự