Bài 8. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự

Trường THCS Yên Hải
Tiết 40
Miêu tả nội tâm
trong văn bản tự sự
Trước lầu Ngưng Bích khoá xuân
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung,
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa ?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu ?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
Những câu thơ miêu tả nội tâm:
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.
Mặt
Nỗi mình thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng !
Ngại ngùng dợn gió e sương,
Ngừng hoa bóng thẹn trông gương mặt dày.
B, Luyện tập: Bài tập 1(T117)

Thuật lại đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều
(T97-98) bằng văn xuôi, chú ý miêu tả nội tâm của nàng Kiều.
Đáp án:
Gia đình Thuý Kiều gặp nạn, cha và em bị đánh đập tàn nhẫn phải có đủ 300 lạng thì chúng mới tha. Không còn cách nào khác Kiều quyết định bán mình chuộc cha. Nhờ mụ mối Thuý Kiều bán mình cho Mã Giám Sinh. Trong cuộc mua bán đó Kiều nhận thức mình chẳng khác nào như một món hàng không hơn không kém, nên bản thân đau khổ sượng sùng trong bước đi "ngại ngùng", ê chề trong cảm giác "thẹn" trước hoa và "mặt dày" trước gương. Kiều càng nhận thức được nhân phẩm của mình trước cảnh đời ngang trái nàng càng đau đớn nghĩ tới "nỗi mình" tình duyên dang dở, uất ức bởi "nỗi nhà" bị vu oan giá hoạ. Bao trùm lên tâm trạng Kiều là sự đau đớn, tái tê: "Thềm hoa một bước, lệ hoa mấy hàng".
Hướng dẫn về nhà
Cụ thể: - Kể lại việc không hay mà mình gây ra cho bạn là việc gì ?
( xem trộm nhật ký, nói xấu bạn ...)
- Sự việc diễn ra như thế nào?
- Lưu ý miêu tả tâm trạng sau khi gây ra việc không hay đó.
(dằn vặt, xấu hổ, mặc cảm ...)
- Chỉ rõ đâu là kể việc, đâu là kết hợp miêu tả nội tâm của nhân vật.
1, Bài tập 3 (T117): Ghi lại tâm trạng của em sau khi để xảy ra một chuyện có lỗi với bạn.
2, Soạn "Lục Vân Tiên gặp nạn" - Nguyễn Đình Chiểu.
Kính chúc thầy cô giáo mạnh khỏe
và công tác tốt .