Bài 8. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự

Kính chào các thầy cô giáo!
Chào các em học sinh!
PHÒNG GIÁO DỤC THỊ XÃ NGHĨA LỘ
TRƯỜNG THCS NGUYỄN QUANG BÍCH
GV : TRẦN THỊ THANH THÙY
Ngữ văn – Tiết 40
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự :
* Mẫu : Văn bản “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
Ngữ văn – Tiết 40
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
* Tả cảnh :
Trước lầu Ngưng Bích khoá xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia .
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự :
* Mẫu 1: Văn bản “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
- Đoạn 1 : “Trước lầu…dặm kia”
-> Tả không gian bao la, hoang vắng, thiếu sự sống con người.
- Đoạn 2 : “Buồn trông…ghế ngồi.”
* Tả cảnh :
.Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa.
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
?m ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.

Đoạn 2: Tả cảnh
Đoạn 1:Tả cảnh
Ngữ văn – Tiết 40
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
* Tả cảnh :
Trước lầu Ngưng Bích khoá xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia .
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự :
* Mẫu 1: Văn bản “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
- Đoạn 1 : “Trước lầu…dặm kia”
-> Tả không gian bao la, hoang vắng, thiếu sự sống con người.
- Đoạn 2 : “Buồn trông…mặt duềnh
* Tả cảnh :
-> Tả cảnh đễ diễn tả tâm trạng cô đơn, bơ vơ, lo sợ cho tương lai của Kiều.
* Tả tâm trạng :
Tả tâm trạng :
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày công mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
“Bên trời…người ôm”
-> Diễn tả nỗi nhớ thương người yêu, nhớ cha mẹ của Thúy Kiều.
Ngữ văn – Tiết 40
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự :
* Mẫu 1: Văn bản “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
- Đối tượng tả cảnh : Những cảnh vật ( cao, xa, rộng, có thể quan sát trực tiếp )
- Đối tượng tả tâm trạng : là những suy nghĩ, tình cảm, diễn biến tâm trạng của nhân vật. Không quan sát trực tiếp mà do cảm nhận tưởng tượng.
Mẫu 2 : Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những nếp nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.
( Nam Cao – Lão Hạc )
* Mẫu 2 :
Mặt lão co rúm…
Vết nhăn xô, ép…
Cái đầu ngoẹo…
Miệng mếu…
-> Tái hiện tâm trạng đau đớn, ân hận, giày vò của Lão Hạc qua cử chỉ, nét mặt.
2. Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo đầu sang một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.
1.Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa.
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.

Ngữ văn – Tiết 40
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự :
* Mẫu 1: Văn bản “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
* Mẫu 2 :
* Ghi nhớ/ SGK/117
II. Luyện tập :
1. Bài tập 1/ 117
Thuật lại đoạn trích “Mã Giám Sinh mua Kiều” bằng văn xuôi, chú ý miêu tả nội tâm của Kiều?
VD : Sau khi Kiều quyết định bán mình chuộc cha, có một mụ mối đã đánh hơi thấy món hời liền sốt sắng dẫn một gã đàn ông nhà Vương ông. Gã đàn ông ấy khoảng hơn bốn bốn mươi tuổi, ăn mặc chải chuốt tới mức đỏm dáng. Cứ nhìn cách ăn mặc cầu kì của gã, người ta cũng có thể đoán được đây là một gã đàn ông vô công dồi nghề hoặc thuộc loại ăn chơi đàng điếm. Khi vào nhà họ Vương ông, gia chủ chưa kịp mời thì gã đã ngồi tót lên ghế một cách thật ngạo mạn, xấc xược. Đến khi trò chuyện hắn bộc lộ rõ là kể vô học bằng những câu trả lời cộc lốc, trống không. Gã có vẻ đắc chí ngồi gật gù ngắm nhìn mụ mối giở trò vén tóc, nắn tay… kiểm tra món hàng. Rồi có vẻ ưng ý, gã bắt đầu một cuộc mặc cả đúng nòi con buôn…Trong khi mụ mối và Mã Giám Sinh dường như đang “say đòn” với một cuộc mua bán vô tiền khoáng hậu thì nàng Kiều đáng thương chết lặng đi trong nỗi đau đớn, tủi nhục ê chề… Nàng đâu ngờ cuộc đời mình lại đến nông nỗi này?...Cuối cùng thì cuộc mặc cả cũng đến hồi kết thúc. Chao ôi, một người con gái tài sắc, đoan trang, hiếu thảo như nàng Kiều mà cuối cùng chỉ là một món hàng được định giá “vàng ngoài bốn trăm” thôi ư?
3. Bài tập 3 / 117
Ghi lại tâm trạng của em khi để xảy ra một chuyện có lỗi với bạn?
* Hướng dẫn tự học :
- HS học bài : phần ghi nhớ, hoàn thiện
bài tập 3 vào vở.
- Đọc và tìm hiểu trước bài “ Nghị luận trong
văn bản tự sự.”
* Hướng dẫn tự học :
Tạm biệt các em!
Chúc các em vui khỏe!