Bài 8. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự

Giáo viên: Minh Nguyễn Thị Loan



Học sinh Lớp 9A,d
Tân dân- sóc sơn- hà nội
`
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sóm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày trông mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ
Tấm son gột rủa bao giờ cho phai
Xót người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ
Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm
Buồn trông cưa bẻ chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng canh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Bồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
,Buồn trông gió cuốn mạt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
Tiết 40: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
(Tả hoàn cảnh, ngoại hình):
* Những câu thơ tả cảnh
Lưu ý:
Miêu tả hoàn cảnh, ngoại hình(tả bên ngoài): Đối tượng là những cảnh vật và con người với chân dung, hình dáng, ngôn ngữ màu sắc…là những điều có thể quan sát được trực tiếp.
Tác dụng: Làm cho cảnh vật, con người trong câu chuyện trở nên sinh động hấp dẫn.
Tiết 40: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
(Tả hoàn cảnh, ngoại hình):
* Những câu thơ tả cảnh
* Miêu tả nội tâm (Tâm trạng):
- Nội tâm nhân vật: là những suy nghĩ tâm trạng, thái độ tình cảm sâu kín bên trong của nhân vật.
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sóm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày trông mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ
Tấm son gột rủa bao giờ cho phai
Xót người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ
Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm
Buồn trông cưa bẻ chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng canh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Bồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
,Buồn trông gió cuốn mạt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
Lưu ý:
* Miêu tả nội tâm: Là tái hiện lại những ý nghĩ cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật.
* Tác dụng: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự có tác dụng khắc họa chân dung tinh thần của nhân vật, tái hiện lại những trăn trở dằn vặt, những rung động tinh vi trong tình cảm tư tưởng của nhân vật.
Ghi nhớ:
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện lại những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp quan trọng để xây dựng nhân vật, làm cho nhân vật sinh động.
Tiết 40: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
(Tả hoàn cảnh, ngoại hình):
* Những câu thơ tả cảnh
* Miêu tả nội tâm (Tâm trạng):
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sóm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày trông mai chờ
Bên trời góc bể bơ vơ
Tấm son gột rủa bao giờ cho phai
Xót người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ
Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm
Buồn trông cưa bẻ chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng canh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
Buồn trông gió cuốn mạt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
- Miêu tả nội tâm gián tiếp: Thông qua việc tả cảnh vật để miêu tả nội tâm nhân vật.
- Miêu tả nội tâm trực tiếp: Diễn tả trực tiếp những ý nghĩ, cảm xúc, tình cảm của nhân vật.
`
Tiết 40: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
Tiết 40: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
(Tả hoàn cảnh, ngoại hình):
* Những câu thơ tả cảnh
* Miêu tả nội tâm (Tâm trạng)
- Miêu tả nội tâm gián tiếp:
- Miêu tả nội tâm trực tiếp:
2. Đoạn văn: (Trích Lão Hạc – Nam Cao)
- Nội dung: Tâm trạng của Lão Hạc khi bán chó.
- Tâm trạng Lão Hạc được miêu tả gián tiếp thông qua nét mặt, cử chỉ trang phục.
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão nghẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.
Đoạn văn:
(Trích: Lão Hạc – Nam Cao)
co rúm lại
vết nhăn xô lại
ép cho nước mắt chảy
đầu lão nghẹo về một bên
miệng móm mém
mếu
Miêu tả nội tâm gián tiếp bằng cách miêu tả cảnh vật, nét mặt, cử chỉ, trang phục...của nhân vật
Miêu tả nội tâm trực tiếp bằng cách diễn tả những ý nghĩ , cảm xúc, tình cảm của nhân vật
Ghi nhớ:
Người ta có thể miêu tả nội tâm trực tiếp bằng cách diễn tả những ý nghĩ, cảm xúc, tình cảm của nhân vật; cũng có thể miêu tả nội tâm gián tiếp bằng cách miêu tả cảnh vật, nét mặt, cử chỉ trang phục… của nhân vật.
`
Tiết 40: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
Tiết 40: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
(Tả hoàn cảnh, ngoại hình):
* Những câu thơ tả cảnh
* Miêu tả nội tâm (Tâm trạng)
- Miêu tả nội tâm gián tiếp:
- Miêu tả nội tâm trực tiếp:
2. Đoạn văn: (Trích Lão Hạc – Nam Cao)
II. Luyện tập
Bài tập
ThuËt l¹i ®o¹n trÝch “ KiÒu ë lÇu Ng­ng bÝch” b»ng mét ®o¹n v¨n. Chó ý c©u v¨n miªu t¶ néi t©m nh©n vËt.
- Tâm trạng Lão Hạc được miêu tả gián tiếp thông qua nét mặt, cử chỉ trang phục.
Xin chân thành cảm ơn