Bài 8. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự

Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ Ngữ văn 9
TRƯỜNG THCS CAO VIÊN
GV: Nguyễn Thị Hồng Nhiên
Lớp 9B-Năm học 2011-2012
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1.Đọc lại đoạn trích
“Kiều ở lầu Ngưng Bích.”
* Những câu thơ tả cảnh
*Những câu thơ miêu tả nội tâm
(Tâm trạng):
Kiều ở lầu Ngưng Bích
Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ.
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm.
Buồn trông cửa bể chiều hôm ,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(Trích Truyện Kiều – Nguyễn Du)
`
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
2. Đoạn văn: (Trích Lão Hạc – Nam Cao)
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vêt nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão nghẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.
Đoạn văn:
(Trích: Lão Hạc – Nam Cao)
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật.
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Dằn vặt, đau khổ, ân hận, day dứt
khi bán con Vàng
Có hai cách miêu tả nội tâm nhân vật
Trực tiếp bằng cách diễn tả ý nghĩ, cảm xúc, tình cảm của nhân vật.
Gián tiếp bằng cách miêu tả cảnh vật, nét mặt cử chỉ, trang phục của nhân vật.
`
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
1. Đoạn trích: “Kiều ở lầu Ngưng Bích”
2. Đoạn văn: (Trích Lão Hạc – Nam Cao)
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
II. Ghi nhớ : (SGK)
Miêu tả nội tâm trong văn bản tự
sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm
xúc và diễn biến tâm trạng của
nhân vật.
Miêu tả trực
tiếp bằng
cách diễn tả
những ý nghĩ ,
cảm xúc, tình
cảm của nhân
vật
Miêu tả gián tiếp
bằng cách miêu
tả cảnh vật,
nét mặt
cử chỉ,
trang phục
của nhân vật.
Đó là biện pháp quan trọng để xây
dựng nhân vật, làm cho nhân vật
sinh động
`
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
II. Ghi nhớ : (SGK)
III. Luyện tập
1. Bài 1 : Đoạn văn miêu tả trực tiếp hay gián tiếp nội tâm nhân vật ?
2.Bài 2 : Tìm trong đoạn trích “ Mã Giám Sinh mua Kiều” những câu thơ miêu tả nội tâm của Thuý Kiều.
* Những câu thơ miêu tả nội tâm của Kiều :
Nỗi mình thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng!
Ngại ngùng dợn gió e sương,
Ngừng hoa bóng thẹn trông gương mặt dày.
Mối càng vén tóc bắt tay
Nét buồn như cúc điệu gầy như mai.
=> Tâm trạng đau đớn, tủi nhục, xót xa.
Tôi giật sững người. Chẳng hiểu
sao tôi phải bám chặt lấy tay mẹ. Thoạt
tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện,
sau đó là xấu hổ.Trước mắt em tôi , tôi
hoàn hảo đến thế kia ư ? Tôi nhìn như
thôi miên vào vào dòng chữ đề trên bức
tranh “Anh trai tôi” .
(Bức tranh của em gái tôi – Tạ Duy Anh)
Tâm trạng người anh : ngạc nhiên, sững
sờ,bất ngờ, xấu hổ, ân hận và cảm phục
trước tài năng và tình cảm của em gái
dành cho mình.
`
I.Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Bài 8 – Tiết 40 - Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
II. Ghi nhớ : (SGK)
III. Luyện tập
Sau khi kiều quyết định bán mình chuộc cha , mai mối dẫn Mã Giám sinh đến mua Kiều, Gã ngoài 40 mươi, ăn mặc chải chuốt, bảnh bao.Nhìn gã người ta thật khó có thiện cảm với một kẻ trai lơ trau chuốt đến thế . Vào nhà Kiều hắn ngồi tót lên ghế trên một cách sỗ sàng, ngạo mạn .Khi nói chuyện hắn đã lộ rõ là một kẻ vô học với những câu nói cộc lốc, trống không .Hắn và mai mối ra sức cân sức cân tài để định giá mua Kiều. Trong khi đó Kiều chết lặng đi trong nỗi đớn đau, xót xa, tủi nhục. Kiều thương cho cha, cho em và cho thân phân mình. Cuối cùng cuộc mua bán cũng đến hồi kết thúc. Một người con gái tài sắc như Kiều cũng trở thành món hàng cho người đời mua bán kiếm lời mà thôi.
III. Hướng dẫn bài tập về nhà
- Học thuộc ghi nhớ
- Hoàn thành bài tập 3
- Chuẩn bị bài :Ôn tập những văn bản đã học

Chào tạm biệt !


Chúc thầy cô và các em học sinh luôn mạnh khỏe