Bài 8. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
Vào dự giờ lớp 9A
Tiết 40. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự.
1. Bài tập 1.
“Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân,
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.
Bốn bề bát ngát xa trông,
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia.
Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,
Tin sương luống những rày trông mai chờ.
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót người tựa cửa hôm mai,
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ.
Sân Lai cách mấy nắng mưa,
Có khi gốc tử đã vừa người ôm…”
(Nguyễn Du,Kiều ở lầu Ngưng Bích)
Tìm những câu thơ tả cảnh và những câu thơ miêu tả tâm trạng của Thúy Kiều ?
Những câu thơ tả cảnh có mối quan hệ như thế nào với những câu thơ tả nội tâm nhân vật ?
Nhìn hoàn cảnh, chúng ta đoán được tâm trạng bên trong của nhân vật và ngược lại từ tâm trạng, người đọc cũng có thể hiểu được hoàn cảnh.
Tiết 40. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự.
1. Bài tập 1.
2. Bài tập 2.
(b) “Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.”
(Nam Cao, Lão Hạc)
Đọc những đoạn trích trên và nhận xét cách miêu tả nội tâm nhân vật của tác giả?
(a) “Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi. ”
(Nguyễn Du, Kiều ở lầu Ngưng Bích)
Tiết 40. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự.
Bài tập 1.
2. Bài tập 2.

II. Luyện tập.
Bài tập 1.Xác định yếu tố miêu tả nội tâm nhân vật trong các đoạn trích bên dưới. Cho biết tác dụng của yếu tố miêu tả nội tâm đó trong đoạn trích?
Tớ nhớ trường xưa và các bạn quá! Trước lúc đi, lòng tớ háo hức nhưng lại chen lẫn cảm xúc hồi hộp. Ngôi trường vẫn ở trong con ngõ Quỳnh nhỏ bé ngày nào…
(Bài làm của học sinh)


b.Trường mới rộng hơn rất nhiều, mở rộng về bốn phía và giờ đã đạt chuẩn quốc gia. Cánh cổng to hơn, dài hơn nhưng vẫn sơn màu xanh lá cây. Bước vào trường mà sao tớ thấy xao xuyến, bâng khuâng quá! Trước kia, bồn hoa chỉ nho nhỏ, nhưng giờ đó là một khu vườn lớn để phục vụ cho môn Sinh học… Hàng cây trước dãy nhà học giờ đã lớn bổng, xanh tốt, chúng như những chiếc ô khổng lồ che nắng cho học sinh.
(Bài làm của học sinh)
-> Nỗi nhớ da diết trường xưa, cảm xúc háo hức, hồi hộp khi chuẩn bị bước chân về trường xưa.
-> Cảm xúc xao xuyến, bâng khuâng khi về thăm trường xưa, thấy cảnh vật đã thay đổi.
Bài tập 2. Thuật lại tâm trạng nhân vật trữ tình trong 6 câu thơ cuối đoạn trích “Cảnh ngày xuân” trong một đoạn văn khoảng 5 câu.
Do?n van tham kh?o
Ngày hội, ngày vui đã trôi qua nhanh, chị em Thúy Kiều thơ thẩn dan tay trở về nhà khi mặt trời đã gác núi. Họ lần bước trong sự nuối tiếc, bần thần, lặng buồn. Dòng nước quanh co, dịp cầu nho nhỏ càng khơi thêm nỗi buồn man mác, bâng khuâng,... Một nỗi buồn khó hiểu không biết nói cùng ai. Cũng chính trong thời khắc này, chị em Kiều như dự cảm được một điều gỡ đó sắp xảy ra.
Bài tập 3.
Ghi lại tâm trạng của em sau khi để xảy ra một chuyện có lỗi với bạn (hoặc người thân) bằng một đoạn văn khoảng 6 câu.
Yêu cầu: Sử dụng phiếu học tập.
Định hướng:
- Chuyện có lỗi với bạn là gì?
- Miêu tả tâm trạng của em sau khi để xảy ra chuyện đó.



* Chuy?n cú l?i v?i b?n: Ghen t? v?i b?n, l?y tr?m v? b�i t?p Toỏn c?a b?n gi?u di.
D?n gi? Toỏn, tr?ng ng?c tụi d?p thỡnh th?ch. Khi th?y giỏo yờu c?u c? l?p m? v? b�i t?p ra d? th?y di ki?m tra, c? l?p ch? cú mỡnh tụi v� . cỏi Lan l� chua l�m b�i t?p. Tụi thỡ quờn cũn cỏi Lan thỡ b?. m?t v?. Lan tỏi nh?t m?t, gi?ng run run: "Thua th?y, chớnh tay em dó cho quy?n v? b�i t?p v�o c?p kia m�. Hay l�.";th?y ng?c nhiờn, gi?ng khụng du?c vui "L? ra gi? n�y th?y s? cựng cỏc em ch?a h?t cỏc b�i t?p l?n tru?c, nhung th?t dỏng ti?c, chỳng ta d�nh ph?i d? d?n gi? sau v?y." Cỏi Lan d?t nhiờn ụm m?t khúc n?c n? r?i xin phộp th?y giỏo ra ngo�i, c? l?p ngo ngỏc nhỡn nhau. Tụi cỳi g?m m?t, im l?ng. Bõy gi? m� thỳ nh?n thỡ cũn m?t mui n�o m� nhỡn th?y, nhỡn b?n n?a? Tụi t? nh? mỡnh khụng bao gi? hộ rang v?i ai v? chuy?n n�y.
(trớch sỏch Thi?t k? b�i gi?ng Ng? van 9)
Hoạt động tiếp nối
Hoàn thiện các bài tập còn lại.
Soạn bài sau.
Nhiệt liệt cảm ơn các thầy cô giáo
và các em học sinh lớp 9A