Bài 8. Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

GV: Dương Thị Hoài
Trường THCS Nghĩa Thắng
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Qua các đoạn trích đã học em hiểu Nguyễn Du đã gửi gắm điều gì qua cuộc đời nhân vật Thuý Kiều?
Quan sát hình ảnh.
Nỗi niềm xót xa, đau đớn trước hiện thực đen tối và tấm lòng thương cảm đối với kiếp người "Hồng nhan bạc mệnh" trong xã hội phong kiến đương thời.
" Lời văn phả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm trên tờ giấy, khiến ai đọc đến cũng phải thấm thía, ngậm ngùi đau đớn đến đứt ruột. Tố Như dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh đã hệt, đậm tình đã thiết. Nếu không phải có con mắt trông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt cả nghìn đời thì tài nào có cái bút lực ấy".
( Mộng Liên Đường).
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
Tiết 38, 39
( Trích Truyện Lục Vân Tiên )
Trên trời có những vì sao có ánh sáng khác thường, nhưng thoạt nhìn chưa thấy sáng; song càng nhìn càng sáng. Nguyễn Đình Chiểu - nhà thơ yêu nước vĩ đại của nhân dân miền Nam thế kỷ XIX - là một trong những ngôi sao như thế.
(Phạm Văn Đồng)
- Em thấy được tình cảm gì của PVĐ qua lời nhận định trên?
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
( Truyện Lục Vân Tiên )
Tác giả, tác phẩm:
1. Tác giả:
Tên :
Năm sinh:... năm mất :.... - Quê hương:
- Gia đình:
Bản thân: + Trước 1859:

+ Sau 1859:

? Là người có nghị lực sống phi thường.
? Là người có tấm lòng yêu nước thương dân, bất khuất trước kẻ thù.
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
( Truyện Lục Vân Tiên )
1. Tác giả
* Cuộc đời
Nguyễn Đình Chiểu (Đồ Chiểu), tự Mạnh Trạch, hiệu: Trọng phủ, Hối trai.
1822
1888
Quê nội: Thừa Thiên-Huế; quê ngoại : Gia Định ( TP Hồ Chí Minh).
Nhà nho.
- Năm 1843: Đỗ tú tài.
- Năm 1849: mẹ mất -> bỏ thi -> chịu tang -> bị mù-> b? bội hôn.
. - Sau đó về Gia Định mở trường dạy học, bốc thuốc, sáng tác thơ văn.
Tham gia cuộc kháng chiến chống Pháp. . Sáng tác thơ văn phục vụ kháng chiến . . TD Pháp mua chuộc, dụ dỗ -> kiên quyết bất hợp tác với kẻ thù.
Bia mộ và
Nhà tưởng niệm
Nguyễn Đình Chiểu
Gia Định (Tp HCM)
Chạy giặc (1859)
Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (1861)
Thơ tế Trương Định (1864)
Thơ điếu Phan Tòng (1868)
Ngư Tiều y thuật vấn đáp (1874)
Truyện Lục Vân Tiên Dương Từ - Hà Mậu
*Sự nghiệp văn học:
+ Tác phẩm tiêu biểu:

+Trước khi TD Pháp xâm lược:
+ Sau khi TD Pháp xâm lược:
Truyền bá đạo lí làm người.
Cổ vũ lòng yêu nước kháng chiến.
*Chữ viết:
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
( Truyện Lục Vân Tiên )
* Thể loại :
* Lời thơ bình dị, mộc mạc, tự nhiên, giàu lời ăn tiếng nói của nhân dân.
Các sáng tác đều bằng chữ Nôm.
* Các giai đoạn:
Thơ đường luật, truyện thơ, thơ điếu, văn tế .
*Sự nghiệp văn học:
+ Quan niệm văn chương:










Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà.
(Dương Từ - Hà Mậu)
Văn chương ai chẳng muốn nghe
Phun châu nhả ngọc báu khoe tinh thần.
(Ngư Tiều y thuật vấn đáp)
?Dùng văn chương biểu hiện đạo lí và chiến đấu cho sự nghiệp chính nghĩa.

? Văn chương phải là những sáng tạo nghệ thuật có tính thẩm mĩ, để phát huy các giá trị tinh thần.
? Quan điểm văn chương tải đạo, giúp đời, có tính chiến đấu tích cực,
được ý thức tự giác, sâu sắc, được thực thi bền bỉ trong suốt cuộc đời sáng tạo nghệ thuật của nhà thơ.
2. Tác phẩm " Truyện Lục Vân Tiên".
ở thời đại đó, chế độ phong kiến khủng hoảng nghiêm trọng, kỉ cương trật tự xã hội lỏng lẻo, đạo đức suy vi, một tác phẩm như thế đã đáp ứng nguyện vọng của nhân dân. Tác phẩm vì lẽ đó đã được nhân dân Nam Bộ tiếp nhận nồng nhiệt hơn bất kì một tác phẩm nghệ thuật nào.
Hoàn toàn do nhà thơ sáng tạo.
Chữ viết :
Thể loại:
- Cốt truyện:
Hoàn cảnh sáng tác:
ảnh hưởng :
- Mục đích trực tiếp:

Kết cấu của tác phẩm theo kiểu truyền
thống của loại truyện phương Đông,
nghĩa là theo từng chương hồi, xoay
quanh diễn biến và cuộc đời các nhân
vật chính.

Truyền dạy những bài học về đạo làm người

Chữ Nôm.
Truyện thơ Nôm ( kết cấu theo kiểu từng chương hồi).
Đầu những năm 50 của thế kỷ XIX
rộng rãi, ăn sâu trong đời sống tinh thần của người dân Nam Bộ.
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
( Truyện Lục Vân Tiên )
2. Tác phẩm " Truyện Lục Vân Tiên".
* Tóm tắt tác phẩm:
- Bố cục :
Lục Vân Tiên gặp Kiều Nguyệt Nga.
Lục Vân Tiên gặp nạn được cứu giúp.
Kiều Nguyệt Nga gặp nạn được cứu.
Đoàn tụ : Lục - Kiều gặp lại sum vầy hạnh phúc.
4 phần
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
( Truyện Lục Vân Tiên )
2. Tác phẩm " Truyện Lục Vân Tiên".
- Tác phẩm thường dùng:
gồm 2082 câu lục bát.
Thảo Luận nhóm
+ Không chịu đầu hàng số phận
Là khúc ca chiến thắng của những người kiên quyết vì chính nghĩa mà chiến đấu.
B. Là bản án kết tội những kẻ bất nhân phi nghĩa.
Cổ vũ tinh thần yêu nước, tinh thần kháng chiến.
Truyền dạy những bài học về đạo lí làm người
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
( Truyện Lục Vân Tiên )
* Giá trị :
Ngôn ngữ bình dị, mộc mạc, tự nhiên, gần gũi với lời ăn ,tiếng nói của quần chúng nhân dân.
Kết cấu ước lệ khuôn mẫu, theo truyện kể dân gian.
Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật.
Đặc tả nhân vật bằng hành động, ngôn ngữ.
Câu hỏi trắc nghiệm:
- Dòng nào sau đây nói không đúng về nghệ thuật của tác phẩm?
- Những dòng nào sau đây nói đúng về nội dung của tác phẩm?
C
A
B
D
- Ngôn ngữ bình dị, mộc mạc, tự nhiên, gần gũi với lời ăn , tiếng nói của quần chúng nhân dân
- Kết cấu ước lệ khuôn mẫu, theo truyện kể dân gian.
- Đặc tả nhân vật bằng hành động, ngôn ngữ.
- Là khúc ca chiến thắng của những người kiên quyết vì chính nghĩa mà chiến đấu (Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga, Vương Tử Trực, Hớn Minh, Ông Ngư, Ông Quán...).
- Là bản án kết tội những kẻ bất nhân phi nghĩa (Trịnh Hâm, Bùi Kiệm, Võ Công, Thái Sư...).
- Truyền dạy những bài học về đạo lí làm người.

2. Tác phẩm "Truyện Lục Vân Tiên".
* Giá trị
+ Nội dung
+ Nghệ thuật
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
( Truyện Lục Vân Tiên )
Nguyễn Đình chiểu
Văn bản
( Truyện Lục Vân Tiên )
I. Đọc, tìm hiểu chung
1. Tác giả
* Cuộc đời
* Sự nghiệp văn học:
+ Tác phẩm tiêu biểu:

+ Quan niệm văn chương:
2. Tác phẩm Lục Vân Tiên.
* Tóm tắt tác phẩm:
* Giá trị của tác phẩm:
+ Nội dung
+ Nghệ thuật
* Tiểu kết :
? Là người có nghị lực sống phi thường.
Là người có tấm lòng yêu nước
thương dân, bất khuất trước kẻ thù .
? Lục Vân Tiên là tác phẩm bất hủ là tuyên ngôn của nhà thơ về đạo đức và lẽ sống ở đời.
Trò chơi ô chữ
1
2
3
4
5
6
7
Nơi sinh của Nguyễn Đình Chiểu?
Bài thơ mở đầu cho cảm hứng sáng tác thơ chống Thực Dân Pháp của Nguyễn Đình Chiểu
Truyện cũ được dẫn lại một cách cô đúc trong tác phẩm?
Thứ chữ mà Nguyễn Đình Chiểu dùng để sáng tác văn thơ?
Kể về những chuyện của bản thân gọi là.?
Một trong những hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian mà tác phẩm Lục Vân Tiên được lưu truyền?
* Luyện tập
ị
h
l
g
c
n
ự
Một trong những vấn đề mà thơ văn Nguyễn Đình Chiểu đề cập đến trước năm 1859?
Một trong những phẩm chất của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu
Nguyễn Đình Chiểu là một người con hào kiệt của vùng đồng bằng Nam Bộ, là một nhân cách lớn mà sự nghiệp và tên tuổi của ông sẽ mãi mãi sáng ngời. Là nhà thơ suốt đời bị mù loà, nhưng không những ông là tác giả của tác phẩm bất hủ Lục Vân Tiên, của "Ngư tiều y thuật vấn đáp", "Dương Từ Hà Mậu"..., ông còn là tác giả của những bài thơ, những bài văn tế nổi tiếng, trong đó ông đã tưới máu và nước mắt của mình hoà chung với những bi kịch mà nhân dân anh hùng bất khuất và đau thương của ông phải chịu đựng khi chống trả bọn xâm lược. Có những câu thơ của ông đã khắc sâu vào lòng người:
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà.
Lịch sử văn học đã xác nhận Nguyễn Đình Chiểu là nhà văn, nhà thơ tiên khu vĩ đại, người mở đầu cho dòng văn học yêu nước và cách mạng Việt Nam cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX.