Bài 8. Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm

LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN
TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ
VÀ BIỂU CẢM
DÀN Ý CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ:
Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sự:
? Xác định mở bài thân bài và kết bài của văn bản “Món quà sinh nhật”?
a. Mở bài:
Từ đầu …bày la liệt trên bàn.
ND: Kể và tả quang cảnh chungcủa buổi sinh nhật.
b. Thân bài:
Tiếp đó…chỉ gật đầu không nói.
ND: Kể về món quà độc đáo của người bạn.
c. Kết bài:
Phần còn lại.
ND: Cảm nghĩ về món quà sinh nhật.
? Chuyện kể về việc gì? Ai là người kể chuyện (ngôi thứ mấy)?
- Kể về diễn biến của buổi sinh nhật.
Ngôi kể: ngôi thứ nhất (tôi = Trang).
? Câu chuyện xẩy ra ở đâu? Vào lúc nào? Trong hoàn cảnh nào?
- Chuyện xẩy ra trong nhà Trang, vào buổi sáng,trong ngày sinh nhật của trang có nhiều bạn đến chúc mừng.
? Chuyện xảy ra với ai? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Tính cách của mỗi nhân vật?
Câu chuyện xoay quanh nhân vật Trang (nhân vật chính). Ngoài ra còn có Thanh, Trinh và các bạn khác.
Tính cách nhân vật:
+ Trang hồn nhiên, vui mừng, sốt ruột.
+ Trinh kín đáo, đằm thắm, chân thành.
+ Thanh hồn nhiên, nhanh nhẹn.
? Câu chuyện diễn ra ntn? (Mở đầu nêu vấn đề gì? Đỉnh điểm câu chuyện ở đâu? Kết thúc ở chỗ nào? Điều gì tạo ra sự bất ngờ?
Mở đầu: Buổi sinh nhật vui vẻ đã sắp đến hồi kết, Trang sốt ruột vì người bạ thân nhất chưa đến.
Diễn biến: Trinh đến và giải toả những băn khoăn của Trang. Đỉnh điểm là món quà độc đáo: Chùm ổi….
- Kết thúc: Cảm nghĩ của Trang về món qùa sinh nhật độc đáo.
- Các yếu tố miêu tả:
Suốt cả buổi sáng, nhà tôi tấp nập kẻ ra người vào,… các bạn ngồi chật cả nhà…nhìn thấy trinh đang tươi cười…Trinh dẫn tôi ra vườn…trinh lom khom…Trinh vẫn lặng lẽ cười chỉ gật đầu không nói.
Tác dụng: Giúp người đọc hình dung ra không khí của buổi sinh nhật và cảm nhận được tình bạn thắm thiết giữa Trinh và Trang.
- Các yếu tố biểu cảm:
Tôi vẫn cứ bồn chồn không yên…bắt đầu lo…tủi thân và giận Trinh…giận mình quá…quí giá làm sao…
Tác dụng: Bộc lộ tình cảm bạn bè chân thành và sâu sắc, giúp người đọc thấy được sự xúc động của Trang trước món quà sinh nhật bất ngờ.
Trình tự kể:
Sự việc được kể theo trình tự thời gian, nhưng trong khi kể, tác giả có dùng hồi ức nhớ về những sự việc đã diễn ra lâu lắm…
2. Dàn ý của một bài văn tự sự:
? Từ sự tìm hiểu trên, em hãy rút ra dàn ý của bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm gồm mấy phần? Nội dung chính của từng phần?
- Dàn ý gồm ba phần:
a. Mở bài: Giới thiệu sự việc, nhân vật và tình huống xảy ra câu chuyện (cũng có khi nêu kết quả của sự việc, số phận nhân vật trước).
b. Thân bài: Kể lại diễn biến câu chuyện theo một trình tự nhất định, trong khi kể thường kết hợp miêu tả và biểu cảm.
c. Kết luận: Thường nêu kết cục và cảm nghĩ của người trong cuộc.
II. Luyện tập:
Bài1:
Mở bài: Giới thiệu quang cảnh đêm giao thừa và gia cảnh em bé bán diêm.
b. Thân bài:
- Lúc đầu không bán được diêm nên em bé không dám về nhà…bị gió rét hành hạ.
- Sau đó em đánh liều quẹt diêm để sưởi ấm…
c. Kết bài: Em bé đã chết trong đêm giao thừa, mọi người không ai biết điều kì diệu mà em bé trông thấy…
CỦNG CỐ - DẶN DÒ:
Đọc lại phầ ghi nhớ trong sgk.
Nắm dàn ý của bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
Làm bài tập số 2.
- Chuẩn bị viết bài số 2.