Bài 8. Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ THAO GIẢNG- LỚP 8A1
Giáo viên: Trương Thị Hải Yến
Trường: THCS Mỹ An

Câu hỏi: Nêu các bước làm bài văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm?



Có 5 bước:
- Lựa chọn sự việc chính.
- Lựa chọn ngôi kể,
- Xác định thứ tự kể.
- Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm dùng trong đoạn văn tự sự sẽ viết.
- Viết thành đoạn văn kể chuyện kết hợp với các yếu tố miêu tả và biểu cảm.

Tiết 33: Làm văn.
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ
KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM.
I. Dàn ý của bài văn tự sự
1.Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sù:
* Xét ví dụ (SGK):
Văn bản: “Món quà sinh nhật”
Thảo luận nhóm
Tổ 1:
- Xác định ba phần:
mở bài, thân bài, kết bài?
- Nêu nội dung chính của mỗi phần?
Tổ 2:
- Truyện kể về ai? Ai là người kể chuyện?
- Câu chuyện xảy ra ở đâu? Vào lúc nào? Trong hoàn cảnh nào? Chuyện xảy ra với ai? Có những nhân vật nào?


Tổ 3:
- Câu chuyện diễn ra như thế nào?
(Mở đầu nêu vấn đề gì? Diễn biến, đỉnh điểm? Kết thúc? Điều gì tạo nên sự bất ngờ? )
Tổ 4:
- Chỉ ra và nêu tác dụng của
yếu tố miêu tả?
- Chỉ ra và nêu tác dụng của
yếu tố biểu cảm?
- Nội dung của văn bản được kể theo thứ tự nào?

Tiết 33: Làm văn.
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ
KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM.
I. Dàn ý của bài văn tự sự
1.Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sù:
* Xét ví dụ (SGK):
Văn bản: “Món quà sinh nhật”
a) Tìm hiểu bố cục bài văn:
-Mở bài: Từ đầu… “ bày la liệt trên bàn ”: kể và tả lại quang cảnh chung của buổi sinh nhật.
-Thân bài: Tiếp theo…“ chỉ gật đầu không nói ”: kể về món quà sinh nhật độc đáo của người bạn.
-Kết bài: phần còn lại: Cảm nghĩ về món quà sinh nhật của người bạn
a. Bố cục bài văn

Tiết 33: Làm văn.
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ
KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM.
I. Dàn ý của bài văn tự sự
1.Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sù:
* Xét ví dụ (SGK):
Văn bản: “Món quà sinh nhật”
a) Tìm hiểu bố cục bài văn:
b) Các yếu tố của văn bản
b. Các yếu tố của văn bản (nhân vật)
-Truyện kể về Trang (Trang kể-ngôi thứ nhất)
-Thời gian: Buổi sáng
-Không gian: Nhà Trang
-Hoàn cảnh: Ngày sinh nhật của Trang.
-Chuyện xảy ra: Trang - nhân vật chính, ngoài ra còn có Trinh, Thanh và các bạn khác.
.Trang: hồn nhiên, nôn nóng
. Trinh: kín đáo, đằm thắm, sâu sắc
. Thanh: nhanh nhẹn, tinh ý



b. Các yếu tố của văn bản: (chi tiết)
Mở đầu: Buổi sinh nhật vui vẻ sắp kết thúc, Trang sốt ruột vì người bạn thân nhất chưa đến.
Đỉnh điểm: Món quà độc đáo từ người bạn thân
Bất ngờ: Món quà là chùm ổi Trinh chăm sóc từ khi là những cái nụ hoa
Kết thúc: Cảm nghĩ của Trang về món quà sinh nhật độc đáo.
b. Các yếu tố của văn bản (phương thức)
Các yếu tố miêu tả :
-…nhà tôi tấp nập kẻ ra người vào, tiếng cười nói ríu ra ríu rít không ngớt.
-Trinh cười lỏn lẻn, đầu hơi nghiêng nghiêng trông thật hiền lành.
-Còn nguyên cả lá, lúc lỉu đến năm sáu quả tròn to, láng bóng.
-Quả to, cùi dày, ăn giòn và thơm…chùm ổi đã chín vàng.
Hình dung khung khí ngày sinh nhật, hình ảnh người bạn, hình ảnh món quà.
Các yếu tố biểu cảm:
-“… tôi vẫn cứ bồn chồn không yên… bắt đầu lo… tủi thân và giận Trinh… giận mình quá… tôi run run… Cảm ơn Trinh quá… quí giá làm sao…”


Bộc lộ tâm trạng nhân vật Trang và thể hiện tình cảm thân thiết của đôi bạn thân.

Tiết 33: Làm văn.
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ
KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM.
I. Dàn ý của bài văn tự sự
1.Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sù:
* Xét ví dụ (SGK):
Văn bản: “Món quà sinh nhật”
a) Tìm hiểu bố cục bài văn:
b) Các yếu tố của bài bản
c) Thứ tự kể của bài văn
c. Thứ tự kể chuyện của bài văn
Suốt cả buổi sáng, nhà tôi tấp nập kẻ ra người vào…
Bạn bè đã bắt đầu ra về lác đác…
-…chợt cái Thanh reo lên: Kia rồi, chị Trinh kia rồi!
Kể chuyện theo trình tự thời gian.

Tiết 33: Làm văn.
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ
KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM.
I. Dàn ý của bài văn tự sự
1.Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sù:
* Xét ví dụ (SGK):
Văn bản: “Món quà sinh nhật”
a) Tìm hiểu bố cục bài văn:
b) Các yếu tố của bài bản
c) Thứ tự kể của bài văn
2. Dàn ý của một bài văn tự sự
?Từ việc phân tích văn bản trên, em hãy cho biết cách xây dựng dàn ý của bài văn tự sự?
2. Dàn ý của một bài văn tự sự:
a. Mở bài:
Giới thiệu nhân vật, sự việc và tình huống xảy ra câu chuyện.
b. Thân bài:
Kể lại diễn biến sự việc (kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm)
c. Kết bài:
Cảm nghĩ của người kể.
CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM (3 phút)
Em hãy so sánh điểm giống và khác nhau giữa văn bản tự sự và văn bản tự sự có kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm?
DÀN Ý
Văn tự sự

 Mở bài:
Giới thiệu nhân vật, sự việc và tình huống xảy ra câu chuyện

 Thân bài:
Kể lại diễn biến sự việc.


 Kết bài:
Cảm nghĩ của người kể.
Văn tự sự
( miêu tả, biểu cảm )
 Mở bài:
Giới thiệu nhân vật và sự việc và tình huống xảy ra câu chuyện.

 Thân bài:
Kể lại diễn biến sự việc
( kết hợp miêu tả và biểu cảm)

 Kết bài:
Cảm nghĩ của người kể

Tiết 33: Làm văn.
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ
KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM.
I. Dàn ý của bài văn tự sự
1.Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sù:
* Xét ví dụ (SGK):
Văn bản: “Món quà sinh nhật”
a) Tìm hiểu bố cục bài văn:
b) Các yếu tố của bài bản
c) Thứ tự kể của bài văn
2. Dàn ý của một bài văn tự sự

*Ghi nhớ
Dàn ý của bài văn tự sự kết hợp với miêu tả biểu cảm chủ yếu vẫn là dàn ý của bài văn tự sự có bố cục 3 phần (mở bài, thân bài, kết bài). Tuy vậy, trong từng phần, cần đưa vào các nội dung miêu tả và biểu cảm để dàn ý được hoàn chỉnh hơn.
II. LUYỆN TẬP:
Bài tập 1: (thảo luận nhóm 2HS)
Lập dàn ý văn bản
“ Cô bé bán diêm ”
II. LUYỆN TẬP:
Bài tập 1: Lập dàn ý văn bản “ Cô bé bán diêm ”
a. Mở bài:
- Giới thiệu quang cảnh đêm giao thừa và gia cảnh em bé bán diêm .
b. Thân bài:
- Lúc đầu do không bán được diêm nên em sợ, không dám về nhà. Em tìm chỗ tránh rét rét.Sau đó, em quẹt những que diêm để sưởi ấm. (Kể chuyện kết hợp yếu tố miêu tả, biểu cảm ).
c. Kết bài:
Cô bé chết vì rét
Mọi người không ai biết điều kì diệu mà em đã trông thấy.
II. LUYỆN TẬP:
Bài tập 2: Lập dàn ý cho đề bài sau:” Hãy kể về một kỉ niệm với người bạn tuổi thơ khiến em xúc động và nhớ mãi.
a. Mở bài:
- Giới thiệu bạn mình là ai? Kỉ niệm nào với người bạn đó khiến mình xúc động nhất?
b. Thân bài:
- Kể về kỉ niệm đó:
+ Xảy ra ở đâu? Lúc nào? Với những ai?
+ Sự việc chính và các chi tiết
+ Điều gì khiến em xúc động? Xúc động như thế nào?
c. Kết bài:
Em suy nghĩ gì về kỉ niệm đó?
Hoàn thành đầy đủ hai bài tập.

Chuẩn bị làm bài tập làm văn số 2.
LUYỆN TẬP Ở NHÀ :