Bài 8. Gương cầu lõm

Tru?ng THCS Y�n L�m
GV Nguyễn Việt Toàn
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi:
* Nêu tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi.
* Tại sao phía trước ô tô, xe máy người ta thường gắn một gương cầu lồi?
Trả lời:
* Tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi:
- Là ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn;
- Ảnh nhỏ hơn vật.
*Phía trước ô tô, xe máy thường gắn một gương cầu lồi để quan sát được một vùng phía sau rộng hơn. Vì gương cầu lồi có vùng nhìn thấy rộng hơn so với gương phẳng có cùng kích thước
Gương cầu lõm có mặt phản xạ là mặt trong của một phần hình cầu. Liệu gương cầu lõm có tạo được ảnh của một vật giống như gương cầu lồi không?
Hình 8.1

C1: Ảnh của cây nến quan sát được trong gương cầu lõm ở thí nghiệm trên là ảnh gì? So với cây nến thì lớn hơn hay nhỏ hơn?

Là ảnh ảo

Lớn hơn vật

Gương phẳng
Gương cầu lõm
Ảnh của gương cầu lõm lớn hơn ảnh của gương phẳng
II/ Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm:
1/ Đối với chùm tia tới song song
Thớ nghieọm: Duứng ủeứn pin chieỏu moọt chuứm tia saựng song song ủi laứ laứ treõn moọt maứn chaộn, tụựi moọt gửụng ca�u loừm.
C3: Quan saựt chuứm tia phaỷn xaù xem coự ủaởc ủieồm gỡ?
Chuứm tia phaỷn xaù hoọi tuù taùi moọt ủieồm trửụực gửụng
Kết luận: Chiếu một chùm tia tới song song lên một gương cầu lõm, ta thu được một chùm tia phản xạ h?i t? tại một điểm trước gương.
2/ Đối với chùm tia tới phân kì
C4.Hình 8.3 là một thiết bị dùng gương cầu lõm hứng ánh sáng mặt trời để nung nóng vật. Hãy giải thích vì sao vật đó lại nóng lên?
Mặt Trời ở rất xa ta nên chùm sáng từ Mặt Trời tới gương coi như chùm tia tới song song, cho chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm ở phía trước gương. Ánh sáng mặt trời có nhiệt năng cho nên vật để ở chỗ ánh sáng hội tụ sẽ nóng lên.
Thớ nghieọm: ẹie�u chổnh ủeứn ủeồ taùo ra moọt chuứm tia saựng phaõn kỡ xuaỏt phaựt tửứ S tụựi moọt gửụng ca�u loừm. S ụỷ moọt vũ trớ thớch hụùp ta seừ thu ủửụùc chuứm phaỷn xaù laứ moọt chuứm saựng song song.
S
Kết luận:
Một nguồn sáng nhỏ S đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp, có thể cho một chùm tia ph?n x? song song
Tỡm hieồu ủeứn pin:
a/ ẹeồ chieỏu xa:
C6: Xoay pha ủeứn ủeỏn vũ trớ thớch hụùp ủeồ thu ủửụùc chuứm phaỷn xaù song song tửứ pha ủeứn chieỏu ra.
Gổai thớch vỡ sao nhụứ coự pha ủeứn maứ ủeứn pin coự theồ chieỏu aựnh saựng ủi xa maứ vaón saựng roừ?
GƯƠNG CẦU LÕM
Vỡ moọt nguo�n saựng nhoỷ S ủaởt trửụực gửụng ca�u loừm ụỷ moọt vũ trớ thớch hụùp, coự theồ cho moọt chuứm tia phaỷn xaù song song. Maứ chuứm saựng song song cho cửụứng ủoọ saựng khoõng thay ủoồi neõn ủeứn pin coự theồ chieỏu aựnh saựng ủi xa maứ vaón saựng roừ.
b/ Để tập trung ánh sáng tại một điểm ở gần đèn
C7. Muốn thu được chùm sáng hội tụ từ đèn ra thì phải xoay pha đèn để cho bóng đèn ra xa hay lại gần gương?
Muoỏn thu ủửụùc chuứm saựng hoọi tuù tửứ ủeứn thỡ ta phaỷi xoay pha ủeứn ủeồ cho boựng ủeứn ra xa gửụng.
1/ Chuyện cũ kể lại rằng: Ngày xưa, nhà Bác học Acsimet đã dùng gương cầu lõm lớn tập trung ánh sáng mặt trời để đốt cháy chiến thuyền của giặc. Acsimet đã dựa vào tính chất nào của gương cầu lõm? Hãy vẽ sơ đồ bố trí thí nghiệm để thực hiện ý tưởng nói trên của Acsimet bằng những gương phẳng nhỏ.
Trả lời : Xếp các gương phẳng nhỏ theo hình một chỏm cầu, mặt phản xạ tạo thành mặt lõm của gương cầu. Hướng gương cầu lõm lắp ráp này về phía Mặt Trời. Điều chỉnh cho chỗ ánh sáng hội tụ đúng vào thuyền của giặc.
MỘT SỐ VẬT ỨNG DỤNG SỰ PHẢN XẠ ÁNH SÁNG CỦA GƯƠNG CẦU LÕM
Gương trang điểm của các diễn viên
Học thuộc phần ghi nhớ trang 24 SGK.
? Đọc có thể em chưa biết trang 24 SGK.
? Soạn phần tự kiểm tra trang 25 SGK, ôn tập chương I .
DẶN DÒ
Bài học kết thúc
Chúc các em học tốt