Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

Ngữ Văn
8
Kiểm tra bài cũ:
? Phân tích sự tương phản giữa hai nhân vật Đôn- ki hô tê - Xan- chô pan xa?
Đôn Ki-hô-tê
Dòng dõi quí tộc
Mong giúp cho đời
Mê muội
Hão huyền
Dũng cảm
Gầy gò, cao lênh khênh cưỡi trên lưng con ngựa còm
Xan chô pan xa
Nguồn gốc nông dân
Chỉ nghĩ đến cá nhân mình
Tỉnh táo
Thiết thực
Hèn nhát
Béo lùn lại ngồi trên lưng lừa càng lùn tịt
MỘT SỐ BIỂU TƯỢNG CỦA NƯỚC MỸ
Chiếc lá cuối cùng
(Trích)
Ô - hen - ri
Tiết.29,30

I. Tìm hiểu chung về văn bản
1. Tác giả
O Hen - ri (1862-1910) là nhà văn Mĩ chuyên viết truyện ngắn . Học qua rất nhiều nghề như: pha chế và bán thuốc, hội họa, thư kí, phóng viên.
Từng bị ngồi tù 5 năm
Các tác phẩm tiêu biểu; Đường định mệnh, Vụ án, Một sự cải tạo được cứu vãn, Chiếc là cuối cùng.
Trình bày hiểu biết của em về tác giả?
O Hen – ri (1862 -1910)
Nơi làm việc của O Hen - ri
Nơi ở của ô Hen - ri
2. Đọc- tóm tắt văn bản
* Đọc.
Yêu cầu :
+ Chú ý phân biệt lời kể, tả của tác giả với những câu đặt trong dấu ngoặc kép.
+ Lời kể của Xiu về cái chết của cụ Bơmen đọc giọng rưng rưng, cảm động, nghẹn ngào.
b.Tác phẩm
Là truyện ngắn xuất sắc bậc nhất của O Hen-ri, tiêu biểu cho kiểu kết thúc bất ngờ ( đặc trưng trong sáng tác của ông)
Được in trong tập Cây đèn thanh mảnh ( 1907)
Đoạn trích là phần cuối của tác phẩm
C.Từ khó : ( SGK)
Hiểu biết của em về tác phẩm và đoạn trích?
Dây thường xuân
*Tãm t¾t v¨n b¶n
- Giôn-xi ốm nặng và nằm đợi chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân bên cửa sổ rụng, khi đó cô sẽ chết.
- Nhưng qua một buổi sáng và 1 đêm mưa gió phũ phàng, chiếc lá cuối cùng vẫn kiên cường bám trụ. Điều đó khiến Giôn-xi thoát khỏi ý nghĩ về cái chết.
- Xiu - người bạn của Giôn-xi- cho cô biết chiếc lá cuối cùng chính là bức tranh hoạ sĩ già Bơ-men đã bí mật vẽ trong một đêm mưa gió để cứu Giôn-xi , trong khi chính cụ bị chết vì sưng phổi
3. Phương thức biểu đạt
Tự sự
4.Thể loại:
Truyện ngắn
5. Bố cục: Chia làm 3 phần
+ P1. Từ đầu đến kiểu Hà lan: Giôn xi đợi cái chết
+ P2. Tiếp đến vịnh Na-plơ: Giôn Xi vượt qua cái chết
+ P3. Còn lại: Bí mật của chiếc lá cuối cùng
I. Tìm hiểu chi tiết
1. Nhân vật Giôn Xi
?Tim chi tiÕt nãi vÒ c¶nh ngé cña Gi«n Xi?Tõ c¶nh ngé Êy c« cã t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo?
BÖnh tËt, ®ãi nghÌo vµ sù cè g¾ng kh«ng thµnh ®¹t ®iÒu ®ã khiÕn c« tuyÖt väng, ch¸n n¶n, bu«ng xu«i.
?T©m tr¹ng Êy khiÕn c« c« suy nghÜ g× ?
+ C« g¾n sù sèng cña m×nh víi nh÷ng chiÕc l¸ trªn c©y Th­êng Xu©n.( khi nµo chiÕc l¸ cuèi cïng rông xuèng th× c« còng bu«ng xu«i l×a ®êi)
Học sinh thảo luận nhóm
? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i viÕt ``Khi trêi võa höng s¸ng th× Gi«n-xi, con ng­êi tµn nhÉn l¹i ra lÖnh kÐo mµnh lªn`` . Hµnh ®éng nµy thÓ hiÖn t©m tr¹ng g× cña c«?
- T©m tr¹ng:
+ Thê ¬, l¹nh lïng víi chÝnh m×nh
+ C« kh«ng quan t©m ®Õn sù lo l¾ng, ch¨m sãc cña b¹n
+ Gi«n-xi lµ mét c« g¸i yÕu ®uèi, bÖnh tËt, Ýt nghÞ lùc, thËt ngí ngÈn vµ ®¸ng th­¬ng


? Sau đêm mưa gió dữ dội, cô phát hiện ra điều gì?
? Tâm trạng và hành động của cô như thế nào ?

- Chiếc lá vẫn còn
- Ngạc nhiên, nhận thấy mình là cô bé hư, gọi Xiu xin tí cháo, chút sữa, muốn uống chút rượu, muốn ngắm mình trong gương, khát khao được vẽ
* khát vọng sống mãnh liệt của Giôn- Xi.
? Nguyªn nh©n s©u xa nµo lµm
Gi«n-xi khái bÖnh?
? ViÖc ®ã nãi lªn ®iÒu g×?


Sự gan góc của chiếc lá, chống chọi kiên cường với thiên nhiên khắc nghiệt, bám lấy cuộc sống đã làm tâm trạng của Giôn- xi hồi sinh.
Con người không chỉ chữa bệnh tật bằng thuốc men, nghỉ ngơi mà còn có thể chiến thắng bệnh tật bắng nghị lực và niềm tin vào cuộc sống.
2.Tình cảm của Xiu
Xiu cũng là một họa sĩ sống cùng với Giôn-xi
Lo lắng cho bệnh tật của Giôn-xi
Chăm sóc, động viên, an ủi bạn
Ngạc nhiên, vui mừngkhi chiếc lá vẫn còn trên cây
* Xiu là cô gái nhân hậu có tấm lòng yêu thương và chia sẻ với người khác
Xiu được tác giả giới thiệu như thế nào?Tâm trạng của Giôn- xi?
Qua tâm trạng và hành động của Xiu em có nhận xét gì về nhâ vật này?
3. Cụ Bơ-men và kiệt tác “Chiếc lá cuối cùng”
Là họa sĩ không thành đạt, mơ ước vẽ cho mình một kiệt tác.
Lo lắng và rất thương Giôn-xi
Hành động: vẽ chiếc lá trong đêm mưa bão để cứu Giôn-xi
*Cụ có tình yêu thương cao cả
Cụ Bơ-men được tác giả giới thiệu như thế nào?
Trong đoạn cuối văn bản cụ Bơ-men đã làm gì để cứu sống Giôn-xi? Việc làm đó chứng tỏ điều gì?
*Kiệt tác “Chiếc lá cuối cùng”
Giống y như thật
Cứu sống được Giôn-xi
Vẽ bằng tình thương yêu và đức hi sinh thầm lặng
Vì sao chiếc lá cuối cùng trở thành kiệt tác?
Thảo luận
? Tại sao khi nghe Xiu kể chuyện về cái chết của cụ Bơ-men, tác giả không để Giôn-xi có thái độ gì.
- Cách kết thúc như vậy truyện sẽ có dư âm, để lại trong lòng người đọc nhiều suy nghĩ và những dự đoán. Truyện sẽ kém hay nếu nhà văn cho chúng ta biết cụ thể Giôn-xi nghĩ gì, nói gì, có hành động gì khi nghe Xiu kể lại cái chết và việc làm cao cả của cụ Bơ-men
* Luyện tập:
? Hãy đóng vai Giôn-xi kể lại tâm trạng của mình khi nhìn thấy chiếc lá cuối cùng không bị rụng.
4. Củng cố:
- Em h·y nªu mét vµi nÐt vÒ nhµ v¨n O. Hen-ri vµ t¸c phÈm : ChiÕc l¸ cuèi cïng.
- Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt Gi«n-xi
5. Hướng dẫn về nhà:
- Kể tóm tắt lại văn bản.
- Viết đoạn văn ngắn phát biểu cảm nghĩ về nhân vật Giôn-xi.
Chuẩn bị bài: chương trình địa phương
MỘT SỐ BIỂU TƯỢNG CỦA NƯỚC MỸ
26