Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

xin kính chào các thầy cô giáo và các em học sinh
Giảng viên hướng dẫn: Trần văn Tác
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thiềm
chiếc lá cuối cùng
Ngữ văn 8
I. T×m hiÓu chung:
1.Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm:
a. T¸c gi¶:
? Em hiểu gì về cuộc đời và sự nghiệp của O Hen-ry?
O Hen-ry (1862 - 1910)
Là nhà văn Mỹ nổi tiếng
Chuyên viết truyện ngắn
Đề tài: phản ánh cuộc sống nghèo khổ của nhân dân Mỹ.
Truyện thường nhẹ nhàng nhưng toát lên lòng nhân đạo sâu sắc, tình yêu thương những người nghèo khổ.
3. Tóm tắt đoạn trích:
Cụ Bơ-men, Xiu và Giôn-xi là những họa sĩ nghèo
sống ở trong một khu phố tồi tàn phía Tây Oa-sinh-Tơn. Mùa Đông lạnh giá Giôn-xi mắc bệnh viêm phổi, cô tin chắc rằng khi chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng xuống cô sẽ lìa đời.Xiu nói điều này với cụ Bơ-men và hai người rất lo lắng.Mặc cho Xiu hết lòng chăm sóc, Giôn-xi vẫn bướng bỉnh giữ ý nghĩ kì quặc ấy. Nhưng lạ thay, sau một đêm mưa gió dữ dội, ngày sau nữa chiếc lá vẫn còn đó.
Điều này khiến Giôn-xi thoát khỏi ý nghĩ về cái chết. Xiu cho Giôn-xi biết chiếc lá cuối cùng là bức tranh do cụ Bơ-men đã bí mật vẽ trong một đêm mưa gió để cứu Giôn-xi, trong khi đó chính cụ chết vì bị bệnh viêm phổi.
II. Phân tích:

1. Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi:
? Đoạn truyện cho em biết gì về hoàn cảnh sống và tình trạng của Giôn-xi ?
- Cô là một Hoạ sỹ nghèo, mắc bệnh sưng phổi.
? Trong điều kiện hoàn cảnh đó, tâm trạng của Giôn-xi lúc này như thế nào ?
- Cô cảm thấy chán nản, tuyệt vọng.
? Tình trạng đó khiến Giôn-xi đã có suy nghĩ gì. Vì sao cô lại có suy nghĩ như vậy
- Chiếc lá cuối cùng rụng nốt, cô cũng buông xuôi lìa đời =>Cô gái yếu đuối ít nghị lực, bị bệnh tật + nghèo => Suy nghĩ ngớ ngẩn => Đáng thương
? Sau một đêm mưa gió phủ phàng vùi dập, khi kéo mành lên Giôn-xi phát hiện ra điều gì.
Chiếc lá thường xuân vẫn còn đó
Giôn - xi chán nản,tuyệt vọng
? Theo em Giôn-xi đã nhận được những gì từ chiếc lá đó ?
- Chiếc lá nhỏ nhoi đã kiên cường chống chọi lại với thiên nhiên khắc nghiệt => Chứa đựng một sức sống mãnh liệt bền bỉ => Niềm tin về sự sống của Giôn-xi đã bừng dậy.
? Sau đó Giôn-xi đã có suy nghĩ và cử chỉ gì?
Xin cháo, sữa
Gương tay
Ngồi xem nấu nướng
Hi vọng về vịnh Na-plơ
? Tại sao Giôn-xi lại đòi cho cô chiếc gương trước?
- Cô tự nhìn lại chính mình, thấy mình như có lỗi.
? Qua tìm hiểu,em thấy Giôn-xi đã có gì thay đổi? Vì sao lại có sự thay đổi đó?
- Sự sống đã hồi sinh trong cô nhờ sự gan góc kiên cường của chiếc lá .
? Theo em việc Giôn-xi khỏi bệnh muốn nói lên điều gì?
- Bị bệnh không chỉ được chữa bằng thuốc uống mà còn chữa bằng liều thuốc nghị lực, tinh thần và tình yêu cuộc sống.

2. Tình cảm của Xiu đối với Giôn-xi:
? Khi hai người lên gác, thấy Giôn-xi đang ngủ Xiu đã làm gì? Vì sao cô làm như vậy?
- Kéo tấm mành mành che kín cửa sổ, ra hiệu cho cụ Bơ-men sang buồng bên=>Không muốn làm mất giấc ngủ của Giôn-xi. Sợ Giôn-xi tỉnh giấc, thấy cây thường xuân rụng hết lá thì cô sẽ chết.
? Khi sang buồng bên, Xiu đã có cử chỉ thái độ gì? Qua đó giúp em hiểu gì về tâm trạng của Xiu?
- Sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ, chẳng nói năng gì= >Lo lắng cho tính mạng của Giôn-xi.
? Khi kéo mành lên chuyện gì đã xảy ra?
- Nhưng, kỳ lạ! vẫn còn một chiếc lá thường xuân bám vào tường.
3. Chiếc lá cuối cùng, kiệt tác của cụ Bơ-men:

? Chi tiết nào thể hiện tình yêu thương của cụ Bơ-men đối với Giôn-xi?
Cụ sợ nhìn ra cửa sổ, nhìn Xiu chẳng nói năng gì.
? Em hình dung xem cụ đang nghĩ gì?
Nghĩ đến việc vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi
? Qua đoạn văn em thấy Xiu đã thông báo cho Giôn-xi biết điều gì về bác Bơ-men?
Cụ đã chết vì bệnh viêm phổi.
? Nguyên nhân cái chết của cụ. Từ ngữ nào thể hiện điều đó?
Cụ đã lao động nghệ thuật thầm lặng, vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi.
+ Giày và quần áo ướt sũng.
+ Chiếc đèn bão vẫn còn thắp sáng.
+ Chiếc thang đã bị lôi ra khỏi chỗ để của nó.
+ Vài chiếc bút lông rơi vung vãi.
? Cảm nhận của em về cụ Bơ-men?
Là người cao thượng, quên mình vì người khác.
? Vì sao tác giả không trực tiếp tả cảnh cụ Bơ-men vẽ lá trong đêm giá rét, tả cảnh cụ vào bệnh viện và qua đời?
Tạo sự bất ngờ cho Giôn-xi và gây hứng thú cho người đọc.

Tổng kết:

? Nhận xét về nghệ thuật đặc sắc của truyện? Cách xây dựng tình huống?
Nghệ thuật:
+ Tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm, thể hiện tâm lí nhân vật sâu sắc.
+ Đảo ngược tình huống hai lần.
? Với cách kể chuyện độc đáo hấp dẫn ấy, truyện đã thể hiện nội dung gì?
Nội dung:
+ Tình yêu thương chân thành của những người nghèo khổ
+ Sức mạnh của tình yêu cuộc sống đã chiến thắng bệnh tật
+ Giá trị cao cả của sức mạnh nghệ thuật

Xin chân thành cảm ơn!