Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

Ngữ văn 8
Chiếc lá cuối cùng
O.hen-ri
Tên: Dương Nhật Huy
Trường:THCS Nguyễn Trãi
A,Giôùi thieäu:
Moãi ñaát nöôùc ñeàu coù nhöõng taùc phaåm phaûn aùnh con ngöôøi vaø cuoäc soáng cuûa nöôùc mình. Truyeän “Chieác laù cuoái cuøng” cuûa nhaø vaên Myõ O. Hen-ri ñöôïc ñaùnh giaù laø moät trong nhöõng truyeän ngaén hay nhaát theá giôùi. Ñaây laø caâu chuyeän caûm ñoäng veà tình thöông yeâu cao caû giöõa nhöõng con ngöôøi ngheøo khoå vôùi nhau. Ñoaïn trích chuùng ta hoïc hoâm nay laø phaàn cuoái cuûa truyeän ngaén “Chieác laù cuoái cuøng”.
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả:

o.hen-ri
O. Hen – ry (Uyliam -Xi nây- potơ)(1862 – 1910)
là nhà văn Mỹ nổi tiếng
Cuộc đời: Ông trãi qua nhiều nghề nghiệp, từng bị tù tội vì làm thất thoát công quỉ.
Sự nghiệp: Thiên viết truyện ngắn, hầu hết các sáng tác hướng về tầng lớp nghèo khổ, phê phán giai cấp tư sản tàn bạo(Chiếc lá cuối cùng, Căn gác xép…). Truyện của ông thường nhẹ nhàng tràn đầy tinh thần nhân đạo.
Từ năm 1918: Hội nhà văn Mỹ lập giải thưởng O.Hen -ry để trao giải cho các truyện ngắn xuất sắc ở Mỹ.
Nơi ở của ô Hen - ri
Nơi làm việc của O Hen - ri
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả:

o.hen-ri
-O.Hen-Ri (1862-1910) Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn - Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả
TÁC PHẨM CHÍNH:
- CĂN GÁC XÉP
- TÊN CẢNH SÁT VÀ GÃ LANG THANG
- QUÀ TẶNG CỦA CÁC ĐẠO SĨ
- CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
2 . Tác phẩm :
? Truyện O. Hen-ri phong phú về đề tài nhưng phần lớn hướng vào cuộc sống nghèo khổ của người dân M?, do vậy mang ý nghĩa phê phán rõ rệt. Ông thường xây dựng những tình huống đảo ngược nên truyện tăng tính hấp dẫn, lôi cuốn.
-Trích truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”
- Đó là một truyện ngắn hay, tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của Henry
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả:

o.hen-ri
-O.Hen-Ri (1862-1910) Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn - Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả
2 . Tác phẩm :
-Trích truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”
Thể loại : Truyện ngắn
PTBĐ : Tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm
Cụ Bơ – men, Xiu và Giôn – xi là những họa sĩ nghèo
sống ở trong một khu phố tồi tàn phía Tây Oa -sinh -
Tơn. Mùa Đông lạnh giá Giôn- xi mắc bệnh viêm phổi,
cô tin chắc rằng khi chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng
xuống cô sẽ lìa đời. Xiu nói điều này với cụ Bơ – men
và hai người rất lo lắng. Mặc cho Xiu hết lòng chăm
sóc, Giôn – xi vẫn bướng bỉnh giữ ý nghĩ kì quặc ấy.
Nhưng lạ thay, sau một đêm mưa gió dữ dội, ngày sau nữa
chiếc lá vẫn còn đó. Điều này khiến Giôn- xi thoát khỏi
ý nghĩ về cái chết.Xiu cho Giôn- xi biết chiếc lá cuối
cùng là bức tranh do cụ Bơ- men đã bí mật vẽ trong một
đêm mưa gió để cứu Giôn- xi, trong khi đó chính cụ
chết vì bị bệnh viêm phổi.
Tóm tắt
Hiểu chú thích:
Thường xuân:
Thường xuân(còn gọi là trường xuân) một loại dây leo, bám sát vào tường gạch, lá rụng dần về mùa đông.
Vịnh Na-plơ:
Vịnh đẹp nổi tiếng ở bờ biển I-ta-li-a.
Kiệt tác:
Tác phẩm nghệ thuật đặc sắc.
Tìm hiểu văn bản
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả:

o.hen-ri
-O.Hen-Ri (1862-1910) Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn - Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả
2 . Tác phẩm :
-Trích truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”
Thể loại : Truyện ngắn
PTBĐ : Tự sự
- Bố cục: 3 đoạn
a . “Khi hai người ….tảng đá”
=> cụ Bơ-men và Xiu lên gác thăm Giôn-xi
b .”Sáng hôm sau….thế thôi”
=> chiếc lá cuối cùng không rụng và Giôn-xi đã qua cơn nguy hiểm
c . Còn lại
=> Xiu kể cho Giôn-xi đang bình phục về cái chết bất ngờ của cụ Bơ-men
- Bố cục: 3 đoạn
 Trình tự câu chuyện liền mạch theo dòng thời gian và sự việc tiếp nối
Tìm hiểu văn bản
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:

o.hen-ri
II.Tìm hiểu văn bản
1.Nhân vật Giôn-xi
2.Nhân vật cụ Bơ-men
1, Em hãy cho biết trong đoạn trích có những nhân vật nào? Truyện xoay quanh những nhân vật nào?
Tìm hiểu văn bản
2, Các em hãy tìm những chi tiết nói về cụ Bơ - men và Giôn - Xi (phần đầu được in bằng chữ nhỏ)
->Giôn-xi là 1 hoạ sĩ nghèo,cô bị bệnh viêm phổi Cô đế�m từng chiếc lá thường xuân..chờ khi nào chiếc lá cuối cùng rụng thì cô cũng buông xuôi, lìa đời
->Cụ Bơ-men là 1 hoạ sĩ nghèo thuê cùng phòng trọ với 2 cô hoạ sĩ trẻ. Bốn chục năm nay , mơ ước vẽ 1 kiệt tác nhưng chưa th?c hiện được, cụ thường ngồi làm mẫu cho các hoạ sĩ trẻ vẽ để kiếm tiền.
Tìm hiểu văn bản
3, Nhà văn viết về Giôn -xi như sau: "Một tâm hồn đang chuẫn bị sẵn sàng cho một chuyến đi xa xôi,bí ẩn của mình" Từ� đây em có suy nghĩ gì về Giôn-xi ?
4,Tại sao Giôn-xi lại tuyệt vọng đến nỗi cái chết luôn ám ảnh cô ?
-> Cô quá chán chường với cuộc sống, cô muốn chết.
- Bệnh tật và nghèo túng khiến cô tuyệt vọng.Nó hầu như ngốn hết sinh lực của cô. Cô bất lực trước cuộc sống, mất hết niềm tin. Cô muốn thoát khỏi bất hạnh, cô muốn chết.
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:

o.hen-ri
II.Tìm hiểu văn bản
1.Nhân vật Giôn-xi
2.Nhân vật cụ Bơ-men
+ Hoạ sĩ nghèo
+ đang bị bệng sưng phổi .
+ "Chiếc lá cuối cùng rụng thì em sẽ chết"
+ chuẩn bị sẵn sàng cho một
chuyến đi xa xôi,bí ẩn.
+ Hoạ sĩ nghèo
+ Bốn chục năm mong ước vẽ 1 kiệt tác nhưng chưa thực hiện được.
+ Sợ� sệt nhìn thường xuân chẳng nói năng gì
 Tuyeät voïng
Quan tâm, lo lắng cho
Giôn-xi
Tìm hiểu văn bản
5,Mới ngày hôm qua thôi,cô bé Giôn-xi còn âm thầm chuẩn bị cho mình 1 chuyến đi xa xôi bí ẩn thế mà hôm nay cô đã gọi và tâm sự với chị Xiu .Giôn-xi đã nói với Xiu những gì ?
 “Muoán cheát laø 1 caùi toäi...cho em xin tí chaùo, chuùt söõa …vaø khoan, ñöa cho em chieác göông tröôùc ñaõ...em muoán ngoài daäy... hi voïng ñöôïc veõ vònh Na-plô “
6 ,Em có nhận xét gì về tâm trạng của Giôn-xi lúc này so với ngày hôm qua ? Giôn-xi cho rằng " muốn chết là 1 cái tội",cô muốn ăn , muốn uống sữa, đặc biệt là cô muốn soi gương, Em có suy nghĩ gì về chi tiết này ?
 Gioân-xi thay ñoåi hoaøn toaøn. Tröôùc ñaây Gioân-xi tuyeät voïng neân khoâng muoán aên uoáng, koâ quan taâm ñeán baûn thaân.Nay coâ caûm thaáy yeâu ñôøi,yeâu cuoäc soáng,Xem göông töùc laø quan taâm xem mình theá naøo,aên uoáng ñeå ñöôïc bình phuïc,veõ vònh Na-plô ñeå thöïc hieän öôùc mô cuûa mình.
Tìm hiểu văn bản
Giảng: Tại sao Gx kô nhờ xiu lấy 1 vật khác mà vật đầu tiên cô cần là chiếc gương ?Bởi chiếc gương mới giúp cho cô nhìn lại mình.Quan tâm tới khuôn mặt mình .Xem mình đẹp hay xấu là cô đã yêu cuộc sống.cô ngghĩ đã đến lúc giũ bỏ tất cả những ý nghĩ ngờ nghệch, phải mạnh mẽ đương đầu với cuộc sống. Cô muốn vẽ vịnh Na-plơ,cũng chính là nuốin sẽ tiếp tục sư n�ghiêp nghệ thuật, muốn làm nên những gì có ích cho cuộc đời muốn thực hiện được ước mơ cháy bỏng của mình .
Câu hỏi thảo luận
Nguyên nhân nào khiến Giôn-xi thay đổi như vậy ?
 Tröôùc ñaây Gioân-xi chôø chieác laù cuoái cuøng ruïng thì coâ seõ cheát, nhöng qua 1 ñeâm möa gioùp baõo buøng chieác laù giaø nua vaãn duõng caûm baùm vaøo thaân caây meï.Coâ nhaän ra trong chieác laù moûng manh kia coù 1 söùc soáng thaät maõnh lieät, beàn bæ. . . Ñieàu ñoù ñaõ kích thích tình yeâu söï soáng cuûa Gioân-xi.Chieác laù cuoái cuøng koâ ruïng coù nghóa laø coâ seõ soáng ->Nhu caàu ñöôïc soáng , t/y cuoäc soáng vaø tình yeâu hoäi hoaï ñaõ trôû laïi vôùi Gioân-xi.
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:

o.hen-ri
II.Tìm hiểu văn bản
1.Nhân vật Giôn-xi
2.Nhân vật cụ Bơ-men
+ Muốn chết là 1 cái tội.
+cho em xin tí cháo, chút sữa .và khoan, đưa cho em chiếc gương trước đã...em muốn ngồi dậy...hi vọng được vẽ vịnh Na-plơ
 Hoài sinh.
Tìm hiểu văn bản
8, Vì sao em biết đó là cụ Bơ-men?
Tìm những chi tiết chứng minh rằng chính cu Bơ-men đã vẽ ra chiếc lá ấy ? hãy cho biết cụ đã vẽ chiếc lá trong hoàn cảnh nào ?
7, Theo em chiếc lá thường xuân già nua ấy có thật sự chống chọi được với cơn mưa gió bão bùng ấy kô ?
Vậy ai là người đã vẽ ra chiếc lá ấy?
+Giày và quần áo ướt sũng, Chiếc thang…Bảng màu xanh lẫn màu vàng úa .....
+ Vẽ trong đêm mưa gió, bão bùng , giá lạnh…Dưới ánh sáng của chiếc đèn bão.
+ vẽ một cách âm thầm, bí mật, vội vã, thời tiết khắc nghiệt
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:

o.hen-ri
II.Tìm hiểu văn bản
1.Nhân vật Giôn-xi
2. Nhân vật cụ Bơ-men
+ Muốn chết là 1 cái tội.
+cho em xin tí cháo, chút sữa .và khoan, đưa cho em chiếc gương trước đã...em muốn ngồi dậy...hi vọng được vẽ vịnh Na-plơ
 Hoài sinh.
+ Vẽ trong đêm mưa gió, bão bùng , giá lạnh…Dưới ánh sáng của chiếc đèn bão.
+ vẽ một cách âm thầm, bí mật, vội vã…
+ Giày và quần áo ướt sũng, Chiếc thang…Bảng màu xanh lẫn màu vàng úa .....
+ Chiếc lá giống như thật
Tìm hiểu văn bản
9,Cụ Bơ-men có biết rằng vẽ bức tranh như vậy là nguy hiểm kô ? Tại sao cụ vẫn vẽ? Vậy xuất phát từ tình cảm nào mà cụ vẽ bức tranh ?
10, Qua đó ta thấy cụ Bơ-men là người ntn ?
 Xuaát phaùt töø tình yeâu thöông cao caû,söï hi sinh vì ngöôøi khaùc.
? Cĩ tình yêu thương cao cả và sự hi sinh vì người khác
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:

o.hen-ri
II.Tìm hiểu văn bản
1.Nhân vật Giôn-xi
2. Nhân vật cụ Bơ-men
+ Muốn chết là 1 cái tội.
+ cho em xin tí cháo, chút sữa .và khoan, đưa cho em chiếc gương trước đã...em muốn ngồi dậy...hi vọng được vẽ vịnh Na-plơ
 Hoài sinh.
+ Vẽ trong đêm mưa gió, bão bùng , giá lạnh…Dưới ánh sáng của chiếc đèn bão.
+ vẽ một cách âm thầm, bí mật, vội vã
+ Giày và quần áo ướt sũng, Chiếc thang…Bảng màu xanh lẫn màu vàng úa .....
+ Chiếc lá giống như thật
? Cĩ tình yêu thương cao cả và sự hi sinh vì người khác
Tìm hiểu văn bản
11, Trong truyện ta thấy 1 n/v luôn ở bên Giôn-xi,đó là Xiu, hãy tìm những chi tiết cho thấy sự quan tâm của Xiu đối với Giôn-xi ?
Qua việc làm và lời nói của Xiu, c? Bo-men ,em nghĩ gì về tình ngu?i, tình bạn của họ ?
12, Qua đó,em hiểu gì về cuộc sống của những hoạ sĩ nghèo nói riêng và tầng lớp nhân dân lao động nói chung trong xã hội mỹ ?
 Hoï coù 1 cuoäc soáng cuøng cöïc ngheøo khoå döôùi lôùp ñaùy XH
 Tình baïn,tình ngöôøi trong khoán khoù thaät chaân thaønh vaø caûm ñoäng .
13,Xiu cho rằng chiếc lá cuối cùng là 1 kiệt tác của cụ Bơ-men,em có đóng ý với ý kiến đó kô ?Vì sao ?
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:

o.hen-ri
II.Tìm hiểu văn bản
3, Ý nghĩa của chiếc lá cuối cùng
- Chiếc lá sinh động giống như thật (Giôn-xi là hoạ sĩ cũng kô nhận ra )
- Tạo ra sức mạnh khơi dậy sự sống trong tâm hồn con người , c?u s?ng m?t con ngu?i
- Được vẽ bởi 1 người hoạ sĩ lao động quên mình vì ngu?i khác.
 Kiệt tác
Tìm hiểu văn bản
Giaûng: Chieác laù cuoái cuøng laø 1 böùc tranh voâ cuøng soáng ñoäng.Noù gioáng thaät ñeán möùc caû 2 hoaï só treû cuõng koâ nhaän ra ñoù laø 1 chieác laù giaû.Ñieàu ñoù theå hieän taøi naêng cuûa ngöôøi ngheä só. Taøi naêng aáy ñöôïc taïo bôûi caùi taâm , töø tình yeâu thöông con ngöôøi .Chính taøi naêng quyù giaù aáy ñaõ thoåi 1 luoàng gioù maïnh khôi gôïi söùc soáng trong taâm hoàn coâ gaùi yeáu ñuoái.Böùc tranh ñöôïc veã trong hoaøn caûnh voâ cuøng khaéc nghieät nhöng laïi chöùa chan tình ngöôøi. Söï hi sinh thaàm laëng, tình ngöôøi noàng aám lung linh daãn ñöôøng cho ñoâi tay ngöôøi ngheä só taïo neân moät kieät taùc .
Tìm hiểu văn bản
14,Tại sao,O-hen-ri kô miêu tả cụ thể cụ Bơ-men vẽ bức tranh chiếc lá cuối cùng mà lại cho Xiu kể lại ở cuối truyện ?
=>Nhằm tạo tình huống bất ngờ.
15,Nét độc đáo của nghệ thuật truyện này là :Đảo ngược tình huống 2 lần. Em hãy làm rõ điều này qua cách kết thúc bất ngờ của truyện ?
=> Nhân vật Giôn-xi: từ tuyệt vọng đến nỗi luôn nghĩ đến cái chết, cuối cùng được khoẻ mạnh trở lại.Cụ Bơ-men khoẻ mạnh kô ai nghĩ là cụ sẽ chết thì cuối cùng lại chết
16, Em hiểu như thế nào về ý nghĩa của truyện ?
+ Nghệ thuật chân chính được tạo từ tình yêu thương con người
+ Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật vì con người, (nghệ thuật vị nhân sinh )
+ Thể hiện tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ .
Tìm hiểu văn bản
17, Em thấy văn bản này đã có tính thống nhât về chủ đề của văn bản chưa ?
18 , Qua đoạn trích, em hiểu gì về tài năng của O-hen-ri ?
-> Ô-hen-ri là nhà văn có tài viết truyện với những kết cục độc đáo ,bất ngờ.
+ Có tình yêu thương quí trọng những người nghèo khổ .
Thứ ngày tháng năm 2012
Chiếc lá cuối cùng
Tiết 29,30-Vb
I.Đọc- tìm hiểu chú thích:

o.hen-ri
II.Tìm hiểu văn bản
1. Nhân vật Giôn-xi
2. Nhân vật cụ Bơ-men
3, Ý nghĩa của chiếc lá cuối cùng
III.Ghi nhớ
1. Nghệ thuật:
Nghệ thuật đảo ngược tình huống 2 lần bất ngờ;
2. Nội dung:
- Tình yêu thương của những con người nghèo khổ.
- Sức mạnh của tình yêu cuộc sống chiến thắng bệnh tật.
- Sức mạnh của nghệ thuật chân chính vì con người.
Sgk- 90
Ngữ văn 8
Chiếc lá cuối cùng
O.hen-ri
Dương Nhật Huy