Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

1

TRƯỜNG THCS L� Qu� ��n


MÔN : NGỮ VĂN - LỚP 8C
BÀI DẠY: Chi�c l� cu�i c�ng ( TIẾT 29 )
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: NguyƠn Th� Ng�c Tĩ
Hội giảng
Chào mừng Ngày Bác Hồ gửi thư cho ngành Giáo dục 15 -10
2
KIỂM TRA BÀI CŨ
1-Hãy phân tích những mặt đối lập của cặp nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa ?
Nghệ thuật đối lập ( tương phản) ở đây có tác dụng gì ?
2- Từ hình tượng của hai nhân vật trong văn bản, em rút ra bài học gì cho bản thân mình?

3

ĐÁP ÁN
1- Các mặt đối lập của hai nhân vật là:


Tác dụng:
Làm nổi bật được bức chân dung bất hủ của hai nhân vật.
2-Bài học: sống phải có khát vọng cao cả, biết giúp ích cho đời, dũng cảm, cao thượng, luôn tỉnh táo, sáng suốt trong xét đón mọi việc, không nên hoang tưởng, xa rời thực tế..
4
Đây là những biểu tượng gì ? Của d?t nước n�o?
Tượng N? thần Tự do
Công nghiệp phát triển ,
sự giàu có của một cường quốc

Nhà Trắng, tượng
trưng cho quyền lực
Qua những bức tranh trên, em có nhận gì về nước Mĩ ?
1
2
3
5
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả - t¸c phÈm :
a. T¸c gi¶: (1862-1910)
- Tªn: William Sydney Potter
- Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Tiết 29
(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.
6
Noi ? cđa O. Hen - ri
7
Nơi làm việc của O Hen - ri
8
TÁC PHẨM CHÍNH:
- CĂN GÁC XÉP
- TÊN CẢNH SÁT VÀ GÃ LANG THANG
- QUÀ TẶNG CỦA CÁC ĐẠO SĨ
- CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
…….
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả - Tác phẩm :
a.Tác giả: O.Hen-ri (1862-1910)
- Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.
-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.
b.Tác phẩm :
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG

(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản:
9
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả - Tác phẩm :
a.Tác giả: O.Hen-ri (1862-1910)
- Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.
-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và
tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.
b.Taùc phẩm: Hay vµ tiªu biÓu nhÊt cho truyÖn ng¾n O.Hen-ri
Xuất xứ ®o¹n trÝch :
Văn bản là phần cuối của truyện ngắn
“Chiếc lá cuối cùng”.
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG


Tiết 29

(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
10
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả - Tác phẩm :
a.Tác giả: O.Hen-ri (1862-1910)
-Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.
-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.
b.Tác phẩm:
Xuất xứ:
Văn bản là phần cuối của truyện ngắn
“Chiếc lá cuối cùng”.
Tiết 29
Văn bản
O. Hen-Ri
Trích)
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Văn bản
(Trích)
O. Hen-ri
-Hướng dẫn đọc : Phân biệt lời kể, tả của tác giả với những câu, đoạn đặt trong dấu ngoặc kép, chú ý đoạn cuối khi Xiu kể về cái chết cụ Bơ-men, giọng cảm động nghẹn ngào.
3. T×m hiÓu chung v¨n b¶n:
2. Đọc, tìm hiểu chú thích:
- ThÓ lo¹i:
truyện ngắn:
- PTB§:
Tự sự kết hợp Miêu tả và biểu cảm
- Ngôi kể: ngôi thứ 3
11
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả - Taùc phẩm:
2. §äc, t×m hiÓu chó thÝch:
3. T×m hiÓu chung v¨n b¶n:
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG


Tiết 29

(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
* Bè côc: Gồm 3 phần
Phần 1: “Khi hai người ….kiÓu Hµ Lan” : Gi«n –xi ®îi chÕt
- Phần 2: “->…. thế thôi” : Giôn-xi đã qua cơn nguy hiểm
- Phần 3: . Còn lại : BÝ mËt vÒ chiÕc l¸ cuèi cïng
Em có nhận xét gì về bố cục văn bản ? ( chú ý trình tự các sự việc )

Bố cục chặt chẽ, trình tự câu chuyện liền mạch và sự việc tiếp nối theo dòng thời gian .
* Tóm tắt văn bản
Hãy nêu các sự việc chính của văn bản ?
12
CÁC SỰ VIỆC CHÍNH:
1-Gioân -xi laø moät hoaï só treû, beänh taät tuyeät voïng, coâ gaén söï soáng của mình vaøo chieác laù cuoái cuøng.
2-Xiu taâm söï vôùi cuï Bô-men về điều này, hai ngöôøi rất lo laéng.
3-Sau moät ñeâm möa gioù và cả ngày hôm sau, ñieàu baát ngôø là chieác laù khoâng ruïng.
4-Gioân-xi ñaõ soáng còn cuï Bô-men cheát vì beänh söng phoåi.
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG


(Trích)
O. Hen-ri
? Từ các sự việc đó, hãy tóm tắt văn bản?
Văn bản:
13
Tóm tắt



Cụ Bơ-men, Xiu và Giôn-xi là những họa sĩ nghèo
sống ở trong một khu phố tồi tàn phía Tây Oa -sinh -
tơn. Mùa đông lạnh giá Giôn- xi mắc bệnh viêm phổi,
cô tin chắc rằng khi chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng
xuống thì cô sẽ lìa đời. Xiu nói điều này với cụ Bơ-men
và hai người rất lo lắng. Mặc cho Xiu hết lòng chăm
sóc, Giôn-xi vẫn bướng bỉnh giữ ý nghĩ kì quặc ấy.
Nhưng lạ thay, sau một đêm mưa gió dữ dội, ngày sau nữa
chiếc lá vẫn còn đó. Điều này khiến Giôn- xi thoát khỏi
ý nghĩ về cái chết.Xiu cho Giôn- xi biết chiếc lá cuối
cùng đó là bức tranh do cụ Bơ- men đã bí mật vẽ trong một
đêm mưa gió để cứu Giôn- xi, trong khi đó chính cụ
chết vì bị bệnh viêm phổi.
14
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG

Tiết 29
Văn bản
(Trích)
O. Hen-ri
I. Tìm hi?u chung:
II.Phân tích:
? Qua văn bản đã đọc và tóm tắt, em biết gì về hoàn cảnh sống của Giôn- xi ?
( Gợi ý: Cô làm nghề gì ? Cuộc sống như thế nào ? )
1- Nhân vật Giôn-xi:
* Hoàn cảnh sống:
Là một nữ hoạ sĩ trẻ, nghèo.
Qua những thông tin trên, em có nhận xét gì về hoàn cảnh sống của Giôn-xi lúc bấy giờ ?
 Nghèo túng và bệnh tật - ®¸ng th­¬ng
Bị bệnh sưng phổi nặng.
15
II.Ph©n tÝch :
1- Nhân vật Giôn-xi:
a/ Hoàn cảnh sống:
-Là một hoạ sĩ trẻ, nghèo.
-Bị bệnh sưng phổi nặng.
 Nghèo túng và bệnh tật
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG



(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
b/ Diễn biến tâm trạng:
Khi tỡnh tr?ng s?c kho? y?u ?t g?n nhu c?n ki?t s?c s?ng, trong đầu của Giụn -xi có ý nghĩ gì?
Khi nào chiếc cuối cùng trên cây thường xuân rụng thì cô cũng buông xuôi, lìa đời .
Đó là một ý nghĩ như thế nào ?
- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .
g¾n sù sèng cña m×nh víi chiÕc l¸
 Ngớ ngẩn, đáng thương
16
1- Nhân vật Giôn-xi:
a/ Hoàn cảnh sống:
- Là một hoạ sĩ nghèo.
- Bị bệnh sưng phổi nặng.
-> Nghèo túng và bệnh tật
b/ Diễn biến tâm trạng:
- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .
 Ngớ ngẩn, đáng thương
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG



(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
Giôn-xi nói :“Đó là chiếc lá cuối cùng, em cứ tưởng là nhất định trong đêm qua nó đã rụng. Em nghe thấy gió thổi. Hôm nay nó sẽ rụng thôi và cùng lúc đó thì em sẽ chết”.
Hãy cho biết lúc này, Giôn-xi đang ở trong trạng thái tâm lí như thế nào ?
-Tâm trạng : chán nản, buông xuôi, phã mÆc sè phËn theo nh÷ng chiÕc l¸ máng manh, kh«ng chót nÝu kÐo sù sèng.
- Khi Xiu vỗ về, Giôn-xi không trả lời- nghĩ đến sự ra đi của mình
-> Tâm hồn quá cô đơn và tuyệt vọng.
17
18
II. 1- Nhân vật Giôn-xi:
a/ Hoàn cảnh sống:
b/ Diễn biến tâm trạng:
- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .
- Ngớ ngẩn, đáng thương
 Tâm trạng : chán nản, buông xuôi, phã mÆc sè phËn theo nh÷ng
chiÕc l¸ máng manh, kh«ng chót nÝu kÐo sù sèng.
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG



(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
Sau đó thì chiếc lá cuối cùng đã không rụng, khi phát hiện ra điều này, Giôn-xi có phản ứng, thái độ và hành động gì ?
* Sau một ngày bám trụ của chiếc lá cuối cùng:
- Ngạc nhiên nằm nhìn chiếc lá hồi lâu
- Tự thấy mình là một con bé hư, muốn chết là một tội
- Đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ
19
II. 1- Nhân vật Giôn-xi:
a/ Hoàn cảnh sống:
b/ Diễn biến tâm trạng:
- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .
-> Ngớ ngẩn, đáng thương
- Tâm trạng : chán nản, buông xuôi, phã mÆc sè phËn theo nh÷ng chiÕc l¸
máng manh, kh«ng chót nÝu kÐo sù sèng.
* Sau mét ngµy b¸m trô cña chiÕc l¸ cuèi cïng:
- Ngạc nhiên nằm nhìn chiếc lá hồi lâu
- Tự thấy mình là một con bé hư, muốn chết là một tội
- Đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ






CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG



(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
Những suy nghĩ và hành động trên đã cho thấy sự thay đổi gì ở Giôn-xi ?
Nhu cầu sống đã trở lại, yêu bạn, yêu nghề, vượt qua được cái chết.

Thảo luận nhóm ( 2 phút )
Vậy nguyên nhân chính nào khiến cho Giôn-xi khỏi bệnh ?
Vì: + Søc sèng k× diÖu cña chiếc lá gan góc, kiên cường chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt, vẫn bám lấy cuộc sống - sù hi sinh cña B¬-men
+ Sù ch¨m sãc hÕt lßng cña Xiu.
+ Néi lùc cña chÝnh b¶n th©n Gi«n -xi

Từ đây, chúng ta có thể rút ra được bài học gì cho bản thân mình ?
20
II. 1- Nhân vật Giôn-xi:
a/ Hoàn cảnh sống:
b/ Diễn biến tâm trạng:
- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .
-> Ngớ ngẩn, đáng thương
- Tâm trạng : chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.
* Sau mét ngµy b¸m trô cña chiÕc l¸ cuèi cïng:
- Ngạc nhiên nằm nhìn chiếc lá hồi lâu
- Tự thấy mình là một con bé hư, muốn chết là một tội
- Đòi ăn uống, soi gương, muốn vẽ vịnh Na-plơ






CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG



(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
- Nhu cầu sống đã trở lại, yêu bạn, yêu nghề, vượt qua được cái chết
* Nghị lực và tình yêu cuộc sống sẽ giúp con người chiến thắng được bệnh tật, khó khăn.
Tại sao khi nghe Xiu kể về cái chết của cụ Bơ-men, tác giả không để cho Giôn-xi có thái độ gì ?
Đó là dụng ý của tác giả. Cũng có thể có nhiều cách để kết thúc câu chuyện như: để cho Giôn-xi khóc, hoặc Giôn-xi cùng Xiu đi thăm mộ cụ Bơ-men...nhưng cao tay hơn cả là cứ để Giôn-xi im lặng, cho sự cảm động thật sâu xa, thấm thía, thấm vào tâm hồn cô và cả tâm hồn người đọc .
21
( O. Hen-Ri )
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
*Chiếc lá cuối cùng mỏng manh chứa đựng một sức sống bền bỉ, mãnh liệt đã giúp Giôn-xi vượt qua cái chết.Vì sao chiếc lá không rụng, tiết sau ta sẽ tiếp tục tìm hiểu.
22
Củng cố :
Đối với Giôn-xi,chiếc lá cuối cùng rụng hay không rụng có ý nghĩa như thế nào (khi cô bị bệnh) ? Tr? l?i b?ng c�ch d�nh d?u d�ng, sai v�o sau c�c d�p �n.
A.Nếu chiếc lá ấy rụng thì cô sẽ rất đau khổ
B.Nếu chiếc lá ấy rụng thì cô sẽ không tiếp tục vẽ nữa.
C.Chiếc lá ấy rụng hay không rụng sẽ quyết định số phận của cô.
D.Cô không còn quan tâm đến chiếc lá cuối cùng nữa.
2.Vì sao khi nhìn thấy chiếc lá cuối cùng không rụng Giôn-xi thay đổi tâm trạng?
* Vì cô nghĩ rằng chiếc lá mỏng manh lại chống chọi được với thiên nhiên,còn cô thì sao không thể chống chọi được căn bệnh của mình .
-
S
S
Đ
S
23
4. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị tiết học tiếp theo :
a/-Đọc lại văn bản, kể tóm tắt văn bản
- Nắm được những nét chính về tác giả, tác phẩm.
-Hoïc vaø naém ñöôïc hoàn cảnh sống và dieãn bieán taâm traïng cuûa Gioân-xi.
b/Chuẩn bị tiết sau: Chiếc lá cuối cùng ( tiếp theo)
- Tình cảm của Xiu đối với Giôn-xi.
- Nhân vật Bơ-men và kiệt tác chiếc lá cuối cùng
-Nghệ thuật đảo ngược tình huống hai lần.
24

CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG ( O-Hen –ri )




25
TiÕt học kết thúc
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH