Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

chào mừng các thầy cô giáo và các em
KIỂM TRA BÀI CŨ
Phân tích nguyên nhân sâu xa dẫn tới tâm trạng hồi sinh của Giôn-xi?
Từ câu chuyện về sự hồi sinh của Giôn-xi, em rút ra bài học gì cho bản thân?
+ Nguyên nhân làm Giôn-xi khỏi bệnh:
Sự gan góc, kiên cường của chiếc lá
chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt,
bám lấy cuộc sống
Chiếc lá làm thay đổi suy nghĩ của
Giôn-xi, đem lại sự hồi sinh, quyết tâm
sống cho cô.
Chiếc lá là phương thuốc nhiệm màu
làm cháy lên nội lực trong Giôn-xi.
+ Bài học: Điều quan trọng nhất với
con người là yếu tố tinh thần. Khi con
người có ý chí, nghị lực, lòng quyết
tâm thì có thể đẩy lùi mọi khó khăn,
trở ngại.
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
Chiếc lá cuối cùng
O.hen-ri
Tiết 30 -
V¨n b¶n
Tiết 30
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
II. Phân tích văn bản:
1. Nhân vật Giôn-xi:
2. Nhân vật Xiu:
+ Mối quan hệ với Giôn-xi:
- Cả hai đều là họa sĩ nghèo
Sống chung trong căn hộ thuê giá rẻ
> Mối quan hệ bạn bè thân thiết gắn bó.
+ Tình cảm với Giôn-xi:
- Khi Giôn-xi bị bệnh:
Mời bác sĩ, pha sữa, nấu cháo.
-> Lo lắng, chăm sóc tận tình.
- Khi Giôn-xi ra lệnh kéo mành lên:
Xiu làm theo một cách chán nản
Ngạc nhiên nhìn chiếc lá vẫn còn
cúi khuôn mặt hốc hác.
-> Bất lực, chán nản không biết
làm gì để cứu bạn.
Khi chiếc lá vẫn còn - Giôn-xi
bình phục:
- Khi nghe Giôn-xi tâm sự về cái chết:
Sợ sệt nhìn dây thường xuân rụng gần
hết lá
-> Lo lắng cho tính mạng của bạn
Xiu tiếp tục chăm sóc bạn
Kể cho Giôn-xi nghe câu chuyện
cụ Bơ-men vẽ chiếc lá trong đêm
> Mừng vì Giôn-xi khỏi bệnh
Xúc động trước hành động cao
cả của cụ Bơ-men
=> Xiu là người nhân ái, giàu lòng yêu thương, có tình bạn cao đẹp.
(Tiếp theo)
Tiết 30
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
3. Nhân vật Bơ-men:
Ngoài 60 tuổi, nhỏ nhắn, dữ tợn, là hoạ sĩ nghèo, sống trong căn nhà thuê tồi tàn, làm mẫu vẽ cho các hoạ sĩ
trẻ để kiếm tiền, mơ ước vẽ một kiệt tác
từ 40 năm nhưng chưa thực hiện được.
- Khát vọng sáng tạo
ước mơ cao đẹp
- Say mê nghệ thuật
Sợ sệt ngó ra ngoài cửa sổ, nhìn cây thường xuân, chẳng nói năng gì
Lo lắng cho tính mạng
Giôn-xi, giàu lòng nhân ái,
giàu tình thương yêu
Vẽ chiếc lá thường xuân cuối cùng:
- Hoàn cảnh: đêm đông, tuyết rơi đầy mặt đất
Dụng cụ : thang, đèn bão, bút lông, bảng pha màu
Mục đích: đem lại niềm tin, cứu sống Giôn-xi
Chiếc lá hoàn thành trong đêm, cụ Bơ men viêm phổi nặng và qua đời.
Cao thượng, có tình
yêu thương bao la,
đức hy sinh cao
cả
(Tiếp theo)
Giôn-xi
Hoạ sĩ nghèo, mắc bệnh sưng phổi nặng.
- Tin rằng khi chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng cô cũng lìa đời ->Tuỵêt vọng, cạn kiệt sức sống.
Sau đêm mưa gió, chiếc lá vẫn còn
> Giôn-xi hồi sinh.
Xiu
Chăm sóc Giôn-xi: nấu
cháo, pha sữa, mời bác sĩ...
-> Một người bạn giàu lòng nhân ái, yêu thương.
Bơ-men
- 60 tuổi, 40 năm cầm bút cụ mơ ước vẽ một kiệt tác..
- Âm thầm vẽ chiếc lá - Mắc bệnh sưng phổi và qua đời .
-> Tình thương bao la và đức hi sinh cao cả.
Ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ
Tiết 30
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
II. Phân tích văn bản:
Lo lắng cho bệnh tình của Giôn-xi
(Tiếp theo)
Tiết 30
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
II. Phân tích văn bản:
1. Nhân vật Giôn-xi:
2. Nhân vật Xiu:
3. Nhân vật Bơ-men:
"Gần cuống lá còn giữ màu xanh sẫm,
rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa"
4. Kiệt tác Chiếc lá cuối cùng:
- Chiếc lá vẽ giống y như thật
Chiếc lá được vẽ trong đêm mưa tuyết khủng
khiếp.
- Chiếc lá không phải chỉ vẽ bằng bút lông, bột màu mà bằng cả tình thương bao la và lòng hy sinh cao thượng.
- Bức vẽ đã cứu mạng sống của Giôn-xi.
Bức vẽ chiếc lá thực sự là một kiệt tác nghệ thuật vô giá kết tinh lòng nhân ái chân thành, tinh thần hy sinh cao thượng và tình yêu nghệ thuật, tài năng nghệ thuật của họa sĩ Bơ-men.
- Tác phẩm nghệ thuật chân chính là nghệ thuật hướng tới con người, phục vụ đời sống của con người - nghệ thuật vị nhân sinh...
(Tiếp theo)
Tiết 30
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
II. Phân tích văn bản:
- Nghệ thuật đảo ngược tình huống truyện hai lần
- Giôn- xi bị bệnh viêm phổi nặng. Cô nằm đếm lá chờ chết. Nhưng chiếc lá cuối cùng không rụng - Tâm trạng hồi sinh lại, cô lấy lại nghị lực sống, khỏi bệnh thoát khỏi tay tử thần.
- Cụ Bơ- men đang khỏe mạnh. Cụ bỗng cảm lạnh, bị sưng phổi. Cụ qua đời sau khi đã hoàn thành kiệt tác "Chiếc lá cuối cùng" cứu Giôn- xi thoát khỏi tay tử thần.
-> Hai lần đảo ngược tình huống trái chiều nhau, đều liên quan đến bệnh sưng phổi và chiếc lá cuối cùng -> Gây bất ngờ, hứng thú cho người đọc.
(Tiếp theo)
Tiết 30
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
1. Nghệ thuật:
- Cốt truyện dàn dựng chu đáo, tình tiết sắp xếp khéo léo.
- Nghệ thuật đảo ngược tình huống truyện hai lần.
2. Nội dung:
Ca ngợi tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ
- Tôn vinh giá trị, sức mạnh của nghệ thuật chân chính mang đến niềm vui và hạnh phúc cho con người.
Ghi nhớ - SGK/90
(Tiếp theo)
Tiết 30
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
Viết "Chiếc lá cuối cùng", nhà văn O Hen-ri muốn gửi đến bạn đọc mọi thế hệ một bức thông điệp màu xanh. Vậy theo em, nội dung của bức thông điệp ấy là gì?
Con người sống cần có tình yêu thương ! Hãy đem nghệ thuật để phục vụ đời sống con người !
(Tiếp theo)
- Giải thích vì sao nhà văn lại chọn hình tượng "chiếc lá cuối cùng" để đặt tên cho tác phẩm của mình ?
- "Chiếc lá cuối cùng" là hình tượng nghệ thuật xuyên suốt thiên truyện. Đó chính là biểu tượng của lòng nhân ái, vị tha cao cả. Và còn là biểu tượng của nghệ thuật chân chính - nghệ thuật vì con người.
Tiết 30
Chiếc lá cuối cùng
O.Hen-ri
(Tiếp theo)
Nghĩ về kiệt tác của cụ Bơ men
Lê Thị Ngọc
"Chiếc lá cuối cùng" chiếc lá giả trên cây
Được vẽ ra trong đêm giá rét
Được vẽ ra từ tấm lòng cao đẹp
Và tình người nhân hậu bao la.
Cụ Bơ-men người hoạ sĩ tài hoa
Đã cứu sống một tâm hồn còn trẻ
Chẳng quản tuyết rơi đêm đông lạnh giá
Lặng lẽ ... âm thầm...vẽ chiếc lá trong đêm.
Để sáng mai Xiu kéo bức mành lên
Chiếc lá úa vàng vẫn còn nguyên ở đó
Dũng cảm gan lì bám lấy thân cây
Bởi sự sống một ngàn lần đáng quý .
Nhìn chiếc lá Giôn-xi thầm nghĩ
Tuổi xuân còn dài, sao nỡ vội buông xuôi
"Em thật tệ, muốn chết là có tội
Chiếc lá cho em yêu cuộc sống trên đời."
V. Hướng dẫn học bài
Nắm được nét chính về tác giả, nội dung và nghệ thuật của truyện.
Thử viết một kết thúc khác cho câu chuyện. Giải thích vì sao nhà văn lại không chọn một kết truyện nhẹ nhàng hơn?
Soạn bài: "Hai cây phong". Tìm đọc truyện "Người thầy đầu tiên".